Grieken willen (weer) uitstel

11,5 Miljard extra – 5 procent van de nationale output – moeten de Grieken nog bij elkaar zien te bezuinigen om vanuit Europa steun te krijgen. En dat, weet Financial Times, gaat ze waarschijnlijk niet lukken. Premier Antonis Samaras wil volgende week Merkel en Hollande om uitstel van deze eis vragen, weet de Britse krant. "The extension plan calls for a slower adjustment with cuts spread over four years until 2016, and the budget deficit declining annually by 1.5 percentage points of national output rather than 2.5 points under the present arrangement." De krant meldt dat het geduld langzamerhand op is. Steeds vaker bespreken (vooral Duitse) politici een Grexit – het uittreden van Griekenland uit de euro. In juli schatten financieel analisten van Citigroup de kans op een vertrek van de Grieken op maar liefst negentig procent. Wie de Griekse tragedie nog eens van uur tot uur wil nalopen kan terecht bij The Guardian. Zij hield afgelopen woensdag een live blog bij.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Riccardof (cc)

Europa radicaliseert niet – of toch wel?

Uit het verleden weten we dat een economische crisis de opkomst van extreem rechtse, antidemocratische partijen kan stimuleren. Heeft de huidige crisis rond de euro extremisten ook sterker gemaakt? Dan O’Brien schrijft in de Irish Times dat daar nog geen aanwijzingen voor zijn. Europa radicaliseert volgens hem niet. Hij verwijst naar de verkiezingsresultaten in een aantal Europese landen en concludeert dat de meerderheid van de kiezers toch naar het midden neigt, ondanks enkele uitschieters. Frankrijk kiest niet massaal voor Le Pen. In Spanje en Portugal waar de crisis meer dan elders wordt gevoeld krijgen extremisten weinig voet aan de grond.  Dat is des te opmerkelijker omdat deze landen nog geen veertig jaar geleden door fascisten werden bestuurd. In Griekenland, dat eenzelfde traditie heeft, is de Gouden Dageraad opvallend gegroeid, maar niet doorgebroken. In Italië is het alleen de protestpartij van Beppe Grillo die het de centrumpartijen last maakt. Finland, dat bepaald niet het meest heeft te lijden van de crisis,  is  de enige uitzondering die O’Brien noemt. Daar hebben de middenpartijen sterk geleden onder de opkomst van de Ware Finnen. We zouden er Nederland aan toe kunnen voegen, waar de Ware Nederlanders, anders dan hun Finse broeders, de afgelopen twee jaar zelfs regeringsmacht hebben gekregen, ook al was dat via de omweg van de gedoogconstructie.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-03-2022

Wij verdienen ons succes!

Succes is niet hetzelfde als verdienste. Toch wordt in veel politieke discussies dit gegeven maar al te graag vergeten, bijvoorbeeld wanneer het gaat over lonen, uitkeringen en zelfs de eurocrisis.

Succesvolle ondernemers en andere grootverdieners zijn de aanjagers van de economie. Het is daarom belangrijk dat de bezitters van een topinkomen niet te veel belasting betalen. Immers, wanneer de belastingdruk te groot wordt, dan zullen deze movers and shakers zich onvoldoende gestimuleerd voelen om extra inkomen te genereren. En dat gaat onverbiddelijk ten koste van de economische groei.

Helemaal onderaan de economische ladder werkt het precies andersom. Daar gaan de mensen, in tegenstelling tot de succesvolle grootverdieners, juist harder werken wanneer ze minder geld ontvangen. (Misschien dat daarom in de Wet werken naar vermogen werd geregeld dat sommige werkenden met minder dan het minimumloon genoegen moeten nemen.)

Bovenstaande redeneringen gaan natuurlijk alleen op als we ervan uitgaan dat economisch succesvolle individuen wél hun best doen en de minder succesvollen niet. Soms is dit natuurlijk zo, maar vaak gaat die vlieger niet op. Bovendien zijn de grootste gelovers in deze karikatuur nou net degenen die er opeens hele andere regels op na houden als het om hun eigen portemonnee gaat. Het argument dat afschaffing van de hypotheekrenteaftrek ertoe zal leiden dat huizenkopers voortaan beter hun best gaan doen om zich een ongesubsidieerde woning te kunnen veroorloven zul je van dat soort types nou nooit horen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Bent u al Eurozone Doomsday Proof deze zomer?

