Formele bronnen vaker in live blogs

Na een uur te hebben gestaard naar onderstaande staafdiagram (u moet er even op klikken), valt ineens het kwartje: wat in deze diagram staat is niet zo interessant, veel interessanter is wat er niet in staat, maar wel zichtbaar wordt. Als je lang genoeg kijkt, tenminste. [caption id="attachment_323700" align="aligncenter" width="450"] © Sebastiaan van der Lubben Bronnen in live blogs[/caption] De diagram scoort het soort bronnen dat journalisten van het AD, NOS en NU selecteerden voor hun live blogs over crisis, politiek en sport.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Lokale pers en de vloek van toegang

OPINIE - De hoofdredacteuren van de NOS, NRC, ANP en Omroep Brabant moeten natuurlijk niet zo zeiken. Dat ze in de grap van de homowijk zijn getrapt, onthult hun blinde vertrouwen in het openbaar bestuur. Dat het ANP de gemeente Tilburg op een lijst dubieuze bronnen heeft geplaatst, lijkt mij overigens terecht. Daar zouden alle gemeenten van Nederland op moeten staan. Het houdt de redactie scherp en dwingt hen elk persbericht tegen het licht te houden. En daarmee houdt het professionele communicatieafdelingen ook scherp – niet alles kan zomaar naar buiten.

Peter Burger (full disclosure: een directe collega van mij aan de Universiteit Leiden) heeft natuurlijk gelijk als hij zegt dat de boze brief naar Noordanus, de Tilburgse burgervader in het complot, een stijloefening in hypocrisie is en de reden waarom er waarschijnlijk niemand op zijn stuk heeft gereageerd. Maar achter de onterechte misbaar gaan twee structurelere problemen in het lokale openbaar bestuur en politieke communicatie schuil: dubbelchecken kan bij gebrek aan tijd en mankracht nauwelijks meer en als journalisten dat willen, gaan gemeentehuizen op slot.

Er bestaat geen organisatie die toegeeft ruim in het personeel te zitten. Er zijn altijd handjes te kort. Dat is in de (lokale) journalistiek bijzonder nijpend wanneer de andere kant – het gemeentehuis – voldoende handen heeft om de deuren angstvallig dicht te houden. Journalisten moeten kritischer zijn, zeggen burgemeesters, wethouders en raadsleden regelmatig. Maar als je aanbelt om je neus ergens in te steken, slaan zij vaak als eerste de deur dicht.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Kunst op Zondag | Citaten en covers

De editie van 8 april begon met ‘Fontaine d’oeufs’ van fotograaf Sergio Bertolini. De pisbak met eieren is onderdeel van Bertolinis serie “The Egg Across XX Century Visual Art”, waarin hij kunstwerken van Marcel Duchamp, René Magritte, Roy Lichtenstein en anderen digitaal met eieren bewerkte.

Kunst is altijd een reproductie van iets anders. Dat daarbij kunst zelf als inspiratiebron dient, mag vanzelfsprekend heten. Kunst inspireert ook de kunstenaar. Of het om pure inspiratie, recylcling, citaatkunst, plagiaat, parodie of hommage gaat, mag je zelf beoordelen. Vandaag kunst door kunst geïnspireerd.

Laten we het niet hebben over het ge- of misbruik van Mona Lisa. Hoe vaak die dame is geciteerd, is niet meer te overzien. Om nog eens naar Marcel Duchamp terug te gaan: de komiek haalde er in 1919 de meest gebruikte, dus flauwe grap mee uit. Een snorretje en een sikje er op gekrast. De grap werd in 1954 herhaald door Salvador Dali, maar hij maakte iets meer werk van zijn ‘Zelfportret als Mona Lisa’.

Meer, veel meer, over het gebruik van de Mona Lisa vind je op de website van ‘art information consultant’ Robert A. Baron. Ik raad u vooral hoofdstuk 2 en hoofdstuk 12 aan. Zeker weten doe ik het niet, maar ik vermoed dat naast de Mona Lisa, het Laatste Avondmaal ook veel is geciteerd. Waarmee Leonardo da Vinci wellicht de meest geciteerde oude meester is.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Telegraaf liegt dat het gedrukt staat

[qvdd]

In de uitzending worden de achtergronden van een aantal spraakmakende artikelen uit De Telegraaf onderzocht. Bronnen die genoemd worden blijken nooit geïnterviewd, reacties van betrokkenen worden onjuist weergegeven en informatie die een verhaal ontkracht, wordt bewust genegeerd.

Vanavond in Zembla, wij wisten het al langer: het nieuws in de Telegraaf moet je met een schep zout nemen. Zembla onderzocht een aantal spraakmakende verhalen, en wat blijkt? De krant houdt het adagium hoog dat je een goed verhaal niet moet doodchecken. Daarom interviewt het bronnen niet, werden reacties van betrokkenen verkeerd weergegeven en werd informatie bewust niet meegenomen omdat dat het verhaal zou ontkrachten.

