Kijk ook naar cultureel-historische context Rusland

De protesten tegen de Winterspelen in Rusland vanwege de mensenrechtenschendingen aldaar, zijn mogelijk voorbarig. We verdiepen ons te weinig in andere landen, alvorens te oordelen, vindt Jeroen van Gerven. Twee weken voor het begin van de Olympische Winterspelen in Sotsji zond de VARA het programma Leve Sotsji! uit. Daarin werd onder leiding van Arthur Japin aandacht besteed aan de bezwaren tegen het Rusland van Poetin als organisator van de Spelen. Dat deden de schrijver en zijn gasten adequaat, maar ruimte voor een Ruslanddeskundige of enige andere vorm van uitleg over het land ontbrak volledig. Dat is exemplarisch voor de wijze waarop de discussie rondom de Nederlandse regeringsafvaardiging naar Sotsji en de perikelen tijdens het vriendschapsjaar van Nederland en Rusland, vorig jaar, is gevoerd: heel veel (ver)oordelen, maar weinig verdieping en achtergrond. Dit is geen toeval. De Nederlandse internationale oriëntatie kenmerkt zich in het algemeen door een hoge mate van zelfingenomenheid en een gevoel van welhaast vanzelfsprekende superioriteit ten opzichte van vreemde culturen. We staan snel klaar om stempels als ‘corrupt’, ‘achterlijk’ of ‘homofoob’ uit te delen. Het zou op zijn minst goed zijn om alvorens een land aan te spreken op zijn onvolkomenheden, eerst interesse te tonen in de culturele en historische achtergronden ervan. 

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.