Lekker genederlandst!

Er waart een spook door Nederland, het spook van “lekker genederlandst”. Voor zover ik heb kunnen nagaan wordt het op allerlei plaatsen in het land gebruikt, vooral door jonge tieners. Ik kreeg een tweet doorgestuurd – als mensen over dit soort dingen beginnen op de sociale media zijn er soms vriendelijke andere mensen die mij bij de discussie betrekken over de kwestie: Tijdens het avondeten verspreek ik me. Mijn zoontje (9 jaar oud en 3 turven hoog): “Haha, lekker genederlandst pap!” Uit de antwoorden bleek dat ook andere mensen dit herkenden, en toen ik ernaar vroeg op de onvolprezen Facebook-groep Leraar Nederlands bleken allerlei leraren de uitdrukking ook te kennen, van hun eigen leerlingen en van hun eigen kinderen. Mijn informele indruk is vooralsnog dat het vooral gaat om jonge tieners, tussen 10-13.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Ilja Klutman (cc)

Zoete koek

COLUMN, SATIRE - Vandaag is een piekmoment voor de Oranjeverenigingen. Op zaterdag 9 april 2016 vond de jaarlijkse Algemene LedenVergadering (ALV) plaats van de Koninklijke Bond Van Oranjeverenigingen. Geen spraakmakende bijeenkomst.  Dat zal wellicht te maken hebben met het feit dat een paar bijdragen van enkele afgevaardigden uit de notulen zijn gebleven.

Zo zien we in de notulen niet terug dat een voorstel om koekhappen op het programma der koningsdagen voor altijd te handhaven, werd goedgekeurd door een overweldigende meerderheid. Het is namelijk het symbool voor alles wat wij voor zoete koek slikken. De Oranjebond houdt die traditie in ere omdat ook vandaag de dag nog erg veel voor zoete koek wordt geconsumeerd.

Verder hield één van de afgevaardigden op het congres een pleidooi om het Wilhelmus een grotere rol in de samenleving te geven. Ik heb de afgevaardigde in de wandelgangen aangsproken en gevraagd naar het hoe en waarom.

“Ja, ziet u, het Wilhelmus is niet zomaar een lied. Onze nationale hymne zit boordevol symboliek die, mits goed begrepen, de eenheid en saamhorigheid onder alle delen der bevolking een stuk sterker zou maken. Alleen die eerste regel al: Wilhelmus van Nassouwe ben ik van Duitsen bloed. Realiseren de mensen wel wat daar staat? Ons koningshuis heeft haar wortels in Duitsland. Ik begrijp best wel dat mensen in verwarring raken als er later ook nog een staat: een prinsen van Oranje…; tja, wat is ons koningshuis nou? Duits, Frans (afkomstig uit Orange in Frankrijk)?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Princess Chelsea

Princess Chelsea staat garant voor minimale muziek, een kinderstemmetje en drie lagen ironie in een clipje vol pasteltinten. Het sigarettenduet is haar bekendste nummer.

Behalve Closing Time ook open draad: talk about whatever.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Iran en ironie

Hieronder is de tekst van een van de beroemdste gedichten uit het Nederlands, het “Graf te Blauwhuis” van Gerard Reve. Het is te vinden in Nader tot U (1969) en is opgedragen aan Sieuwke Hofmeijer-Rijpma, Reves buurvrouw in het Friese Greonsterp.

De “hij” waarmee het gedicht begint is haar zoon Gerrit Rijpma, die in 1945 door de Duitsers werd gedood. Als u er meer over wil lezen, kunt u terecht in dit stukje van Frits Abrahams.

Hij rende weg, maar ontkwam niet,
en werd getroffen, en stierf, achttien jaar oud.
Een strijdbaar opschrift roept van alles,
maar uit een bruin geëmailleerd portret
kijkt een bedrukt en stil gezicht.
Een kind nog. Dag lieve jongen.

Gij, die koning zijt, dit en dat, wat niet al,
ja ja, kom er eens om,

Gij weet waarom het is, ik niet.
Dat Koninkrijk van U, weet U wel, wordt dat nog wat?


Bij twee gelegenheden heb ik geprobeerd dit uit te leggen aan mensen die afkomstig zijn uit Iran en al een tijdje wonen in Nederland. Hoewel ze onze taal alleszins redelijk beheersten, bleek het onmogelijk om ze te tonen hoe dit gedicht “werkt”. Ze hadden moeite te herkennen dat de twee sentimentele regels aan het begin nooit serieus bedoeld kunnen zijn, zagen niet dat “strijdbaar opschrift” op het cynische af sarcastisch is, en begrepen niet dat het hilarisch ogende einde in feite bloedserieus is.

