Wat is er misgegaan in bijna alle sectoren in de Nederlandse samenleving? En hoe richten we andere systemen in? Een gesprek met Arnold Heertje over de werkelijke betekenis van de economie en de omschakeling naar een humanere samenleving. De economie. Waar we hebben we het dan eigenlijk over? Economen op televisie spreken voornamelijk over de cijfers van het Centraal Planbureau en over banken. Maar volgens Arnold Heertje (79) krijgen we daardoor een te beperkt beeld van de economie. Arnold Heertje is Emeritus hoogleraar en in 2006 verscheen van zijn hand het boek Echte economie. Ik ontmoet hem in Hotel Jan Tabak, in de villarijke omgeving van Naarden-Bussum. Het is duidelijk een locatie waar veel (geld)zaken worden besproken. We worden omringd door heren in pak en af en toe vang ik gesprekken op over deals, directies en grootse toekomstplannen. Maar ondanks deze chique locatie, houdt Heertje, als PvdA’er en rebelse econoom, al vanaf de eerste minuut een pleidooi voor minder groei en een samenleving van de menselijke maat.
OPINIE - Arnold Heertje geeft een analyse over het verlies van de PvdA. Hij kijkt daarbij verder dan alleen de huidige crisis.
De PvdA is door intellectueel en karakterologisch falen aan de verkeerde kant van de geschiedenis beland.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Sargasso plaatst de serie Tien over Groen van Duurzaamnieuws.nl door op haar site.
Econoom Arnold Heertje omschrijft zichzelf als iemand die in zijn werk vooral open deuren heeft ingetrapt. En ook nog iedere keer dezelfde open deuren, namelijk die van een breed welvaartsbegrip en het belang van duurzaamheid. Voor Duurzaamnieuws.nl geeft Heertje nogmaals uitleg en richting.
1. Wat betekent duurzaamheid volgens u?
Duurzaamheid heeft uiteindelijk te maken met welvaart van mensen die nu leven, van mensen die straks leven, en waar ook ter wereld. Als econoom vind ik dat welvaart gaat over behoeftebevrediging van mensen. Er zijn allerlei elementen in die behoeftebevrediging. Als mensen bijvoorbeeld horen dat er een klimaatdreiging is, dan wordt het verminderen van die dreiging een element van behoeftebevrediging. Veel economen hebben de neiging te denken dat het alleen gaat om datgene wat je kunt calculeren, wat je in geld kunt uitdrukken. Daar ga ik dus tegenin.
2. Welke onderwerpen moeten we volgens u dan allemaal onder duurzaamheid scharen?
Met het brede welvaartsbegrip kun je een concretere opsomming geven. Dan kun je de klimaatdreiging noemen en de noodzaak van het verduurzamen van energie. Een ander onderdeel is bijvoorbeeld wereldwijd watermanagement. Iets als Cradle to Cradle, het idee dat je geen afval nalaat, hoort er ook bij. En je kunt het ook wat gaan uitbreiden en zeggen: bij duurzaamheid hoort ook leefbaarheid in het algemeen. Dus kwaliteit van het bestaan, een gezond leefmilieu. Je kunt het dan bijvoorbeeld hebben over iets als geluidshinder en stilte. Dat betekent dan dat je stilte als het ware mag ‘produceren’.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
“Economen monetariseren tot de dood er op volgt. Wat ze niet in geld kunnen uitdrukken, vegen ze van tafel omdat het zogenaamd geen onderdeel uit zou maken van de economie. Maar in de economie draait het om welvaart. Dat is een heel ruim begrip.”
Econoom Arnold Heertje haalt hard uit naar zijn vakgenoten.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.