Mensen die we missen: Aaron Swartz

Vandaag, tien jaar geleden, stierf Aaron Swartz. Naar verluidt was hij moe gestreden, kapot geprocedeerd en wilde hij niet langer  leven met het brandmerk ‘misdadiger’. Zijn betekenis voor het internet en dus voor ons: Op 14-jarige leeftijd co-auteur van RSS versie 1.0. Nam deel aan een werkgroep van het World Wide Web Consortium om te helpen bij de ontwikkeling van gemeenschappelijke gegevensformaten die op het World Wide Web worden gebruikt. Was een van de eerste architecten van Creative Commons en ontwikkelaar van de Internet Archives' Open Library. Richtte softwarebedrijf Infogami op dat later fuseerde met de online nieuwssite Reddit, waar hij mede-eigenaar van werd. In 2008 richtte hij Watchdog.net op. Doel: meer politieke transparantie. Die website lijkt niet meer te bestaan. Startte in 2010 Demand Progress op en voerde campagne tegen twee internetcensuurwetten (SOPA/PIPA). Dat jaar begon hij aan Harvard University's Edmond J. Safra Centrum voor Ethiek  ook een onderzoek naar de invloed van ‘het grote geld’ op instellingen, politiek en publieke opinie. Als internetactivist streefde Aaron Swartz naar het gratis beschikbaar maken van overheids- en academische gegevens voor het publiek. De luis in de pels, de ‘pain in the ass’, werd vervolgd voor het openbaar maken van allerlei gegevens die tot dan voor het publiek onbereikbaar waren: In 2009 stelde de FBI een onderzoek naar hem in wegens het publiceren van een deel van de PACER-database. Na twee maanden werd de zaak gesloten zonder strafvervolging. In 2011 werd Swartz beschuldigd van het gebruik van een MIT-computersysteem om talloze academische artikelen te downloaden van het online archief JSTOR. Ondanks dat JSTOR geen aanklacht indiende, werd Swartz aangeklaagd voor 13 misdrijven. De justitiële aanklagers weigerden elke schikkingsvoorstel waarin een gevangenisstraf werd uitgesloten en eisten dat Swartz schuldig zou pleiten aan beschuldigingen van misdrijven. Vooral dat laatste zat Aaron Schwartz enorm dwars en zou mede aanleiding tot zijn dood geweest zijn. Postuum kreeg hij de James Madison Award van de American Library Association omdat hij een "uitgesproken pleitbezorger was voor publieke participatie in de regering en onbeperkte toegang tot collegiaal getoetste wetenschappelijke artikelen". Hij kreeg ook een plaats in de Internet Hall of Fame. Als er een lijst zou zijn van mensen die vandaag de dag erg gemist worden, dan zou Aaron Swartz daar zeker op moeten staan. Zoals zijn vriendin en familie hem bij zijn dood omschreven: Hij gebruikte zijn wonderbaarlijke vaardigheden als programmeur en technoloog niet om zichzelf te verrijken, maar om het internet en de wereld eerlijker en beter te maken Ter herinnering aan Aaron Swartz: de documentaire The Internet’s Own Boy, van regisseur en cineast Brian Knappenberger. https://www.youtube.com/watch?v=9vz06QO3UkQ  

Door: Foto: Sage Ross (cc)

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: The White House (cc)

Lofrede als journalistiek genre

COLUMN - De dood van voormalig president George H.W. Bush zette On the Media aan een kritiek over de elegie (geen eulogie), het klassieke genre van de lijkrede. Presentatrice Brooke Gladstone verbaasde zich over het selectieve geheugen van collega’s in hun herinneringen aan de voormalige CIA-chef, ééntermijnspresident en nestor van de familie Bush (een zoon volgde hem op, de tweede waagde een poging).

Amerika was een week in de greep van speeches waarmee de 41ste president van Amerika uitgeleide werd gedaan. Daarin roemde vrienden en collegae Bush en plukte On the media de meest ronkende citaten om ze in een kort overzicht achter elkaar te plakken: kind, decency, strong silent type, no bragger, the last gentleman in Washington, in politics he had only friends which whom he differed …Maar hoe vriendelijk was Bush nu echt? Een onbehoorlijke vraag, want over de doden niks dan goeds. In een elegie is geen plaats voor blaam. Het is de functie niet. Dat verbaasde het progressieve On the Media: want er was toch blaam zat?

Het was Bush die AIDS koppelde aan gedrag en homo’s adviseerde zich te beheersen; het was Bush die Reagans voodoo-economics omarmde en verder uitrolde; het was Bush die een tot op het bot racistisch filmpje inzette om zijn directe tegenstander Dukakis uit te schakelen; het was ook Bush die als zittende Republikein verloor van een aanstormende Democraat. Stuk-voor-stuk kritische noten die Gladstone niet had gehoord, maar nog voorin haar geheugen zaten.

