Winkelwagentje

Vorige week was ik het abrupt zat: ik wil geen kip of vlees meer kopen. De afschuw van de vleeshandel overviel me plotseling. Die werd niet eens veroorzaakt doordat we voor de zoveelste keer middenin een voedselschandaal zaten – ook al schrok ik enorm dat er miljoenen kippen ‘geruimd’ moeten worden, zoals vergassen tegenwoordig eufemistisch heet, omdat een roofhandelaar het efficiënt achtte om flink met gif in kippenstallen rond te spuiten. Evenmin was het omdat het toezicht van de Nederlandse overheid op de veehouderij kennelijk zo armzalig is dat een veeboer met een beroepsverbod in Duitsland hier stal na stal kan openen, ook al zijn z’n dierenonderkomens evident ondermaats en onveilig, en leidde zijn laatste misstap tot het levend verbranden van maar liefst 20.000 varkens – en dat de overheid zelfs dán nog niet ingrijpt. Wat me zo faliekant deed omslaan, was een eenvoudig spotje van Wakker Dier.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Boeren horen bij Brabant

, door

OPINIE - Boeren horen bij Brabant. Deze leus komt de laatste weken, keer op keer terug. En het klopt ook, Brabant is gevormd door boeren. Boeren en Brabant hebben een lange gezamenlijke geschiedenis. En het is nu net die geschiedenis die ervoor zorgt dat deze verbintenis onder druk staat.

Al in 1970 verscheen er een rapport bij de overheid met de titel “Mestoverschotten: een potentiële bron van milieuverontreiniging”. Het was niet het enige rapport. Onderzoekers trokken regelmatig aan de bel met verontrustende bevindingen.

Een overheidscommissie kwam kort erna met een adviesstuk: “De afvoer en eliminatie van mestoverschotten”. Meerdere rapporten vanuit de overheid en het Landbouwschap, de belangenorganisatie voor land- en tuinbouw, volgden. Fons van der Stee, de minister van Landbouw en lid van de voorloper van het CDA, deed niets.

In de jaren daarna bleven stukken elkaar opvolgen, mede door opdrachten vanuit het ministerie. Het had er zelfs een werkgroep voor, het Curatorium Landbouwemissies. In 1978 verscheen een voorstel om het mestprobleem aan te pakken, geschreven door een medewerker van het Landbouwschap.

Toen in 1980 CDA minister voor Landbouw, Gerrit Braks, het toneel betrad, beweerde hij dat niemand zicht had op vervuiling door mest. Een uitermate vreemd standpunt, helaas volgde hij daarmee de lijn van eerdere ministers vanuit zijn partij.

Foto: Nick Saltmarsh (cc)

Biologisch of gangbaar: wat is beter?

, door

CDA-kamerlid Ger Koopmans weet hoe het zit. In gesprek met de Volkskrant over de veehouderij zei hij maandag onomwonden:

‘Het blijkt dat de milieu-uitstoot bij biologisch verantwoord vlees veel groter is. Meer dierenwelzijn en minder milieu-uitstoot gaan nooit samen.’

Dit is nogal een stelling. Tamelijk verwarrend ook. De lezer denkt waarschijnlijk dat-ie met biologisch of diervriendelijk over het algemeen wel goed zit, blijkt het volgens Koopmans ‘nooit samen te gaan’ met minder milieu-uitstoot.

Is dat ook zo?

Het gaat hier om trade-offs, uitwisselingen tussen het ene en andere belang. In een eerder gepubliceerd verhaal over de intensieve veehouderij heb ik dit soort uitwisselingen besproken; tussen dierenwelzijn, milieu en wat ‘goed’ is voor boeren. Je kunt niet altijd overal een tien op scoren, binnen duurzaamheid heeft een positief effect op het ene punt heeft soms een negatieve consequentie op een ander punt. Koopmans lijkt zo’n trade-off te willen schetsen met bovenstaande uitspraak (waarin hij trouwens doet alsof biologisch en diervriendelijk hetzelfde zijn). Hij gaat echter wel behoorlijk ver en neemt het met de feiten niet zo nauw. Dat terwijl hij in hetzelfde stuk zegt: ‘Ik vind het goed feiten tegenover beelden te zetten’.

