Ecoactivisten verwoesten proefveld met gentech-rijst

Een groep ecoactivisten heeft afgelopen vrijdagavond een experimenteel rijstveld op een boerderij in de provincie Pavia in Italië vernietigd. Dat melden de onderzoeksleiders van het experiment in een persbericht, volgens de website CRISPeR Frenzy. Onderzoekers van de universiteit van Milaan hadden het veld opgezet en bezaaid met een genetisch bewerkte rijstvariant die gewoonlijk in Italiaanse risotto wordt gebruikt. Die is immuun gemaakt voor een schimmel die wereldwijd rijst- en andere graanoogsten doet mislukken. De onderzoekers hebben drie genen in Arboriorijst aangepast en daarin kleine stukjes van de DNA-code verwijderd die haar normaliter gevoelig maakt voor de schimmel. De nieuwe rijstvariant was door de bedenkers RIS8imo ('risottimo') genoemd, een woordgrapje op risotto en 'beter'. Het veld van 28 vierkante meter werd zo'n vijf weken geleden feestelijk in gebruik genomen. Uit laboratoriumtesten zou zijn gebleken dat de rijst prima bestand was tegen de schimmel en goed groeide; zonder de toevoeging van chemische bestrijdingsmiddelen. Trays met 400 stekjes waren voor de gelegenheid uit hun beschermde klimaatkamers gehaald en in het open veld geplant, in twee varianten. Illuster gezelschap Verscheidene hoogwaardigheidsbekleders waren ter plaatse. De voorzitter van de Landbouwcommissie van de Senaat stak zelf een van de zaailingen in de grond. Senator Elena Cattaneo, farmacoloog van beroep, hield een korte toespraak. Zij pleitte voor een bondgenootschap tussen wetenschap, overheid en de zakenwereld om een toekomst mogelijk te maken waarin kwalitatief beter en gezonder voedsel geproduceerd kan worden met minder landbouwchemicaliën. RIS8imo zou in haar optiek een stap kunnen zijn in verbetering van de Italiaanse concurrentiepositie op de wereldmarkt, naast een betere bescherming van een product dat gebruikt wordt in traditionele Italiaanse recepten. Het veldexperiment had een internationaal wetenschappelijk karakter. Het was het resultaat van een samenwerking tussen Vittoria Brambilla en Fabio Fornara van de Universiteit van Milaan, Sophien Kamoun van het Sainsbury Laboratorium (Norwich, VK) en Thorsten Langner van het Max-Planck-Instituut voor Biologie in Duitsland. Politieke goedkeuring Het project is door een uitgebreide keuring gegaan, juist ook vanwege de maatschappelijke bedenkingen tegen genetisch gemodificeerde gewassen. Is het wel veilig? Gaan grote agroconcerns er straks niet met de rechten vandoor? Twintig jaar lang had geen enkele onderzoeksgroep in Italië meer getracht toestemming te krijgen voor zo'n veldexperiment. De laatste aanvraag daartoe was in 2004 en die werd geweigerd. Klimaatverandering heeft de politieke bakens echter verzet. De regering Meloni kondigde vorig jaar een omvattend plan van aanpak aan om de gevolgen droogte te lijf te gaan. In dat plan was ook een passage opgenomen waarin de noodzaak van biotechnologische inzet werd erkend om de Italiaanse landbouw voor te bereiden op de komende uitdagingen van de klimaatverandering, door gewassen weerbaarder te maken tegen ziekte en droogte. Uitgebreide toetsing Submitting a notification, however, remains a considerable effort, due to the amount of data that must be submitted to the Ministry of the Environment in order to prove that even the most remote risks to flora, fauna, target and non-target microorganisms are virtually zeroed out. — 'A Very Special Day for NGTs in Italy' (CRISPeR Frenzy, vertaling van een artikel op Scienza in Rete) Het veldexperiment is door talrijke keuringen gegaan. Het heeft volgens de leiding van het onderzoeksproject alle niveaus van milieueffectrapportage doorstaan van het Ministerie van Milieu en de relevante ISPRA-commissie. Ook had het de expliciete en enthousiaste goedkeuring van de regionale landbouwwethouder van Lombardije, Dr. Alessandro Beduschi. Verwoestende schimmel 'Rice Blast' is een van de ernstigste rijstziekten ter wereld en leidt elk jaar tot zware oogstverliezen, met een verlies van 50% tot soms wel 100%. Naar schatting zouden jaarlijks 60 miljoen mensen gevoed kunnen worden met de oogsten die nu verloren gaan. Lees hier meer over de gevolgen van deze verwoestende schimmel in een vraaggesprek met een jonge onderzoeker, die via het Sainsbury Laboratorium bij het onderzoeksproject betrokken is. Een beknopt overzicht van wat het veldexperiment en de wetenschap daarachter behelst, vind u hier.

Foto: OccupyReno MediaCommittee (cc)

Juichen en huilen over het Ultieme Duivelse Product

COLUMN - Nog niet zo lang geleden is Monsanto/Bayer veroordeeld tot het betalen van 2 miljard boete voor Roundup, de onkruidverdelger die bij een Amerikaans echtpaar kanker veroorzaakt zou hebben. En dit is niet de laatste claim in dit dossier; velen zullen er nog volgen…

Nu heb ik mij enige decennia in kringen van milieuactivisten begeven, en ik was een spil in de organisatie van menige locale actiegroep. In deze kringen geldt Monsanto zo ongeveer als de personificatie van de Duivel zelf. Ik zou – gezien deze achtergrond, en gezien mijn algemene weerzin tegen bestrijdingsmiddelen – moeten staan te juichen.

Maar ik ben ook te veel een wetenschapper daarvoor en daar wringt de zaak. Vanuit de wetenschap kunnen zulk soort claims namelijk vrijwel nooit bewezen worden. Zeker niet wanneer er duizenden onderzoeken zijn die geen enkel verband aantonen tussen het gebruik van Roundup en kanker, en zeker niet bij het totaal ontbreken van theoretische kennis over het mechanisme waarmee Roundup die kanker dan wel veroorzaakt zou hebben.

De Europese voedselautoriteit EFSA, de Amerikaanse milieuwaakhond EPA, de Europese chemiekoepel ECHA, de WHO en nog veel meer organisaties komen dan ook tot het oordeel dat glyfosaat niet kankerverwekkend is voor de mens. De enige uitzondering is echter het IARC, het International Agency for Research on Cancer; zij vinden op basis van aanvechtbare criteria dat het middel potentieel kankerverwekkend zou kunnen zijn. De rest van de wetenschappelijke wereld is van mening dat er geen enkele link kan worden gelegd tussen kanker en glyfosaat.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.