Foto: Henning Mühlinghaus (cc)

Kunst op Zondag | Memento mori

Memento mori. De Latijnse spreuk die, vrij vertaald, de oproep inhoudt je dood in je agenda te zetten. Tegen beter weten in leven we als onsterfelijken. We denken meestal pas aan de dood als die zich aandient.

Jaarlijks sterft ongeveer 0,83% van de bevolking. Vorig jaar overleden bijna 141 duizend personen. Niet iedereen is daar even goed op voorbereid. Dat kan voor nabestaanden dubbel akelige gevolgen hebben. Naast het verdriet moet men aan de slag met de vormgeving van de uitvaart.

Gaats het om de muziek bij het ceremonieel, dan lijkt dat geen probleem. Dat bewezen lezers van Sargasso, toen collega Steeph naar hun uitvaartmuziek vroeg. Maar hoe zit het met de doodskist? En wordt de nagedachtenis nog op andere manieren vorm gegeven? Wordt het een grafzerk of een urn? Waar gaan je stoffelijke resten heen?

Je kunt dat aan de overlevenden overlaten, maar waarom het niet bij leven en welzijn met elkaar afgesproken? Niet alleen muziek, ook beeldende kunst kan je uitvaart tot een mooie gedenkwaardigheid maken.

De kist.

Laat een meubel maken, dat later als kist kan dienen. Kunstenaar/meubelmaker Pim Felen ontwierp een aantal ‘kistkasten’.

Pim Felen – De vuursalamander.
© Pim Felen De vuursalamander foto Rob Mostert

Maak een statement met je kist. De Amerikaan John D. Ricker heeft het niet zo op het effect van vuurwapens. Dat toont hij met een doodskist, gemaakt van vernielde wapens.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Closing Time | Jeroen van Merwijk

Het werd vanmorgen in ons café ook gemeld: Jeroen van Merwijk is gestorven. Te jong (65), aan darmkanker, terwijl het een heel aardig jaar was…

Behalve cd’s en boeken is er ook zijn digitale nalatenschap: A) in de zoekmachines en B) VanMerwijksTube en Jeroen van Merwijk – Onderwerp. Hopelijk blijft zijn website ook nog lang in de lucht.

Hij laat ook een enorme berg “laatste woorden” na. Onder andere in interviews naar aanleiding van het vorig jaar november uitgebrachte boekje ‘Kanker voor beginners”.

Foto: Floris (cc)

Fabiola is dood

Vannacht is Fabiola overleden in Sint Jacob. De flamboyante Fabiola, levend kunstwerk, Marie de la Nuit, Cinderella, La Reine de Paris, Fabiola di Atlantis, voormalig boegbeeld van de nachtburgemeesters van Amsterdam, is niet meer onder ons.

Vier decennia was Fabiola (Peter van Linden, geb. 26 mei 1946) één van de markantste figuren in Amsterdam. Hij kende de stad tot in alle uithoeken en vormde een verbindende schakel tussen diverse subculturen, waaronder de gay scene, het dak- en thuislozen circuit en het uitgebreide netwerk van de culturele underground in Amsterdam. Hij was actief in de kraakbeweging, in de partyscene, is jaren lang buddy geweest, was mede oprichter van NRG/republikeinen.nl, en zette zich recentelijk in voor het SP-netwerk ‘roze voor rood’. Hij was een lief mens dat allerlei vrijwilligerswerk deed, dag in dag uit.

Hij fleurde Amsterdam op met zijn uitbundige creaties, die hij droeg waar hij ook kwam – dat was zo’n beetje overal. Hij was alom aanwezig. In de jaren ’80 hoorde hij bij een groep extravagante verschijningen die kunstzinnig gekleed door de straten paradeerden. Jenny was er eentje van. Ze zag eruit als een magnifiek wezen uit outer space, met witte fonkelende kleding, hoge plateauzolen, ene een sprietje dat water druppelde op haar wit geschminkt gezicht. Jenny is nu al jaren dood. Fabiola heeft die kunst in zijn eentje jaren voortgezet.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Udo ist tod

NIEUWS - Udo Jürgens is “ans Ende seiner Lieder” gekomen. Wandelingetje, hartstilstand en dood.

De man van de clichés, smartlappen, schlagers en van engagement. Pardon? Engagement? Jawel. Uit Lieb Vaterland, magst ruhig sein:

Lieb Vaterland, wofür soll ich dir danken?
Für die Versicherungspaläste oder Banken?
Atomkraftwerke für die teure Wehr
wo Schulen fehlen, Lehrer und noch mehr.

Konzerne dürfen masslos sich entfalten,
im Schatten steh’n die Schwachen und die Alten.
Für Krankenhäuser fehlen dir Millionen,
doch das Geschäft mit Schwarzgeld scheint zu lohnen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende