Spaans koningshuis opnieuw in opspraak

De Hoge Raad gaat de financiën van ex-koning Juan Carlos verder onderzoeken, terwijl de linkse minderheidsregering worstelt met de coronacrisis en pogingen van rechts om haar ten val te brengen. Alsof de Spanjaarden nog niet genoeg aan hun hoofd hebben zijn er opnieuw verdenkingen gerezen over onregelmatigheden in het Spaanse koningshuis. Ex-koning Juan Carlos zou betrokken zijn geweest bij een deal van 6,7 miljard euro van een Spaans consortium met Saoedie-Arabië  voor de aanleg van een hoge snelheidstrein.  Juan Carlos zou volgens in maart uitgelekte rapporten in 2008, drie jaar voordat het contract werd gegund, een betaling van € 88 miljoen hebben ontvangen van Saoedi-Arabië's inmiddels overleden koning Abdullah. Zijn zoon, de huidige koning Felipe, reageerde met het intrekken van het stipendium dat zijn vader ontving. Hij kondigde tevens aan dat hij zou afzien van een erfenis uit het fonds waarin het Saoedische geld wordt beheerd. Afgelopen maandag kondigde de openbaar aanklager aan dat nu wordt onderzocht of activiteiten van de ex-koning na zijn abdicatie in 2014 als crimineel beschouwd moeten worden. Olifantenjacht Juan Carlos besteeg de troon in 1975 na de dood van Franco. Hij was jarenlang erg populair vanwege zijn rol in de democratisering van het land en zijn matigende invloed op naar onafhankelijkheid strevende regio's. In 2012 kwam hij in opspraak toen hij bij een olifantenjacht in Botswana zijn heup brak. Het land verkeerde in een diepe economische crisis waardoor de regering zich onder andere gedwongen zag gepensioneerden een eigen bijdrage van 10 procent te laten betalen voor hun medicijnen. De olifantenjachtpartij van de koning, die opgeroepen had tot soberheid, kostte, exclusief de heupoperatie, naar schatting 33.000 euro.

Hoe bestrijd je een crisis sociaal en verstandig?

Begin vorig jaar beschreef Mirjam de Rijk 14 stategieën om bij een volgende economische crisis toe te passen. Helaas zeer actueel nu de gevolgen van de coronacrisis ook economische een grote impact heeft. Belangrijk doel van deze strategieën: niet de rekening eenzijdig bij de burgers leggen.

De prijs van de crisis van 2008 werd betaald door burgers: de lonen werden jarenlang bevroren of daalden zelfs, de werkloosheid liep hard op, de belastingen gingen omhoog, er werd bezuinigd op publieke voorzieningen. De belastingen voor bedrijven daarentegen werden juist verlaagd. Vastgoedbeleggers verdienden goud geld dankzij de geldverruiming van de Europese bank, banken werden met overheidsgeld gered. Deze combinatie – mensen die de prijs betalen terwijl de veroorzakers en degenen met het grote geld de dans ontspringen – wakkerde het populisme aan. De reactie op de vorige crisis is dus geen aantrekkelijk recept voor een volgende keer. Hoe zou het anders kunnen?

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: foto: pixabay.com

Voorwaarden aan bedrijfssteun in coronatijd

OPINIE - Al weken klinkt er vanaf verschillende kanten de roep om eisen te stellen aan steun voor bedrijven, zowel in Nederland als internationaal. Het Kabinet is er echter nog niet van overtuigd dat dit mogelijk is, getuige het optreden van minister Kaag bij Wakker Nederland. Tegelijkertijd worden in andere EU landen de eerste contouren van de steunpakketten duidelijk. In Denemarken en Oostenrijk hebben ze duidelijk minder moeite om eisen te stellen aan bedrijven die overheidssteun willen. Met de Tweede Kamerverkiezingen in 2021 op komst wordt het steunpakket voor het Nederlands bedrijfsleven de lakmoesproef voor partijen: zijn het mooie woorden over aanpak van belastingontwijking, beloningsbeleid en duurzaamheid, of horen daar ook daden richting het bedrijfsleven bij?

Steunpakket fase 1

In de eerste fase van de coronacrisis heeft het steunpakket zich terecht gericht op het bieden van inkomenszekerheid aan werknemers, zzp’ers en mkb-ondernemers. Of dat noodverband geslaagd is in zijn opzet lijkt me een mooi onderwerp voor een stevige evaluatie. Afgaande op de berichten die ik lees over ontslagen van met name medewerkers met tijdelijke contracten en zzp’ers die zonder opdracht zijn komen te zitten en diverse ondernemers zijn daar vraagtekens bij te plaatsen. Belangrijker is dat in Nederland de flexibele schil kwetsbaar blijkt voor grote verstoringen, omdat velen niet in staat zijn om voldoende buffers op te bouwen in goede tijden.

