Wie heeft de groenste?

Het jaarlijkse onderzoek naar duurzaamheid van de Nederlandse energiesector negeert de trend naar het zelf opwekken van duurzame energie. Een paar weken geleden werd de uitkomst gepubliceerd van het jaarlijkse onderzoek naar de duurzaamheid van Nederlandse elektriciteitsleveranciers. Bij het lezen van de uitkomsten miste ik echter wat. Ik kon er niet meteen de vinger opleggen, maar deze week viel het kwartje: ik mis de bouw- en installatiebedrijven die u volledig van uw energierekening afhelpen. Dit doen ze door volgens de trias energetica 2.0 in te zetten op energiebesparing, hergebruik van energie uit reststromen en door het resterende energieverbruik volledig duurzaam op te wekken bij u thuis.

Door: Foto: Elliott Brown (cc)
Waan van de dag

Nederland is een fossiel landje

, door

Alle retoriek over duurzame energie en het Nationaal Energieakkoord ten spijt: Nederland is volgens het Internationaal Energie Agentschap (IEA) een fossiel kikkerlandje.

Het totaal aan levering van primaire energie (TPES Total Primary Energy Supply) voor Nederland in 2012 was 78.6 Mtoe (Million tonne of oil equivalent – het equivalent van de hoeveelheid energie die vrijkomt bij het verbranden van een miljoen ton olie). Het aandeel van hernieuwbare energie was 5.3% van het TPES. Daarvan komt 4.7% van biobrandstoffen en afval, 0.5% van windenergie en 0.1% zonne-energie. Daarmee scoort Nederland onder het gemiddeld van 8,8% hernieuwbare energie van de bij de IEA aangesloten landen.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: K Ali (cc)

Zonnecellen prachtig, maar vergeet windenergie niet

, door

OPINIE - Windenergie is nog lang niet uitontwikkeld, maar er moet wel een markt voor zijn. Die kan er alleen komen, als er stabiel beleid gevoerd wordt.

Stop geld in zonnecellen, niet in windenergie, bepleitte journalist Joost van Kasteren in de Volkskrant van 24 juni. En besteed het geld vooral aan innovatie, niet aan uitrol in de markt, schrijft hij. Windenergie zou ‘uitontwikkeld’ zijn, terwijl zonnecellen zich nog sterk verbeteren. Vergelijkbare uitspraken deden de voormalig staatssecretarissen Rick van der Ploeg en Willem Vermeend eerder in De Telegraaf. Wind-bashing is in, kennelijk en dat zal misschien te maken hebben met het feit dat windenergie bijna mainstream is. Mag, maar de argumenten moeten wel deugen. En dat is niet zo. Niet alleen de zonneceltechnologie maar ook windenergie verbetert zich in hoog tempo, door onder meer nieuwe materialen, ontwerpen, bouwwijzen en logistiek. Dat geldt ter land zowel als ter zee. De financieel analisten van Bloomberg hebben uitgerekend dat elke verdubbeling van de capaciteit van windenergie tot een kostendaling van 7 procent leidt, door technologische verbeteringen en opschaling.

Het einde van deze leercurve is nog lang niet in beeld.

Maar om verdere innovaties uit te lokken moet wel zicht blijven bestaan op een markt die zich gestaag ontwikkelt. Dat kan door het Nederlandse zwabberende subsidiesysteem te vervangen door een eenduidige prikkel. Idealiter geldt gewoon: de vervuiler betaalt. Met een CO2-prijs van minimaal €50/ton wordt schone energie vanzelf concurrerend. Als dat politiek (nog steeds) onhaalbaar blijkt, is een vaste prijs voor de levering van duurzame energie aan het net een goed alternatief: door opcenten op vuile energie kan de meerprijs van schone energie worden betaald. Het belangrijkste is dat de regeling jarenlang constant blijft, en niet om de haverklap wisselt.

Foto: Felix O (cc)

Energiewende loopt als een (stoom)trein

, door

ANALYSE - Kort na de nucleaire ramp bij Fukushima besloten Duitse regerings- en coalitiepartijen tot de Energiewende. Die loopt als een trein. Maar de hypermoderne ICE wordt wel deels aangedreven door ouderwetse kolen.

