De dubbele klimaatpet van olie- en gasbedrijven

Aan de ene kant investeren Europese olie- en gasbedrijven de laatste tijd steeds meer in duurzame energie en in overnames van clean tech bedrijven. Aan de andere kant spenderen ze veel geld om te lobbyen tegen klimaatbeleid. Een nieuw onderzoeksrapport van de Britse denk tank Influence Map schat dat de vijf grootste private olie- en gasbedrijven sinds de ondertekening van het klimaatakkoord van Parijs 1 miljard dollar hebben gespendeerd om klimaatbeleid te blokkeren.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 28-09-2022

Olieverbruik Europa daalt

Terwijl overal het verbruik van olie groeit, daalt de afzet in Europa. 

Zijn de grenzen aan de groei bereikt? Is peakoil al geweest of is er nog voldoende aardolie voor onze kinderen en kleinkinderen?
Afgelopen week bracht BP de nieuwste Statistical Review of World Energy uit, een schat aan gegevens over het energieverbruik van de mensheid.

Volgens het persbericht groeide het mondiale aardolieverbruik in 2011 met 0,7%. Maar in Europa is het aardolieverbruik juist gedaald.

Het olieverbruik in Europa (zonder Rusland en oud-USSR-staten) piekte in 2006 met 17,9 miljoen vaten per dag. In 2011 was het verbruik 8,8% gedaald tot 16,3 miljoen vaten. In sommige landen stijgt het olieverbruik nog. In Rusland en Noorwegen groeide ook in 2011 het olieverbruik ondanks de hoge prijs. Dat kan omdat Noorwegen en Rusland zelf aardolie produceren en exporteren.

De vraag naar aardolie daalt het hardst in landen, die het niet meer kunnen betalen: Portugal, Ierland, Griekenland en Spanje.
In Ierland en Portugal ligt het olieverbruik al 25% onder het verbruik in 2005. Griekenland verbruikt al 20% minder olie en Spanje 13% minder.

Nederland verbruikte in 2011 dagelijks 1,05 miljoen vaten olie; dat is ongeveer evenveel als in 2005.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dure olie uit de diepzee

We kunnen maar beter stoppen met olieboring op diepzee, stelt gastauteur Hans Verbeek. De praktijk is te complex geworden en levert te weinig op.

Joseph Tainter en Tadeusz Patzek hebben zich verdiept in de ramp met de Deepwater Horizon in de Golf van Mexico in april 2010. Samen schreven ze daar een boek over: Drilling Down: The Gulf Oil Debacle and Our Energy Dilemma. Tainter en Patzek plaatsen de ramp in een breder perspectief van de almaar moeilijker wordende energiewinning. Dankzij goedkope fossiele energie hebben wij een complexe samenleving opgebouwd, waarin we niet zuinig hoeven te zijn met grondstoffen. De complexe samenleving heeft de neiging verder te groeien en steeds complexer te worden. Er is steeds meer energie nodig.

Tegelijkertijd daalt het rendement van energiewinningsprojecten (EROEI: energy return on energy investment). Honderd jaar geleden leverde een kleine investering van energie (boren naar aardolie) vaak een honderdvoudig rendement op. Nu de makkelijk winbare energiebronnen uitgeput raken, dalen de rendementen. Oliewinning uit teerzand heeft naar schatting een rendement van 1:4.

Deze beide ontwikkelingen leiden tot riskante projecten zoals de winning van aardolie in de diepzee. De benodigde technologie is dermate complex, dat er maar weinig mensen het gehele proces overzien. Bovendien bevat de machinerie zoveel onderdelen dat die inherent onveilig is geworden. Ieder onderdeel heeft een zeer kleine faalkans. Maar als je miljoenen onderdelen hebt, zal er toch vaak iets misgaan. Voor een uitgebreide bespreking van dit boek verwijs ik naar Our finite world, het weblog van Gail Tverberg.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Systemic failure

[qvdd]

The blowout was not the product of a series of aberrational decisions made by rogue industry or government officials that could not have been anticipated or expected to occur again. Rather, the root causes are systemic and, absent significant reform in both industry practices and government policies, might well recur. […] Whether purposeful or not, many of the decisions that BP, Halliburton, and Transocean made that increased the risk of the Macondo blowout clearly saved those companies significant time (and money).

De commissie die de olieramp in de Golf van Mexico onderzocht komt met een aantal bevindingen (.pdf) en de conclusie is hard.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

EU Billions to keep burning fossil fuels

Wederom een gastbijdrage van Corporate Europe Observatory. Het stuk staat ook op zijn site.

Carbon capture and storage (CCS) has been promoted by industry as the solution to tackling climate change. Why stop burning fossil fuels when instead you can capture the carbon dioxide and store it in a hole in the ground?

Defying objections on the grounds of cost, feasibility,the environment and in the face of public opposition , heavy industry has pushed for EU support for CCS. Shell, BP and others representing the industry persuaded UK Liberal MEP Chris Davies to work on their behalf – effectively securing billions of euros in EU subsidies to support the new technology.

Industry had already scored an initial success in 2005 when the European Commission was persuaded to set up an advisory body – the European Technology Platform for Zero Emission Fossil Fuel Power Plants, more commonly known as ZEP. This body, which is dominated by industry, was set up to advise the Commission on public research policies. It is partially funded by the Commission – but has become a vocal and effective industry lobbying vehicle for CCS.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

BP-olieramp was geen ongeluk

Safety remains our number one priority“, zei BP-baas en wandelende PR-ramp Tony Hayward eerder dit jaar om de groeiende kritiek te bezweren. Het oliegat wilde maar niet dicht. Op dit blog is er al veel over geschreven.

Er is een hoofdstuk van dit verhaal nog niet of nauwelijks geschreven. Deze ramp was geen ongeluk. De Amerikaanse site voor onderzoeksjournalistiek ProPublica en PBS Frontline laten in een mooie documentaire zien hoe BP jarenlang stelselmatig veiligheidsvoorschriften aan zijn laars lapt. Een oud-medewerker van een grote raffinaderij in het plaatsje Texas vertelt bijvoorbeeld dat er iedere week brandjes waren. Totdat de boel in 2005 echt mis ging en bij een ontploffing 15 werknemers om het leven kwamen en 170 gewond raakten. Jarenlang belooft de oliegigant beterschap, maar geld gaat voor veiligheid. Telkens weer.

Het BP-drama valt na het zien van deze documentaire eindelijk in een kader. Wat aanvankelijk domme pech leek, was een haast voorspelbare uitkomst van risicovol ondernemen. Risico’s werden op anderen afgewenteld, de winst ging naar de aandeelhouders en de bazen die het allemaal zo fantastisch leken te doen. Dit begint zo’n liedje te worden dat je als een vervelende zomerhit blijft achtervolgen?

Een financiële crisis laat zich niet zomaar in beeld brengen. Het bekende bordje met ‘foreclosed’ kun je een paar keer gebruiken voordat het sleets wordt. De wanhopige gezichtsuitdrukking van de Wall Street handelaar kennen we nu wel. Het BP-drama laat ons in ieder geval een sterker beeld na. De winst is voor de winnaar en de risico’s zijn voor ons. Hayward zeilt op zijn jacht en de zuidelijke Amerikaanse staten zitten in de troep.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende