Recensie Zomergasten: op zoek naar de ziel van Hoyte van Hoytema

‘Je moet filmen zoals een kat op een tafel springt: met precies genoeg moeite’, zei Robby Müller ooit, cameraman van onder andere Paris Texas, Breaking the Waves en Dead Man. Müller was een soort mentor van Hoyte van Hoytema, de tweede Zomergast van presentator Theo Maassen. Dat deze uitspraak Hoyte uit het hart is gegrepen, zou je niet zeggen als je denkt aan de spierballencinema van Interstellar, Spectre en Tenet, films waarbij Hoytema achter de camera zat. Maar toch, als je ‘m drie uur lang hoort praten over zijn vak, kun je niet anders dan hem op z’n woord geloven. Kennelijk kun je een krachttoer als Tenet, die zich voor een groot (en vrij onnavolgbaar) deel achterstevoren afspeelt, voor een groot deel op gevoel filmen, zonder storyboard.

Door: Foto: Cameraman Hoyte van Hoytema vertelt in Zomergasten wat film is.
Foto: Schermafbeelding website VPRO Zomergasten 2023 Hoyte van Hoytema. foto © reinier van brummelen

Zomergasten 2023 met Theo en Hoyte

Zomergasten vorige week: De kop ging er af met een nieuwe eindredacteur, nieuw decor en nieuwe presentator. Overwegend positieve kritieken, vooral over Theo Maassen. En helaas wat tegenvallende kijkcijfers.

Nu is VPRO’s Zomergasten niet bedoeld om kijkcijferkanon te zijn. Omdat dat in de zomervakantie ook niet kan. Veel mensen nemen in deze tijden ook vakantie van de televisie. Alleen een verregende zomervakantie kan de cijfers wat hoger doen uitvallen.

Dagblad Trouw vogelde vorig jaar uit dat het programma de laatste tien jaar de kijkcijfers zag teruglopen. Van gemiddeld 650.000 in 2011, naar 420.000 in 2021.  Het gemiddeld aantal kijkers tussen 2002 en 2022 is 531.000.

Wij keken naar de cijfers van de laatste acht seizoenen en jawel, het gemiddelde blijft dalen: 473.021. Met een kijkcijferscore van 493.000 deed de eerste uitzending met Theo Maassen het dus iets beter.

Debutanten

Geen slecht Zomergastendebuut, maar niet zo goed als het debuut van Wilfried de Jong, bij wie Theo Maassen ooit Zomergast was en van wie hij ‘24 uur met…’ overnam. De kijkcijfers per debuut van de Zomergasten presentatoren (voor zover we konden achterhalen:

Wanneer Presentator Gast Cijfers 25-jul-10 Jelle Brandt Corstius Jan Marijnissen 837.000 28-jul-13 Wilfried de Jong Hans Teeuwen 812.000 22-jul-12 Jan Leyers Henny Vrienten 603.000 23-jul-17 Jeanine Abbring Rosanne Hertzberger 549.000 27-jul-08 Bas Heijne Ronald Plasterk 542.000 30-jul-06 Joris Luyendijk Jeltje van Nieuwenhoven 509.000 23-jul-23 Theo Maassen Thomas Hertog 493.000 31-jul-16 Thomas Erdbrink Dyab Abou Jahjah 484.000 26-jul-09 Magriet van der Linden Viktor en Rolf 407.000

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.