Foto: thetaxhaven (cc)

De Grote Recessie en de Europese dip in politiek vertrouwen

ONDERZOEK - Feitelijke economische prestaties zijn niet de oorzaak van verschillen in politiek vertrouwen tussen landen, maar van fluctuaties in politiek vertrouwen binnen landen, schrijft Tom van der Meer op Stuk Rood Vlees.

Terwijl de Nederlandse economie nog maar net uit de Grote Recessie kruipt, wordt alweer gevreesd voor een nieuwe neergang. Dat is slecht nieuws voor het vertrouwen van burgers in de politiek. De Grote Recessie leidde in heel Europa tot een dip in het vertrouwen. Hoe sterker de recessie, hoe groter de dip. Hoe langer de recessie, hoe langer de dip.

Grote verschillen tussen landen hebben niets te maken met economische prestaties

Politicologen buigen zich al lange tijd het hoofd over de invloed van macro-economische prestaties op politiek vertrouwen. Er zijn grote verschillen in politiek vertrouwen tussen landen (zoals onderstaand figuur op basis van de European Values Survey uit 2008 laat zien). Dat vertrouwen is relatief hoog in landen als Zweden, Denemarken en Finland, en laag in Zuid- en Oost-Europa. De vertrouwenscijfers zijn ook hoog in semi-democratieën en dictaturen als Rusland, Wit-Rusland,  en Azerbeidzjan, maar dat heeft heel andere oorzaken.

figuur-EVS via Stuk Rood Vlees

Nederland fungeert in Europa als een subtopper: meestal lager dan de Noordse landen maar net iets hoger dan omliggende landen. Incidenteel kan Nederland aanklampen bij de top, wanneer het vertrouwen in de politiek piekt zoals direct na de overname van ABN Amro in 2008.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Grieken stoppen met roken door crisis

Wat geen campagne, hogere prijzen of afschrikwekkende plaatjes voor elkaar kreeg, gebeurt nu wel als gevolg van de economische crisis in Griekenland: De Grieken stoppen met roken om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen.

In 2012, his last survey, 36.7% of Greeks said they were either regular or casual smokers. In 2017 the figure had fallen to 27.1%.

Foto: In de rij voor het Spaanse arbeidsbureau (screenshot Al Jazeera Inside Story)

Economische crisis: niet alleen geld, vooral mensen

ACHTERGROND - In Spanje is inmiddels één op de vier mensen werkloos. De economische crisis heeft niet alleen financiële gevolgen. Ook hun psychische gezondheid staat op het spel. Dat roept de vraag op of al die bezuinigingen nu wel zo verstandig zijn.

Afgelopen vrijdag publiceerde het Instituto Nacional de Estadística, het Spaanse CBS, haar nieuwe kwartaalcijfers. Daaruit rijst een dramatisch beeld. Meer dan 800 duizend Spanjaarden verloren het afgelopen jaar hun baan. Inmiddels is een op de vier Spanjaarden werkloos en in sommige regio’s, zoals Andalusië, zelfs een op de drie. In de Andalusische provincie Jaén gaat het zelfs om vier op de tien inwoners. De werkloosheid onder jongeren is zelfs opgelopen tot meer dan vijftig procent. Het aantal gezinnen waar niemand meer werk heeft, nam in een jaar tijd toe van 313 duizend tot 1,7 miljoen.

Bezuinigen en hervormen

Spanje zit inmiddels in de tweede recessie binnen drie jaar. De regering-Rajoy nam flink wat bezuinigingsmaatregelen om de financiën op orde te brengen en de rust op de financiële markten te herstellen. Daarnaast staan er financiële en arbeidsmarkthervormingen op stapel. Rajoy beloofde in de verkiezingscampagne vorig jaar de werkloosheid omlaag te brengen, maar daar komt tot nu toe weinig van terecht. De hervormingsvoorstellen, waaronder een plan om mensen makkelijker te kunnen ontslaan, kunnen echter wel op veel protest rekenen. Op 14 november kan Spanje zijn tweede algemene staking binnen een jaar tegemoet zien.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Hebzucht in 52 tinten

52 Shades of Greed (hebzucht in 52 tinten): Een educatief kaartspel over de oorzaken en daders van de economische crisis. De makers willen zich echter niet alleen richten op de negatieve kanten van de crisis. Ze hebben al het volgende kaartspel aangekondigd: ‘52 Shades of Progress‘.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Volgende