De default van Griekenland komt dichterbij en daarmee groeit ook de kans op een Totale Ineenstorting van Europa, denken sommigen. Neem nu deze angstige Oostenrijker, of moeten we zeggen verstandige Oostenrijker? Michaël heeft zijn ruim opgezette Bauernhof de afgelopen maanden aangepast met zonnepanelen, generatoren, een waterzuiveringsinstallatie, moestuinen en een voedselvoorraad. Michaël is naar eigen zeggen klaar voor Eurozone Doomsday, hij kan het in ieder geval een tijdje uitzingenjodelen als de pinautomaten stokken. Bent u net zo verstandig als Michaël of rekent u op uw ANWB lidmaatschap als het deze zomer toch mis gaat? Bangmaak TV vanachter het (ex-)IJzeren Gordijn.

Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

Bankentaks biedt uitweg uit crisis

De bankentaks zou nog wel eens een uitweg uit de crisis kunnen zijn, denkt historicus Jeroen Laemers.

De eurocrisis kost klauwen met geld. Zo kregen we vorige week  bijvoorbeeld te horen dat Spaanse banken tot honderd miljard euro aan Europese noodsteun zullen ontvangen. Er is nog wel even gerommel over de vraag of dit geld direct aan de banken wordt uitgekeerd of dat de lening gaat lopen via de Spaanse staat, maar de volgende bailout is hoe dan ook een feit.

De eurocrisis is een bankencrisis

Deze laatste noodgreep is symptomatisch voor de eurocrisis als geheel. Banken krijgen miljarden euro’s toegeschoven om maar vooral niet om te vallen. Zo kwam Spanje in eerste instantie in de problemen door een barstende vastgoedbubbel. De Spaanse bankensector werd hierdoor hard getroffen en moest keer op keer uit de brand worden geholpen door de Spaanse overheid. Mede als gevolg hiervan verdubbelde de Spaanse overheidsschuld tussen 2008 en 2012 van 36% tot 72% van het BNP. Door deze extreem snelle stijging liep de rente op Spaanse staatsobligaties keihard op en dreigt Spanje de overheidsschuld niet langer te kunnen financieren.

In Ierland is iets vergelijkbaars aan de hand. Als direct gevolg van een barstende vastgoedbubbel kwamen Ierse banken in grote problemen. De Ierse staat leende vervolgens miljarden bij de Europese Centrale Bank om met dit geleende geld de bankensector overeind te houden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

Honkvaste Europeaan moet wel solidair zijn

Een van de grote onderliggende oorzaken van de eurocrisis is dat Europa geen ‘optimaal muntgebied’ is: Europese landen maken niet dezelfde conjunctuur door en missen de flexibiliteit om zich aan ‘asymmetrische schokken’ aan te passen, flexibiliteit die ze nodig hebben omdat ze in een muntunie de wisselkoers en de rente als aanpassingsmechanismes uit handen geven. Stel dat land X qua competitiviteit uit de pas loopt en niemand haar producten meer wil kopen (waardoor handelstekort, werkloosheid en overheidstekort gierend uit de hand lopen), dan kan het land drie dingen doen:

(1) de lonen verlagen

(2) werkloze X-landers in een ander land aan het werk zetten, of

(3) de hand op houden bij andere landen.

Helaas zijn in Europa de lonen niet flexibel genoeg, en is de onderlinge “fiscale” solidariteit (nog) ver te zoeken. En vandaag blijkt uit cijfers van Eurostat eens te meer dat Europeanen niet bereid zijn om elders in de EU aan de slag te gaan.

Slechts 2,5 procent van de Europeanen woonde in 2011 in een ander EU land, een percentage dat de laatste crisisjaren ook vrij stabiel blijft (zelfs inclusief de migratiestroom vanuit nieuwe lidstaten). Elk jaar verhuist slechts 1 op de 500 Europeanen binnen de EU. Arbeidsmobiliteit is slechts weggelegd voor een kleine elite en een klein groepje arbeidsmigranten. Dit steekt schril af bij de VS: 30 procent van de Amerikanen woont in een ander staat dan de geboortestaat, en elk jaar verhuist ongeveer 1 op de 30 Amerikanen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende