Ervaring potentiële rechtse coalitie

Aanstaande woensdag worden de leden van de nieuwe Tweede Kamer beëdigd. Die Kamer zal voorlopig een demissionair kabinet moeten controleren, want of en wanneer er ook een nieuw kabinet komt is vooralsnog absoluut onduidelijk. Vandaag zal verkenner Plasterk koffiedrinken met de partijen die te samen een meerderheidscoalitie zouden kunnen vormen: PVV, NSC, VVD en BBB. Wat zijn de personele gevolgen voor de vier partijen als zo’n gedrocht er ook echt komt? Laten we eerst eens kijken naar de (levens)ervaring van de vier Kamerfracties die zo’n coalitie moeten ondersteunen. Hierbij gaan we uit van de eerste mensen op de kandidatenlijsten die in aanmerking voor een zetel komen. Dus de eerste 37 kandidaten van de PVV, de eerste 20 van NSC, de eerste 7 van BBB en de eerste 24 van de VVD. We kijken dan naar: - Leeftijd: De gemiddelde leeftijd van de fractie(leden); - Politiek: het percentage leden van betreffende fractie dat ervaring heeft in een of meerdere vertegenwoordigende politieke organen; - TK: Het percentage leden van betreffende fractie dat nu in de Tweede Kamer zit (tot 6 december); - m.p.o.: het percentage leden van betreffende fractie dat op dit moment in meerdere vertegenwoordigende politieke organen zit (1e of 2e Kamer, Provinciale Staten, gemeenteraden, colleges van B&W). Voor het hardcore Kamerwerk is natuurlijk de echte parlementaire ervaring (anciënniteit = aantal dagen Kamerlid) van belang. Bij de te beëdigen Kamerleden gaat het  hier om 39 mensen. PVV 12 Kamerleden, 1 voormalig Kamerlid NSC 1 Kamerlid, 4 voormalige Kamerleden BBB 2 Kamerleden, 1 voormalig Kamerlid VVD 14 Kamerleden, 4 voormalige Kamerleden Hun ervaring als Kamerlid (totaal en gemiddeld over aantal fractieleden met TK-ervaring): Het valt op dat bij de PVV veel leden van de te beëdigen fractie in meerdere vertegenwoordigende politieke zitten. Dat is volstrekt legaal, maar de vraag rijst natuurlijk: is dat vol te houden zonder knettergek van de werkdruk te worden? De betreffende PVV’ers hebben drie opties. De eerste, waarschijnlijk niet te verwachten optie is: de kandidaten zeggen, bedankt voor de eer Gert, maar laat mij maar in de Provinciale Staten en/of gemeenteraad zitten. Optie twee is dat de gekozenen het Kamerlidmaatschap aanvaarden én hun huidige zetels in de andere organen behouden. Dat is volgens Chris Aalberts niet zo netjes naar de kiezers toe (lees: Functies stapelen is een middelvinger naar kiezers). Maar de derde optie (zetels in Provinciale Staten en/of gemeenteraad  beschikbaar stellen) heeft weer gevolgen voor de lokale PVV-afdelingen. Hebben zij wel geschikte opvolgers beschikbaar? Het zou er toe kunnen leiden dat bijvoorbeeld de Provinciale Staten Utrecht plots zonder PVV-fractie komt te zitten. Misschien kan een alerte journalist aan Geert Wilders eens vragen hoe hij denkt dit aan te pakken?

Foto: Schermafbeelding video @ Tweede Kamer staande ovatie voor Renske Leijten

Staande ovatie

Ontzettend storend vond ik het altijd dat Kamerleden die voortijds vertrekken meer afscheid krijgen (…) dan de Kamerleden die keurig hun termijn uitdienen.

Met deze woorden begon Renske Leijten haar afscheidsbrief aan de Tweede Kamer, voorgelezen door de Kamervoorzitter.

Eigenwijs als ze is, vervolgde ze : “Maar nu het voor mij dan toch zo is, ga ik het ervan nemen. Gaat u er maar even voor zitten.” De tekst van de hele afscheidsbrief van Renske Leijten, na te lezen in het verslag van de plenaire vergadering van 4 juli 2023.

De navolgende speech van de Kamervoorzitter is hier te lezen.  En toen…

Zo doe je dat. Een ovatie voltrek je niet zittend op je krent. Een echte ovatie wordt staande gehouden.

