De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Klaar met de hulp
De stemming is definitief omgeslagen. Nederland wil af van ontwikkelingshulp. De stemmingmakers hebben het debat met succes versimpeld: We hebben honderden miljarden overgemaakt naar ‘Afrika’, ‘Afrika’ is nog steeds arm, dus ‘het’ werkt niet. Logisch ook, want hulpgeld gaat op aan salarissen, maakt afhankelijk en corrupt. Geen speld tussen te krijgen.
‘Afrika’ en ‘ontwikkelingshulp’ zijn monolieten geworden in ons collectieve brein, een brein dat geen nuance meer toelaat. Ook na meer dan 20 minuten debat in Pauw en Witteman blijf de kijker achter met een ‘het-moet-helemaal-anders’-gevoel. Het is dan ook een raadsel waarom het CDA en de VVD in de onderhandelingen in het Catshuis niet gewoon ongenuanceerd de nullijn van de PVV volgen. Waarom zou je de 0,7% BBP die nu aan hulp wordt uitgeven slechts verlagen naar 0,6% of 0,44%? Als ‘het’ niet werkt, moet je ‘er’ ook helemaal mee stoppen.
Ergens weten Rutte c.s. nog wel dat die simpele logica rammelt. Zou je dan niet ook, zeg, het onderwijs in Nederland moeten afschaffen? We doen al twaalf eeuwen aan onderwijs, we pompen jaarlijks 30 miljard euro door de scholen en universiteiten, en nog steeds zijn er miljoenen Nederlanders die niet normaal kunnen rekenen of schrijven. De 30 miljard komt blijkbaar niet bij de leerlingen terecht, maar bij de honderdduizenden docenten en stafmedewerkers die inmiddels totaal afhankelijk zijn geworden van overheidsgeld. Om nog maar te zwijgen over de corruptieschandalen op het HBO. ‘Het onderwijs’ is dus mislukt. Helemaal mee stoppen dus.
Ontwikkelingssector moet keuze maken
Ontwikkelingssamenwerking staat al jaren onder druk. Vooral aan de effectiviteit wordt door veel mensen getwijfeld. Dat is voor een deel terecht, vindt Stefan Verwer, directeur van lokaalmondiaal, maar zegt hij: “Als er dan bezuinigd moet worden, schrap dan de niet effectieve hulp”.
Het heilige huisje ontwikkelingssamenwerking bestaat niet meer. Natuurlijk: lang niet iedereen is het er überhaupt mee eens dat er bezuinigd moet worden, maar als er bezuinigd moet worden, dan moet ontwikkelingssamenwerking er volgens een meerderheid van de Nederlanders aan geloven.
In de afgelopen dagen was de aanstaande bezuiniging op ontwikkelingshulp dan ook een geliefd onderwerp in de discussieprogramma’s, talkshows en actualiteitenrubrieken op de Nederlandse televisie. 1Vandaag trapte af: ‘Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking is geen taboe meer’ en in Pauw & Witteman was het de oud-VVD politicus Frits Bolkestein en parlementair verslaggever Frits Wester, die betoogden dat het wel wat minder kon.
Dit weekend was het de beurt aan Arie Boomsma: in zijn programma Debat op Zaterdag kwamen voor- en tegenstanders aan het woord. Opvallend was de manier waarop hulp aan de allerarmsten in de wereld werd vergeleken met steun aan de minder bedeelden in Nederland. Terecht merkten Tom van der Lee (Oxfam Novib en in de uitzending voerde hij het woord namens brancheorganisatie Partos) en oud-minister voor Ontwikkelingssamenwerking Jan Pronk op dat beiden niet tegenover elkaar gesteld zouden moeten worden. Het maakte echter weinig indruk op het kritische publiek.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Red een managementlaag!
“Het ritselt overal,” schreef Sofokles in het fragmentarisch overgeleverde toneelstuk Akrisios, “voor wie bang is.” Al duizenden jaren is het een beproefde techniek om de paniek aan te wakkeren: zorgen dat ze omslaat in paranoia, zodat je als boeman alleen hoeft toe te kijken hoe de angst om zich heen grijpt.
Het laatste anderhalf jaar zijn de Nederlandse cultuur en de Nederlandse wetenschap in rep en roer. Van alle kanten dreigt gevaar, al is dat ‘gevaar’ alleen financieel. De ene subsidiekraan na de andere wordt dichtgedraaid: orkesten, bibliotheken en theatergezelschappen verkeren al in zwaar weer en ook de universiteiten hebben het moeilijk. Dat is allemaal ernstig, zou je zeggen, maar voor sommigen kennelijk nog niet ernstig genoeg.
Zo voerde NRC Handelsblad de afgelopen week een systematische campagne om de lezer te doen geloven dat de opleidingen Frans, Italiaans en Duits in Leiden zonder enige twijfel worden opgeheven. Na een nieuwsartikel in de krant van maandag 27 februari, verscheen er donderdag een column van Christiaan Weijts (‘Wie een taal wil studeren, zal naar het buitenland moeten’) en zaterdag waarschuwde de taalkundige Rens Bod op de voorpagina van de opiniebijlage dat de Nederlandse opleidingen zo verworden tot ‘middelmatige talenstudies die niet uitstijgen boven het niveau van een cursus Frans aan een volksuniversiteit’. (Dat stuk stond gisterenavond op Sargasso; eergisteren was er al een reactie van Jona Lendering.)
Zo verdwijnt de alfa uit de universiteit
De geesteswetenschappen in Nederland zijn booming. Bij internationale rankings doen de alfafaculteiten het beter dan alle andere faculteiten. Ondanks dit uitzonderlijke resultaat worden vele geesteswetenschappelijke opleidingen met opheffing bedreigd. Wat is hier aan de hand? Een bijdrage van Rens Bod, hoogleraar Computationele en Digitale Geesteswetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Dit stuk is goed samen te lezen met de bijdrage van gisteren van Jona Lendering.
De afgelopen maand is de geesteswetenschappelijke wereld opgeschrikt door een aantal desastreuze plannen van Nederlandse universiteiten. Portugees, Roemeens, alsook andere geesteswetenschappen zullen van de Nederlandse aardbodem verdwijnen. Zo zal aan geen enkele Nederlandse universiteit nog Portugees als studie worden aangeboden. De zo rijke Portugese literatuur en taal zullen een gesloten boek blijven voor nieuwe generaties studenten. Het oude indrukwekkende Portugese wereldrijk met zijn vele ontdekkingsreizen en eerste geglobaliseerde cultuur, zal onbestudeerd blijven in Nederland. En dat terwijl het Portugees van groot belang is voor Brazilië, waar Nederland topexporteur is. Of vindt men stuntelig Engels economischer? Ook andere geesteswetenschappen blijven niet buiten schot. Zo heeft de Universiteit Leiden het plan opgevat om Frans, Duits en Italiaans op te heffen en te laten opgaan in een brede bachelor Taal, Cultuur en Mediastudies. Dit betekent de facto het einde van deze talenstudies in Leiden. De succesvolle praktijk om talenstudenten vanaf dag één in de taal zelf te doceren maakte de Nederlandse universitaire talenstudies tot de beste ter wereld. Bij een algemene opleiding is deze praktijk niet langer vol te houden en verworden deze opleidingen tot middelmatige talenstudies die niet uitstijgen boven het niveau van een cursus Frans aan een volksuniversiteit.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Passend Onderwijs
Sinds ik weet dat leerkrachten gaan staken denk ik voortdurend aan Mona, een meisje dat enkele jaren geleden de kleuterklas van onze buurtschool bezocht. Ze had de gewoonte om haar klasgenootjes te slaan, vaak zonder duidelijk aanleiding. Aanvankelijk hoopte de leerkracht nog dat het gedrag te corrigeren zou zijn, maar toen Mona tijdens het knutselen een ander jongetje begon te bijten escaleerde het in de klas. Haar klasgenootjes werden bang, ze begonnen haar te mijden. Ouders vroegen zich af of het meisje eigenlijk wel op de buurtschool thuishoorde. Het antwoord van de schoolleiding was resoluut: iedereen moest aan deze situatie wennen. Het was de toekomst: kinderen met een leer- of gedragsproblemen op een gewone basisschool.
De leerkracht hield het niet vol, hij had het gevoel dat hij de veiligheid van de andere kinderen in de klas niet langer kon garanderen. Hij knapte af nadat de ouders van Mona de schuld bij hem zochten: het gedrag van hun kind zou te wijten zijn aan het strenge optreden van de onderwijzer. De leerkracht voelde zich niet voldoende gesteund door de directie en daarom koos er hij na enkele maanden ziekteverlof voor om vroegtijdig met pensioen te gaan, dit na vijfendertig jaar ervaring. Hij was één van de beste leerkrachten van de stad. Bijna iedereen wist dat het gedrag van Mona niet aan de meester kon liggen, maar wat doe je er aan.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.