Het ontslag van de Leuvense onderzoekster Barbara van Dyck wegens deelname aan een actie tegen genetisch gemodificeerde aardappelteelt levert een interessante case op. De actievoerders claimen het recht om genetische modificatie te bestrijden. Het ontslag van een van hen zien ze als belemmering van de vrijheid om actie te voeren, een soort 'berufsverbot'. En tevens als een inperking van de vrijheid van meningsuiting. Ook de universiteit haalt dit grondrecht aan. Het ontslag wordt gemotiveerd met verwijzing naar de academische vrijheid. Onderzoek moet in vrijheid zonder inmenging van anderen kunnen plaatsvinden. Je vernielt niet het werk van je collega's. En er was in dit geval wel sprake van bewuste vernieling. Ook al trok Van Dyck zelf geen aardappels uit de grond, ze trad op als woordvoerder van de actiegroep Field Liberation Movement en nam achteraf ook geen afstand van de gebruikte methoden.
Europese Commissie trekt omstreden zaadverordening in.
Het lag nog op de plank, ook na veel protesten. Maar nu toch, onder mom “minder regels”, van de lijst gehaald.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Er zijn momenteel twee strategieën in gebruik om planten zo te genetisch te modificeren dat ze beter tegen plagen kunnen.
De eerste is de bekende Roundup Ready variant. Het bedrijf Monsanto verkoopt gemodificeerde gewassen die tegen het ook door Monsanto geproduceerde herbicide Roundup kunnen. De boer kan flink spuiten, zijn soja of maïs blijven fier overeind. Nu is glyfosaat, het actieve ingrediënt in Roundup, in vergelijking met andere herbiciden, buitengewoon onschadelijk – je kunt het ook als particulier bij het tuincentrum kopen tegen het onkruid in je terras – maar het moet toch slimmer kunnen.
Daar komen de Bt-varianten, de andere grote groep genetisch gemodificeerde planten, om de hoek kijken.
Die ‘Bt’ staat voor Bacillus thuringiensis. Dit is een bacterie die insecten, vooral rupsen, kan infecteren en doden. De bacterie doet dat door een eiwit te produceren dat de darm verlamt, waardoor het insect sterft door verhongering. Dit eiwit doet dat zeer specifiek voor bepaalde insectensoorten – verschillende bacteriestammen maken daarbij verschillende varianten van het eiwit die voor verschillende insecten giftig zijn – en wordt bovendien snel afgebroken in zonlicht. Oplossingen met het eiwit erin worden dan ook veel gebruikt als bestrijdingsmiddel in de biologische landbouw. Bt-planten zijn zo gemodificeerd dat ze zelf het eiwit maken. Hierdoor zijn minder pesticiden nodig.
Battle-scarred, Potrykus says he hasn’t given up hope that the regulatory system can be overhauled so that GM technology can benefit the poor. He believes a massive, multimillion-dollar information campaign might help convert the public.
Het had hét succesverhaal moeten worden onder de genetische gewassen: gouden rijst. Niet ontstaan in de labs van Monsanto of Syngenta om de winst op te krikken, maar een ideel project bedoeld om het vitamine-A-tekort onder armen in Azië te bestrijden door beta-caroteen door rijst te laten maken. Maar acht jaar nadat Ingo Potrykus, één van de twee leidende wetenschappers in het project, op de voorpagina van Time stond is er nog steeds geen gouden rijst op de markt.
Science ging uitzoeken hoe het zat en zocht Potrykus en zijn mede-onderzoeksleider Peter Beyer op, alsmede een groot aantal andere hoofdrolspelers. Conclusie: de gouden rijst is door verbeteringen en de ontdekking dat beta-caroteen veel beter door het lichaam wordt opgenomen dan destijds werd gedacht eigenlijk nog veelbelovender dan toen. Door een uiterst effectieve mediacampagne van met name Greenpeace is gouden rijst echter nog steeds het lab niet uit. Dit in tegenstelling tot succesvolle commerciële gentechgewassen als Bt-katoen en Roundup Ready soja. Waarschijnlijk heeft Monsanto samen met de agrarische sector toch beter tegengas gegeven door lobbyen dan de minder rijke goudenrijstondersteuners.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
In Brazilië biedt de genetisch gemanipuleerde mais niet langer meer bescherming tegen insecten. Die hebben zich aangepast en zijn resistent geworden. En nu hebben boeren drie keer zoveel landbouwgif nodig.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Monsanto probeert overdracht bestaand, niet gemodificeerd gen uit tomaat te patenteren in Europa door de patentaanvraag bewust misleidend te formuleren. Zo zouden ze het alleenrecht op een bepaalde natuurlijke resistentie kunnen krijgen.
Oud Greenpeace voorman bij demonstratie voor Genetisch Gemodificeerde rijst, waar Greenpeace zelf nu tegen strijdt. Opkomst niet hoog.
Vraagtekens bij de wetenschap, maar vooral ook bij het verbod voor journalisten om te rade te gaan bij andere experts.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.