De nuttige idioot van de marine

Was Van Speijk wel goed snik? Dat is de vraag die in dit boek centraal staat. En alhoewel het bewijsmateriaal ontoereikend is, staat de conclusie voor Ronald Prud'homme van Reine eigenlijk wel vast. De grote zeeheld, de man van 'Dan liever de lucht in!', had gevaarlijke depressieve buien en had dus nooit de verantwoordelijke positie mogen krijgen die hem werd toegewezen. Maar toen het kwaad eenmaal was geschied, was zijn wanhoopsdaad zeer bruikbaar. Een dergelijke boodschap wordt niet overal even rustig ontvangen. Prud'homme van Reine vertelt hoe hij, beginnend redacteur van het Vriendenblad van het Scheepvaartmuseum, nadat een collega in het blad een lichtzinnige opmerking over van Speijk had gemaakt, geconfronteerd werd met een stroom woedende reacties van marinemensen. Van Speijk bleek in die kringen nog steeds onaantastbaar te zijn.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.