Foto: jaycobs (cc)

Polemiek en ironie

OPINIE - Theo van Gogh, Gerard Reve, Gerrit Komrij – een béétje polemist gaat af en toe over de schreef. Bewust, om de tegenstander in onbalans te brengen, zoals een bokser die een onverwachte pas opzij doet. Ineens iets onverwachts zeggen, en op een onverwacht moment. De tegenstander hapt naar adem en belt in het mooiste geval zijn advocaat. Dat zijn de momenten waarop de polemist schittert. Maar zoals met alle kunst is herhaling de dood in de pot van de polemiek. Als Van Gogh elke week een grapje had gemaakt over Joden die verbrand worden, dan had hij nu nog geleefd – als volstrekt uitgekotste paria, niet als schrijver en filmmaker. Een Nederlandse rechtbank zou korte metten maken met een schrijver die elke week weer zulke grofheden over hetzelfde onderwerp zou opdissen – zeker als het onderwerp de concentratiekampen is. Dat zou geen polemiek zijn, geen stapje opzij, maar een artilleriebarrage. Het doel daarvan zou niet zijn om de tegenstander in onbalans te brengen, maar om de tegenstander te vernietigen.

Dus bespaar me wijdlopige bespiegelingen over de Reviaanse ironie van GeenStijl, en bespaar me vergelijkingen tussen de incidentele uitvallen van Reve over katholieken of migranten en het permanente spervuur van grofheden dat nu al minstens tien jaar over (vooral) de moslims in Nederland wordt uitgestort. Er is geen vergelijking te maken – niet op artistiek niveau en al helemaal niet op maatschappelijk niveau.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Washington State Library (cc)

De vrijwilllige crisisbrigade

COLUMN - Dit jaar wordt het jaar van de vrijwilligers. En 2014 en 2015 ook. Wat zegt u? De Europese Unie had 2011 toch tot jaar van de vrijwilliger gebombardeerd? Jazeker, en dat symbolische “jaar van…” mag een klaterend succes worden genoemd. De vrijwilliger wordt onze redder uit de crisis.

Dat mensen in de bijstand tegenprestaties moeten leveren mag ondertussen een algemeen aanvaard principe heten. De ‘tegenprestatie’ wordt geïnnoveerd. In Rotterdam moeten mensen in de bijstand als vrijwilliger in de thuiszorg werken. Tegelijkertijd dreigen er 900 banen te verdwijnen in de thuiszorg.

Dat je als werkloze totaal ander werk moet doen dan je voorheen deed, is bekend. Schoffelen en straatvegen is mateloos populair. Dat nu ook de mogelijkheid bestaat hetzelfde werk te doen, is een baanbrekende noviteit. Wie vreest dat thuiszorgmedewerkers in de bijstand belanden, moet zich geen zorgen maken. Dankzij de Rotterdamse aanpak kunnen ze vrijwillig hun werk voortzetten. Dat is geen concurrentievervalsing, maar behoud van competenties en vaardigheden.

De Rotterdamse case bewijst dat overheden hun uiterste en creatieve best doen het enige juiste antwoord op de crisis stapje voor stapje te implementeren.
Huh? Wat? Enige juiste antwoord? Watbedoellu???

Graaicultuur

Toen de crisis begon riepen vrij snel wat mensen dat de economie drastisch hervormd diende te worden. Vooral de “graaicultuur” lag zwaar onder vuur. In discussies werd die kritiek gepareerd door te verwijzen naar de hebzucht van mensen in het algemeen. Een verwarrende, maar begrijpelijke discussie, want het is lastig uit te leggen dat een Spanjaard wiens spijkerbroeken wij kopen, een vermogen heeft dat ruim genoeg is om de steun aan Spanje te financieren.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-09-2022

De Nederlandse staatsschuld | Geen crisis van de ironie

Er is crisis te over dezer dagen, maar van een crisis in de ironie is geen sprake. Neem onze staatsschuld. Verhagen, Rutte en Wilders komen er na zeven weken onderhandelen niet uit. Ondertussen wordt de stemming flink opgeklopt, want als ze er niet uitkomen (nu dus) dan worden we afgestraft. Door Brussel, omdat we de heilige drie procentsnorm niet gaan halen. Maar in ieder geval ook door de financiële markten, want met zo’n snelgroeiende staatsschuld, kunnen we nog wel eens onze AAA-rating verliezen. Beleggers verliezen het vertrouwen in Nederland en vertrouwen is wat de economie draaiende houdt.

Ik heb de cijfers er eens bij gezocht. Inderdaad de staatsschuld is hoog. Maar het gekke is dat de stijging de afgelopen maanden best substantieel is geweest, maar totaal in het niet valt bij de stijging van een paar jaar geleden, een stijging die we nooit meer te boven zijn gekomen. Die stijging vond plaats, u raadt ’t al, in september en oktober 2008, toen Nederland diep in de buidel moest tasten om de financiële sector overeind te houden.

De tranen springen je toch in de ogen bij dit soort grafiekjes (na de doorlees)? Ik weet alleen nog niet of het tranen van het huilen of van het lachen zijn.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Oh ironische dood

hans steininger

Death is a normal part of life. While most people die with predictable reasons, some people die rather ironic deaths. The world has seen numerous deaths in which the universe seemed to have conspired with fates to make an ironic statement.

Some of these deaths include historical figures, royalties, celebrities and inventors. Remembering these various accounts of ironic deaths never fail to bring an eerie kind of sense.

Meer bij The Presurfer.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende