Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Nederland is onnodig bang voor de staatsschuld
De staatsschuld is niet te hoog en radicaal bezuinigen is niet nodig, meent financieel geograaf Rodrigo Fernandez (UvA en SOMO). Dit stuk heeft eerder in nrcnext gestaan.
In korte tijd heeft een bijna apocalyptische angst zich meester gemaakt van brede lagen van de Nederlandse bevolking. De staatsschuld is te hoog, wel meer dan 400 miljard euro en de rentelasten zijn met 12 miljard euro ondraaglijk. Er is geen uitweg. Als we snel keihard bezuinigen en ons houden aan de uitverkoren 3% regel dan is ons land gered. Als we het niet doen worden we afgestraft door de ‘markt’ en stijgt de rente nog verder. Het verhaal heeft veel weg van het brengen van levende offers aan de berggoden om te voorkomen dat de aarde trilt.
Het is beangstigend om te zien hoe snel een bevolking een verhaal als dit weet te internaliseren en zelf als volleerd masochist bezuinigingen eist. Eenieder die in de weg staat wordt weggezet als ongelovige, als iemand die het niet begrepen heeft. Het verhaal zelf, ongestoord door feiten of door studies van gezaghebbende instellingen uit binnen- en buitenland, wordt nu gedragen door de vox populi, aangezwengeld door de VVD, het CDA en nu ook D66, de CU en Groenlinks.
Klaar met de hulp
De stemming is definitief omgeslagen. Nederland wil af van ontwikkelingshulp. De stemmingmakers hebben het debat met succes versimpeld: We hebben honderden miljarden overgemaakt naar ‘Afrika’, ‘Afrika’ is nog steeds arm, dus ‘het’ werkt niet. Logisch ook, want hulpgeld gaat op aan salarissen, maakt afhankelijk en corrupt. Geen speld tussen te krijgen.
‘Afrika’ en ‘ontwikkelingshulp’ zijn monolieten geworden in ons collectieve brein, een brein dat geen nuance meer toelaat. Ook na meer dan 20 minuten debat in Pauw en Witteman blijf de kijker achter met een ‘het-moet-helemaal-anders’-gevoel. Het is dan ook een raadsel waarom het CDA en de VVD in de onderhandelingen in het Catshuis niet gewoon ongenuanceerd de nullijn van de PVV volgen. Waarom zou je de 0,7% BBP die nu aan hulp wordt uitgeven slechts verlagen naar 0,6% of 0,44%? Als ‘het’ niet werkt, moet je ‘er’ ook helemaal mee stoppen.
Ergens weten Rutte c.s. nog wel dat die simpele logica rammelt. Zou je dan niet ook, zeg, het onderwijs in Nederland moeten afschaffen? We doen al twaalf eeuwen aan onderwijs, we pompen jaarlijks 30 miljard euro door de scholen en universiteiten, en nog steeds zijn er miljoenen Nederlanders die niet normaal kunnen rekenen of schrijven. De 30 miljard komt blijkbaar niet bij de leerlingen terecht, maar bij de honderdduizenden docenten en stafmedewerkers die inmiddels totaal afhankelijk zijn geworden van overheidsgeld. Om nog maar te zwijgen over de corruptieschandalen op het HBO. ‘Het onderwijs’ is dus mislukt. Helemaal mee stoppen dus.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Ontwikkelingssector moet keuze maken
Ontwikkelingssamenwerking staat al jaren onder druk. Vooral aan de effectiviteit wordt door veel mensen getwijfeld. Dat is voor een deel terecht, vindt Stefan Verwer, directeur van lokaalmondiaal, maar zegt hij: “Als er dan bezuinigd moet worden, schrap dan de niet effectieve hulp”.
Het heilige huisje ontwikkelingssamenwerking bestaat niet meer. Natuurlijk: lang niet iedereen is het er überhaupt mee eens dat er bezuinigd moet worden, maar als er bezuinigd moet worden, dan moet ontwikkelingssamenwerking er volgens een meerderheid van de Nederlanders aan geloven.
In de afgelopen dagen was de aanstaande bezuiniging op ontwikkelingshulp dan ook een geliefd onderwerp in de discussieprogramma’s, talkshows en actualiteitenrubrieken op de Nederlandse televisie. 1Vandaag trapte af: ‘Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking is geen taboe meer’ en in Pauw & Witteman was het de oud-VVD politicus Frits Bolkestein en parlementair verslaggever Frits Wester, die betoogden dat het wel wat minder kon.
Dit weekend was het de beurt aan Arie Boomsma: in zijn programma Debat op Zaterdag kwamen voor- en tegenstanders aan het woord. Opvallend was de manier waarop hulp aan de allerarmsten in de wereld werd vergeleken met steun aan de minder bedeelden in Nederland. Terecht merkten Tom van der Lee (Oxfam Novib en in de uitzending voerde hij het woord namens brancheorganisatie Partos) en oud-minister voor Ontwikkelingssamenwerking Jan Pronk op dat beiden niet tegenover elkaar gesteld zouden moeten worden. Het maakte echter weinig indruk op het kritische publiek.
Red een managementlaag!
“Het ritselt overal,” schreef Sofokles in het fragmentarisch overgeleverde toneelstuk Akrisios, “voor wie bang is.” Al duizenden jaren is het een beproefde techniek om de paniek aan te wakkeren: zorgen dat ze omslaat in paranoia, zodat je als boeman alleen hoeft toe te kijken hoe de angst om zich heen grijpt.
Het laatste anderhalf jaar zijn de Nederlandse cultuur en de Nederlandse wetenschap in rep en roer. Van alle kanten dreigt gevaar, al is dat ‘gevaar’ alleen financieel. De ene subsidiekraan na de andere wordt dichtgedraaid: orkesten, bibliotheken en theatergezelschappen verkeren al in zwaar weer en ook de universiteiten hebben het moeilijk. Dat is allemaal ernstig, zou je zeggen, maar voor sommigen kennelijk nog niet ernstig genoeg.
Zo voerde NRC Handelsblad de afgelopen week een systematische campagne om de lezer te doen geloven dat de opleidingen Frans, Italiaans en Duits in Leiden zonder enige twijfel worden opgeheven. Na een nieuwsartikel in de krant van maandag 27 februari, verscheen er donderdag een column van Christiaan Weijts (‘Wie een taal wil studeren, zal naar het buitenland moeten’) en zaterdag waarschuwde de taalkundige Rens Bod op de voorpagina van de opiniebijlage dat de Nederlandse opleidingen zo verworden tot ‘middelmatige talenstudies die niet uitstijgen boven het niveau van een cursus Frans aan een volksuniversiteit’. (Dat stuk stond gisterenavond op Sargasso; eergisteren was er al een reactie van Jona Lendering.)
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.