Europese christendemocraten kijken naar het oosten

De christendemocratische Europese Volkspartij (EPP) kwam deze week bijeen in Kroatië, het land dat de Europese buitengrenzen met harde hand bewaakt. Het teleurstellende besluit van de EU-regeringsleiders om nog geen toetredingsonderhandelingen te starten met Noord-Macedonië en Albanië betekent andermaal een rem op het overbruggen van de politieke kloof tussen oost en west in Europa. Op hun congres in de Kroatische hoofdstad Zagreb deden de Europese christendemocraten, althans voor het oog, een poging om iets goed te maken. Zagreb was bijna twintig jaar geleden, kort na het einde van de Joegoslavische burgeroorlog, de stad waarin de toenmalige EU-leiders de West-Balkanlanden beloofden dat 'het slechts een kwestie van tijd was voordat de hele regio tot de EU zou behoren.' Een herhaling van deze belofte zat er niet in, maar volgens Politico zijn de Europese conservatieven wel bereid meer naar het oosten te kijken. Dat komt ook omdat er nu meer Oost-Europese parlementsleden zijn in de EPP-fractie dan afgevaardigden uit Spanje en Frankrijk. Voor het eerst krijgt de EPP een voorzitter uit een van de Oost-Europese lidstaten, namelijk de voormalige voorzitter van de Europese Raad, de Pool Donald Tusk, een 'bruggenbouwer tussen oost en west'. Tusk kan nu gelukkig nog een tijdje verder in Brussel want in Warschau is voorlopig geen plaats meer voor hem. 'Hij is het gezicht van een modern Polen. Een echte christen-democraat, hij staat voor een democratisch Europa dat verenigd is van noord naar zuid en van oost naar west', zei Manfred Weber, fractievoorzitter van de EPP. Of het geschorste EPP-lid Fidesz uit Hongarije daar nog in past blijft de vraag. Begin volgend jaar zal de EPP een besluit nemen over de hervatting van het lidmaatschap van Orbán's partij. De nieuwe voorzitter Tusk heeft al wel een helder standpunt over het Hongaarse illiberalisme: 'Ik denk dat we heel standvastig moeten zijn om tegen dit soort ideeën te vechten.'

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Europese ruk naar rechts?

Vlag EU (Foto: Flickr/opendemocracy)

Nu al de kandidaten voor de Europese Commissie bekend zijn, kunnen we iets zeggen over de politieke koers die Europa gaat voeren in de komende jaren. De SP zegt dat Europa een ruk naar rechts maakt. Dat is maar zeer ten dele waar.

In het bijgevoegde figuur kun je de verschuiving in de samenstelling van de Europese Commissie tussen 1999 en 2009 zien:

* Blauw is de conservatieve Europese Volkspartij;
* Geel is de liberale Europese Liberale, Democratisch en Hervormerspartij;
* Rood is de centrum-linkse Partij van Europese Socialisten;
* Zwart is de Euroskeptische Alliantie van Europa voor Naties;
* Groen is zijn de Europese Groenen;
* Grijs zijn onafhankelijken en partijlozen.

Samenstelling EC (Simon Otjes)

Tussen 1999 en 2004 bestaat de Europese Commissie voor iets meer dan 50% uit socialisten. Daarnaast is rond een kwart conservatief. Er is een euroskeptische en een groene commissaris. In 2004 verandert de samenstelling van de commissie, vanwege de toetreding van de 10 nieuwe lidstaten. Daardoor vallen de socialisten naar 23%, gaan de conservatieven naar 30% en de liberalen naar 17%. Daar komt de uitslag van de Europese verkiezingen van 2004 bovenop. De socialisten verliezen die verkiezingen. Eind 2004 is het liberale smaldeel van de commissie uitgebreid tot 28%. Daarmee is deze delegatie groter dan de socialisten. Terwijl in het parlement de liberalen ongeveer drie keer zo klein zijn als de socialisten. In 2008 is de liberale delegatie gegroeid tot 33%. Daarmee zijn de liberalen het grootste smaldeel in de commissie.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.