Fossiele brandstoffen veroorzaken klimaatverandering en raken op een goed moment op. De wereld moet dus overschakelen naar een duurzame energievoorziening, en dat is een van de grote uitdagingen van deze eeuw. Duitsland heeft, als een van de weinige landen ter wereld, deze uitdaging aangenomen én omgezet in concreet beleid. Zo moet in 2020 de CO2-uitstoot met 40% verminderd zijn ten opzichte van 1990, het energieverbruik met 20% dalen,  en 35% van het elektriciteitsverbruik duurzaam opgewekt worden. Ambities voor 2050 liggen nog veel hoger. Duitsland wordt dé aanspreekpartner in twee belangrijke toekomstige markten: duurzame energie en energiebesparing.

De Energiewende zet Duitsland internationaal op de kaart, binnen en buiten Europa. Tijdens de laatste verkiezingen in de VS sprak President Obama bijvoorbeeld zijn angst uit dat alle groene banen naar Duitsland en China zouden verdwijnen. Maar zoals ik al eens schreef: de Energiewende is een weloverwogen gok, die onder meer afhankelijk is van de ontwikkeling van energieprijzen. Hoe gaat het tot nog toe?

Genoeg uitdagingen

Inmiddels wordt ongeveer een kwart van de elektriciteit duurzaam opgewekt. De stroomprijzen voor huishoudens zijn weliswaar gestegen en horen bij de hoogste van Europa, maar liggen met 2.5% van het huishoudbudget op hetzelfde niveau als in de jaren tachtig. Toch zijn er genoeg uitdagingen. Op dagen dat de zon niet schijnt en de wind niet waait, moet er een backup-systeem zijn. Omgekeerd ontbreekt het aan een goed opslagsysteem voor teveel geproduceerde duurzame elektriciteit. Water omhoog pompen is het gemakkelijkst. Daarmee kan later weer stroom opgewekt worden, maar dit is weinig efficiënt. Daarnaast willen mensen niet een stuwmeer in hun achtertuin. Dat geldt overigens ook de nieuwe stroomleidingen die windenergie (vanuit het noorden) en zonne-energie (vanuit het zuiden) door Duitsland moeten vervoeren. En voor nieuw te bouwen windturbines. Over het algemeen zijn Duitsers voorstanders (pdf) van de Energiewende – maar not in my backyard. Politici vrezen dat de steun voor de Energiewende af zal brokkelen wanneer stroomprijzen zullen stijgen.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Mike McGuff (cc)

De Tweede Kamer ‘jokkebrokt’ mee

, door

ANALYSE - Ook de stroom die in het Tweede Kamergebouw gebruikt wordt, is niet echt groen.

Het heeft even geduurd, maar na niet één, niet twee, niet drie, maar vier keer vragen is het hoge woord er uit: de Tweede Kamer ‘jokkebrokt’ zelf lekker mee over groene stroom, evenals de Nederlandse overheid. Daarmee voldoen de Tweede Kamer en de overheid niet aan mijn verwachtingen van duurzaam inkopen: de Nederlandse overheid zet haar inkoopvolume van 1 TeraWattuur aan stroom niet in voor meer duurzame stroom in Nederland.

Hoe zat het ook al weer?

Half mei lanceerde de Nederlandse Energie Maatschappij de campagne ‘Jokkebrokken‘. Daarin legt ze uit dat groene stroom in Nederland vaak niet is wat de consument er van verwacht. Slechts eenderde van de in Nederland als groen verkochte stroom wordt ook in Nederland opgewekt. De rest is fossiele stroom die groen gemaakt is door het kopen van zogenaamde garanties van oorsprong (GvO’s) uit het buitenland.

Voor kenners van de duurzame energiewereld geen nieuws, want Nederland bungelt al jaren in de onderste regionen van het rechterrijtje van EU-lidstaten (om in voetbaltermen te spreken) als het gaat om productie van duurzame energie en duurzame elektriciteit.

Reactie Tweede Kamer

Ondanks deze voorkennis stelde de Tweede Kamerleden Jan Vos (PvdA) en Agnes Mulder (CDA) op 24 mei schriftelijke vragen aan de minister van Economische Zaken over de import van buitenlandse GvO’s. Dat was voor mij reden om bij de Tweede Kamer en de Rijksoverheid na te vragen wat voor groene stroom ze zelf gebruiken.

Foto: tup wanders (cc)

Jokkebrokken over groene energie

, door

COLUMN - Deze week opende de Nederlandse Energie Maatschappij de aanval op groene energie. Waarom? En hebben ze gelijk?

