Anders nog iets? | Kuddedieren

Mensen zijn sociale wezens. Nou ja, verreweg de meesten dan. Mensen zijn de slimst levende soort op aarde. Nou ja, velen in elk geval. En mensen zijn, negatief gezegd, kuddedieren. Nou ja, de één duidelijk wat meer dan de ander. En of u wilt of niet, er zullen altijd sociale groeperingsvormen, (sub)culturen, leiders en voorbeeldfiguren blijven bestaan. Ze zijn er om onszelf goed te laten voelen. We hebben ze nodig. Een groot gedeelte van kuddegedrag onder de bevolking, komt tegenwoordig voort uit het grote aanbod van de diverse media. We worden de hele dag door doodgegooid met nieuwtjes, trends en lifestyles. Van alle kanten worden we geïntimideerd om ergens bij te horen. En natuurlijk ligt de hele wereld aan onze voeten via de smartphone. Voor veel mensen de liefde van hun leven. Geen wonder dat een groot deel van onze populaire populatie rondloopt met een smartphone vastgeketend in zijn of haar hand (had ik het niet over kuddegedrag??), maar dat terzijde. Kortom, je komt niet onder verleidingen uit. En voor je het weet hoor je bij een bepaalde groep/massa/kudde.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Wat is ‘meer’ in ‘meer dan de som der delen’?

‘Als we zeggen dat een zwerm vogels meer is dan de som der delen, wat bedoelen we dan? Wat zou dat ‘meer’ moeten zijn? Een soort ‘vogelgeest’? Misschien is het wel voorbarig om te stellen dat de vogels samen ‘meer’ zijn, dan alle individuele vogels bij elkaar opgeteld. In de derde lezing van de serie De zwerm probeert Victor Gijsbers op filosofische wijze door deze vanzelfsprekende uitspraak heen te prikken.

Het zwermgedrag van vogels, stelt hij, blijkt wel degelijk te reduceren tot de som der delen. Dit werd in de jaren ’80 aangetoond door middel van de ‘individual based models’. Hierbij bepaal je het gedrag van een individu, dat vervolgens wordt ingevoerd in een computermodel. Daarna zet je een aantal individuen bij elkaar en kijk je wat er gebeurt. Het gedrag dat de individuen samen vertonen is per definitie reduceerbaar tot de som der delen, omdat de regels voor gedrag per individu zijn ingevoerd. Wetenschappers deden dit met het gedrag van vogels en wat bleek? De groep vogels vertoont gedrag dat sterk gelijkend is aan de spreeuwenzwermen. Met andere woorden: tel het individuele gedrag van vogels bij elkaar op, zet ze bij elkaar, en het resultaat is zwermgedrag.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.