En als de dictator weg is, wat dan?

Het is het soort vragen dat je regelmatig tegenkomt in gesprekken over de Arabische landen die hopen op een mooie Arabische Lente. Net als: Gaan islam en democratie wel samen? Moeten we niet bang zijn voor sektarisme? Is de kans niet groot dat orthodoxen aan de macht komen? Leidt het niet tot een verslechtering van de positie van christenen? Dit soort vragen gaat er impliciet van uit dat het voor inwoners van Arabische landen beter is om onder een dictatuur te blijven leven, dat zij niet willen leven in vrijheid en democratie, en dat dat ook onmogelijk is. Vragen ook die impliciet de beweegredenen van de demonstranten ter discussie stellen, even als hun kracht om hun eigen toekomst vorm te geven. De vraag is of dat terecht is. Want wat is het alternatief?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

‘Stop het tweede bloedbad in Hama’

, door

Demonstratie voor Syrië - Den Haag, 5 augustus 2011 (foto: Johanna Nouri)Dat is de vurige wens van de Syrische Nederlanders die vanmiddag, op de eerste vrijdag van de Ramadan, in Den Haag demonstreerden. Net als in veel andere steden in Syrië en in Europa riepen ook zij om het vertrek van de Syrische president Bashar Al-Assad. Een bijzonder en ontroerend moment was het toen de Syrische mensenrechtenactivist Haitham Al-Maleh, die vandaag in Den Haag was voor overleg met het Internationaal Strafhof, zich bij ons voegde.

Vanaf het Plein liepen de demonstranten via het Malieveld naar het ministerie van Buitenlandse Zaken, waar het Steuncomité voor de Syrische Revolutie en het Jasmijnplein de Nederlandse mensenrechtenambassadeur een manifest aanboden en aansluitend een gesprek met hem hadden.

Gesprekken die ik had met de aanwezigen maken duidelijk hoezeer de Syrische Nederlanders zich zorgen maken over wat zich op dit moment in Syrië afspeelt. ‘We willen geen tweede Hama’, vertelden ze me, daarbij verwijzend naar 1982, het jaar waarin de Syriërs eveneens in opstand kwamen. Een opstand die door de vader van de huidige president zeer handhandig bedwongen werd: in Hama kwamen meer dan twintigduizend mensen om het leven en grote delen van de stad werden in puin geschoten.
Sinds afgelopen zondag wordt Hama opnieuw belegerd. De berichten en de beelden die naar buiten komen, schetsen een dramatisch beeld van de situatie. De tanks van Assad beschieten de burgers in Hama, het leger schiet met scherp op willekeurige burgers, hele wijken worden gebombardeerd. Er is een tekort aan voedsel en water. De stad is hermetisch afgesloten, journalisten mogen Syrië niet in. Kort voor ik vanmiddag afreisde naar Den Haag, las ik op Al Jazeera dat er sinds het begin van deze week al 250 doden zouden zijn gevallen in Hama. Ooggetuigen zeggen dat mensen ‘als schapen worden afgeslacht’. De overledenen worden begraven in de tuin of langs de kant van de weg, omdat men bang is de tocht naar het kerkhof te maken.
Ook in andere steden, zoals Deir az-Zoor, Homs, Idlib en Damascus worden demonstraties hardhandig neergeslagen. Afgelopen nacht vond in Dara’a, de stad waar de opstand begon, een nachtelijke inval plaats.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.