Laat ik dat dan voor hem doen. Het beeld dat Koopmans oproept: biologische dierlijke productie is slecht(er) voor het milieu (dan gangbare). Laat ik proberen een beschrijving te geven van de feiten, voor zover ik die ken uit eerder onderzoek.

Foto: Baijg (cc)

De stille mestoorlog

, door

ANALYSE - Waarschijnlijk heeft u er weinig van gemerkt, maar er woedt een stille mestoorlog in Nederland. Dit heeft alles te maken met Natura 2000, een Europees programma van beschermde natuurgebieden. Deze gebieden moeten voor december officieel aangemeld worden bij de Europese Commissie. Dit heeft echter verregaande consequenties voor bedrijven in de buurt van die gebieden, met name de landbouw.

In theorie is het allemaal prachtig: zo’n 160 unieke natuurgebieden in Nederland, waarvan sommige behoorlijk groot (de Waddenzee, de Veluwe) en andere van maar een paar hectare, die door een serie maatregelen beschermd worden zodat de specifieke flora en fauna daar in stand gehouden kan worden. Helaas liggen nogal wat van de Natura 2000-gebieden op plekken waar ook veel aan intensieve veehouderij wordt gedaan, met name in de provincies Noord-Brabant, Limburg, Gelderland en Overijssel. Intensieve veehouderij (met name varkens, maar melkveehouderij is ook niet best) zorgt voor grote hoeveelheden stikstof in de vorm van mest. En mest is schadelijk voor deze natuurgebieden.

Omdat natuurgebieden van kilometers ver beïnvloed kunnen worden door hoge stikstofdeposities kan dit verregaande consequenties hebben voor de landbouw. Nu al is het zo dat op veel plekken in Nederland de (intensieve) landbouw ‘op slot’ zit. Dat wil zeggen dat er geen nieuwe vergunningen voor landbouwbedrijven of uitbreidingen van bestaande bedrijven worden afgegeven. Maar doorvoering van Natura 2000 zou naar alle waarschijnlijkheid betekenen dat honderden bedrijven zouden moeten verdwijnen. Geen wonder dus dat boerenbelangenberhatiger LTO en werkgeversorganisaties moord en brand schreeuwen. En voordat iemand ‘dan moeten ze maar biologisch worden’ gaat roepen, die bedrijven zitten met hetzelfde probleem.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

KSTn – Max. Laadgewicht

, door

Logo kamerstukken van de dagHet gaat eigenlijk om oude stukken die vorige maand al in het nieuws waren. Maar omdat de herziene teksten nu pas voor ons eenvoudige burger vrij gegeven werd, zag ik het wat laat. En eigenlijk valt er ook weinig opmerkelijks over te vertellen, ware het niet dat er wel een schitterende zinsnede in een van de kamerstukken zat. Aan u de vraag waar het volgende zinnetje nu eigenlijk over gaat:
“…Dat kan gaan over de landschappelijke effecten, het maximum ‘laadgewicht’ van het landschap ter plekke of de situering en aanheling van de bestaande plannen voor het betreffende LOG.”
Pas op “meer” drukken als u een antwoord in uw hoofd heeft.

Over de megastallen. De regering gaf in haar advies eind vorig jaar al aan hier wel wat voor te voelen, onder voorwaarden bla bla bla en na nog een congresje bla bla bla.
Ja dus.En dat “maximum laadgewicht” slaat gewoon op hoeveel varkens je maximaal kan stapelen in een bepaald landschap. En dat typeert eigenlijk wel de mooie verhullende taal die in al die stukken hierover staat. Die gaan over economische belangen, zichtlijnen, ecologische druk, etc….. Maar ze zullen nooit zeggen dat er op een zeer beperkte ruimte een maximaal aantal varkens telkens zo kort mogelijk leven waarbij ze zoveel mogelijk stank afgeven naar de omgeving terwijl daarmee de grootste winst over de ruggen van die beesten verdiend kan worden (sorry, dat was geen correcte zin).Afijn, het lezen van die rapporten doet je gewoon vergeten waar het over gaat, namelijk levende wezens en geen economische eenheden. De Partij voor de Dieren kan nog een tijdje vooruit.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.