In paginagrote advertenties in landelijke dagbladen noemt de Nederlandse Energie Maatschappij de informatievoorziening rondom groene stroom “jokkebrokken”. Ze legt uit dat er in Nederland niet eens genoeg groene stroom opgewekt wordt om te leveren aan iedereen die daar om gevraagd heeft. De vraag in Nederland was in 2011 33 miljard kilowattuur, terwijl Nederland slechts 11 miljard kilowattuur aan duurzame elektriciteit produceerde. Het restant leveren energiebedrijven door grijze stroom te vergroenen met Garanties van Oorsprong (GvO’s) uit andere landen. Voor GvO’s bestaat namelijk een Europese markt.  Zo is het wettelijk geregeld, CertiQ ziet in Nederland toe op de handel in Garanties van Oorsprong. CertiQ is onderdeel van elektriciteitstransporteur TenneT TSO B.V. en is door de minister van Economische Zaken aangewezen Garanties van Oorsprong te verstrekken, als enige in Nederland.

De kosten van GvO’ s zijn voor energiebedrijven beperkt. Nle spreekt over € 1,44 per jaar voor het vergroenen van de stroom van een gemiddeld Nederlands gezin. De HIER Klimaatcampagne en WISE hebben het over soortgelijke bedragen.

‘Jokkebrokken’

In de jokkebrokken-campagne draait het naar mijn mening om twee zaken. In de eerste plaats om de vraag of energiebedrijven de groene stroom die ze verkopen ook in Nederland opwekken. In de tweede plaats  gaat het er om hoe energiebedrijven de groene stroom die ze verkopen in Nederland opwekken.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Waan van de dag

Advies aan Europees Hof van Justitie legt bommetje onder Nationaal Energieakkoord

, door

Dat schrijft Energy Post op basis van het advies van Advocaat-Generaal Yves Bot aan het Europees Hof van Justitie in de zaak van een Fins windenergie park versus het Zweedse Energie Agentschap. Deze zaak draait om de vraag of de Zweedse overheid het Finse bedrijf mag uitsluiten van de nationale subsidies.

De Zweedse rechter legde 3 vragen voor aan het Europees Hof van Justitie:

  • First, whether article 3 of the Renewable Energy Directive does indeed allow national Member States to shut out foreign suppliers.

  • Secondly, whether this is a form of discrimination as defined by article 34 of the EU Treaty (officially the Treaty on the Functioning of the European Union, or TFEU, also known as the Lisbon Treaty).

  • Thirdly, whether such discrimination could be justified.

Waan van de dag

Arme landen investeren flink in duurzame energie

, door

Ontwikkelingslanden halen de rijkere landen steeds verder in als het gaat om het investeren in duurzame energie. Europa en de Verenigde Staten hielden in 2012 de hand op de knip, terwijl in Azië, Latijns-Amerika, het Midden-Oosten en Afrika flink geïnvesteerd werd.

De EU en VS kregen in 2012 te maken met reductie van subsidies voor zonne- en windenergie. Tegelijkertijd daalden de kosten voor techniek en installatie waardoor investeerders hun kans grepen in opkomende markten. Azië, Latijns-Amerika, Afrika en het Midden-Oosten profiteerden daarvan.

Waan van de dag

Groene stroom die Rijk inkoopt is ‘sjoemelstroom’ (maar dat wisten we al)

, door

De Volkskrant meldt vandaag dat de rijksoverheid haar stroomverbruik komend jaar voornamelijk ‘vergroent’ met de aankoop van goedkope certificaten uit Noorwegen die geen enkel effect hebben op de totale productie van groene stroom.

De groene stroom die het Rijk eind vorige maand heeft ingekocht, leidt echter amper tot reductie van CO2. De vooral Noorse certificaten zijn wettelijk toegestaan, maar worden alom gezien als ‘sjoemelstroom’. Ze zijn omstreden omdat er geen watt extra duurzame energie voor wordt opgewekt.

Ambtenaren, gebouwen en apparaten van het Rijk verbruiken jaarlijks één terawattuur elektriciteit: een miljard kilowattuur (kWh), evenveel als 300 duizend huishoudens. Vergelijkbare grote verbruikers zoals de Nederlandse Spoorwegen en KPN hebben de afgelopen jaren wel gekozen voor hernieuwbare energie uit Nederland.

Vorige Volgende