De Telegraaf wilde – uiteraard – niet meewerken aan de uitzending. Waarschijnlijk te druk met het verzinnen van de koppen van morgen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wees voorzichtig met je informatiebronnen

Het is een goede gewoonte om stellingen te baseren op argumenten die die stellingen onderbouwen. Daarvoor vallen we vaak terug op informatiebronnen. De praktijk leert dat je die informatiebronnen niet zonder meer kunt geloven en het belangrijk is ze te controleren. In de afgelopen weken kwam ik daar een aantal voorbeelden van tegen. Twee daarvan bespreek ik in dit blog.

Voorbeeld 1: Abbas en de kaart van Palestina
Afgelopen donderdag publiceerde blogger E.T. een foto van Mahmoud Abbas die de kaart van Palestina omhoog houdt. Hij schreef daar een verhaal bij dat dit hét bewijs is dat de Palestijnen hun doctrine ‘tussen de rivier en de zee’ (van Middellandse Zee tot Jordaan) nog steeds in ere houden. Abbas doet als het ware – om maar eens een andere blogger aan te halen – aan taqiyya: naar de buitenwereld veinst hij de grenzen van 1967 te respecteren, maar intern houdt hij de droom in ere.

Nou wil het geval dat onze blogger zich bij zijn beschuldigingen baseerde op de site Palestinian Media Watch (PalWatch). Een link geeft hij niet, evenmin als oorspronkelijke bronnen, dus je moet aardig wat moeite doen om zijn beschuldigingen te verifiëren. Wie die moeite echter neemt, constateert dat PalWatch niet echt betrouwbaar is. PalWatch publiceerde een artikel met de kop “PA Chairman Abbas holds up map of ‘Palestine’ that erases Israel”. In de tekst staat: “During a visit to Bethlehem this week, Palestinian Authority Chairman Mahmoud Abbas held up a stone model of the map of ‘Palestine’ that erases Israel.” Als bron voor dit bericht noemt PalWatch de Palestijnse regeringskrant Al-Hayat Al-Jadida (.pdf) (‘het nieuwe leven’) van 26 oktober 2010, een Arabischtalige krant.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Moet de journalistiek richting wetenschap?

Julian Assange is betrokken bij Wikileaks, een site die informatie die beschikbaar is gemaakt door klokkenluiders openbaar maakt. Hij is al tijden erg kritisch op de media. Logisch, want Wikileaks bestaat bij de gratie van het falen van de main stream media. Volgens hem zijn de media gemakzuchtig en lui.

Hij pleit voor een wetenschappelijker journalistiek. In de wetenschap kan je geen paper publiceren zonder een uitgebreide en door iedereen te verifiëren bronnenlijst. Waarom niet dezelfde eisen stellen aan journalistieke publicaties?

Het klassieke – en valide – argument is altijd geweest dat er geen ruimte was en is in de krant. Je kan moeilijk onder elk krantenartikel een lijstje met bronnen, en indien nodig de complete tekst van de bron toevoegen. Maar sinds het internet mainstream is geworden, nu toch alweer een jaartje of tien, gaat dat argument niet meer op: dataverkeer en opslagruimte kosten zo goed als niets meer en zijn in grote hoeveelheden voorhanden.

Op dat vlak houdt niets de vooruitgang tegen, maar de journalistieke mores is nog niet aangepast aan dit nieuwe tijdperk. En of dat gaat gebeuren is nog maar de vraag. De oplages lopen terug en vooral de kranten zijn nog druk zoekende nieuwe inkomstenbronnen aan te boren, want de opbrengsten van het internet compenseren dit niet. Het laatste waar de kranten op zitten te wachten is dat het het schrijven van een stuk lastiger gaat worden en langer gaat duren.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waarom kranten het nog steeds niet begrijpen

Links (foto: flickr/P/UL)

Kranten en tijdschriften schijnen het nog steeds niet te begrijpen: het internet is een groot aantal sites die door middel van links met elkaar verbonden zijn, en dat je die mogelijkheden ook kan gebruiken.

Neem nu dit artikel uit de Volkskrant: “Huizenverkoop daalt; prijzen stijgen wel“. Interessant, ik lees daarin over een rapport van de NVM. Een rapport dat waarschijnlijk gelezen is door de journalist, Marc van den Eerenbeemt, om het artikel te kunnen schrijven. Dat rapport zou ik ook wel willen lezen. Maar nergens een link te vinden in het artikel. Niet naar de site van de NVM en niet naar het rapport zelf. De link is er wel, maar blijkbaar moeten we van meneer Van den Eerenbeemt maar aannemen dat hij zijn huiswerk goed gedaan heeft.

Een ander artikel, dit keer in de Dag, maar geschreven door het persbureau Novum: “Weblogger plaatst reactie op ‘Fitna’ op Youtube“.

Ook interessant, maar nergens in het artikel kan ik een link vinden naar zijn filmpje. Of een reden waarom zijn filmpje zoveel interessanter is dan de andere honderden anti-fitnafilmpjes. Na wat zoeken heb ik het filmpje denk ik gevonden (achtergrondinformatie), maar zeker weten doe ik het niet. Misschien keek de schrijver van het stuk wel heel ergens anders naar.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.