Een staande ovatie van collega Kamerleden wordt niet gauw gegeven. De meeste vertrekkende Kamerleden krijgen wat geroffel op de bankjes. Enkelen mogen een applaus in ontvangst nemen. Zoals SGP’er Elbert Dijkgraaf overkwam bij zijn afscheid op 10 april 2018.

Zo nu en dan verheffen de Kamerleden zich voor de staande ovatie. Dat eerbetoon viel Erica Terpstra (VVD) ten deel in 2003 (bijna 26 jaar Kamerlidmaatschap) . In 2010 kreeg Bas van der Vies (SGP) een minutenlange staande ovatie (29 jaar Kamerlid). Bij dezelfde gelegenheid was de hulde voor Jan Marijnissen (SP – 16 jaar Kamerlid) ietsjes korter.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Meer oud-leden terug in Tweede Kamer

Ik vind ook oprecht dat er meer oud-leden van de Tweede Kamer zouden moeten terugkeren op het Binnenhof nadat ze in de samenleving nuttig werk hebben gedaan. Zo kunnen ze, gewapend met nieuwe ervaringen en met de kennis van politieke beslissingen in het verleden tot stand kwamen, met nieuwe generaties politici de discussie aangaan.

Gerrit Jan van Otterloo bij zijn aankondiging bij de volgende verkiezingen niet meer verkiesbaar te zijn voor 50PLUS.

Jonkies in de Tweede Kamer

DATA - Dat politiek voor ouwe lullen is, is allang niet meer waar. Maar nog nooit was de Kamer zo jong als nu.

Het volk heeft gesproken en het volk wilde blijkbaar jonkies in de Kamer. Met een gemiddelde leeftijd van 44 en vier maanden is de nieuwe Tweede Kamer jonger dan ooit. Het is nog niet de definitieve lijst, dus de gemiddelde leeftijd kan nog wat omhoog of naar beneden.

Opvallend is de relatieve frisheid van de CDA-fractie. Alleen de tweemansvrouwformatie van de PvdD is jonger. Goed, de partijen ontlopen elkaar niet zoveel, behalve natuurlijk de tweemansfractie van 50Plus. Die zijn, surprise, surprise, juist wat ouder. Als de G500 nou eens meedoet de volgende keer, kunnen we weer een record verwachten. Jammer genoeg is Jesse Klaver (GroenLinks) niet in de fractie gekomen (hoewel de voorkeursstemmen nog niet bekend zijn): dat zou de gemiddelde leeftijd met een decennium naar beneden trekken.

Zie onderstaande grafiek voor de verdeling. Met daaraan gekoppeld de vraag: is het gezien de enorme hervormingsagenda die voor ons ligt van belang hoe oud de Kamerleden zijn? Zouden we niet beter af zijn met een gerontologisch verantwoorde samenstelling – indachtig dat ervaring met de jaren komt?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De verjonging van de Tweede Kamer

DATA - Tweede Kamerleden zitten niet alleen steeds korter op het pluche, ze zijn ook steeds jonger. In 2010 hadden we de jongste Tweede Kamer ooit met een gemiddelde leeftijd van net iets boven de 44.

Het steeds jonger zijn, zegt natuurlijk weinig over de kwaliteit van de parlementariërs. Maar naast de verjonging valt ook op dat juiste de groeiende groep 65plussers in Nederland juist steeds minder representatie heeft in de Tweede kamer.

Uiteraard zit er een relatie tussen de afnemende ervaring en verjonging. Maar deze is niet helemaal 1-op-1 zoals u kunt zien:

Het kamerlid dat de hoogste leeftijd behaalde was Ch.A. baron de Bieberstein Rogalla Zawadsky, met ruim 84 jaar. Hij stierf in het harnas.
Momenteel is Jan de Wit van de SP de nestor met 66 jaar. Ook het jongste lid komt van de SP. Dat is Farshad Bashir met 23 jaar.

Met dank aan het Parlementair Documentatie Centrum van de Universiteit Leiden voor het handzaam aanleveren van de basisdata van Parlement.com.
De gebruikte dataset was van 22 december 2011. Als meetpunt in de grafieken is voor ieder jaar 20 december gebruikt.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.