Decadentie

Het onderscheid tussen 'nette armen' en 'luie uitvreters' is niet alleen in de VS diepgeworteld, maar ook in Nederland. Programma's in de VS die bedoeld zijn om de armen te helpen, zijn steeds minder gericht op de allerarmsten, zo meldde The Washington Post onlangs. Terwijl werkende families met lage inkomens op steeds meer potjes een beroep kunnen doen (wat overigens bijzonder gunstig uitpakt voor grote bedrijven die hun werknemers graag een zo laag mogelijk minimumloon willen betalen), vallen alleenstaanden en mensen zonder werk in toenemende mate buiten de boot. Behalve dat deze verandering ook de belangen van grote werkgevers dient, heeft deze tevens een ideologische achtergrond: Politics in America broadly divide the poor into two groups: those who struggle for reasons beyond their control and those who remain poor because they haven't tried. The distinction separates the earnest from the lazy, the working class from the welfare queens, the "deserving poor" from those who'd use public assistance as an excuse to avoid getting a job. [...] And, as a result, our welfare system now no longer primarily serves the poor who are most in need of aid, research suggests. Het onderscheid tussen 'nette armen' en 'luie uitvreters' is oud. Kern van dit onderscheid is de tegenstelling tussen mensen die met grote tegenzin op andermans zak teren en mensen die schaamteloos de hand ophouden.

Armen betalen de rekening van het justitiële systeem in de VS

In de VS is klassenjustitie is helemaal terug!

A yearlong NPR investigation found that the costs of the criminal justice system in the United States are paid increasingly by the defendants and offenders. It’s a practice that causes the poor to face harsher treatment than others who commit identical crimes and can afford to pay. […]

The roots of the growing practice to add more fines and fees can be dated back to the start of America’s tough-on-crime policies, beginning with the War on Crime in the 1970s and then the War on Drugs in the 1980s. In 40 years, the number of people behind bars in the U.S. jumped 700 percent. Jails, prisons and courtrooms became overcrowded. And the costs of running them, according to the federal Bureau of Justice Statistics, rose from $6 billion for states in 1980 to more than $67 billion a year in 2010.

At the same time, states struggled with budget deficits. Politicians faced new pressure not to raise taxes. So states started charging user fees to defendants.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: kodia (cc)

Tweaks tegen armoede: evidence-based symptomen bestrijden

Het boek ‘Schaarste’ van Sendhil Mullainathan en Eldar Sharif biedt beleidsmakers handvatten om op basis van nieuwe wetenschappelijke inzichten armoede te bestrijden. In Amsterdam lijkt men deze inzichten echter enkel voor symptoombestrijding in te zetten.

Beleidsmakers worden er vaker van beschuldigd: ze bestrijden symptomen in plaats van de onderliggende oorzaken aan te pakken. Arme mensen op hun beurt worden ervan beschuldigd altijd de verkeerde keuzes te maken. Wat hebben deze beschuldigingen gemeen? Ze komen samen in het plan van de gemeente Amsterdam om de zorgpremies van uitkeringsontvangers met schulden direct aan de zorgverzekeraar te betalen.

Volgens het NOS journaal is het aantal mensen met een betalingsachterstand toegenomen: één op de zes mensen heeft moeite de rekeningen te betalen. De Amsterdamse sociale dienst signaleert dat aanmaningen, deurwaarders en straffen niet helpen: ‘We zien dat deze mensen een andere benadering nodig hebben.’ Bovendien blijkt uit onderzoek ‘dat mensen die diep in de schulden zitten, vaak niet de juiste keuzes maken.’

Nadja Jungman, lector Schulden en incasso aan de Hogeschool Utrecht, lichtte in de uitzending toe:

Er is steeds meer onderzoek dat uitwijst dat als mensen in een situatie van schaarste terechtkomen, en dat gebeurt bij mensen met te weinig geld, dat dan eigenlijk alle aandacht uitgaat naar het overleven in het hier en nu, en dan lukt het mensen gewoon niet goed meer om het echte probleem op te lossen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Armoede, ongelijkheid en sociale vergelijking

ANALYSE - Armoede is niet alleen een financieel, maar ook een sociaal probleem, zegt Willem Visser.

Waren we arm in de jaren ’60 waarin ik opgroeide? In vergelijking met nu wel. Niet dat we honger leden, maar alles wat nu vanzelfsprekend is (televisie, geluidsinstallatie, telefoon, auto, vakantie – om maar eens wat te noemen) was destijds luxe. Maakte dat ongelukkig? Nauwelijks. Mijn ouders moesten soms iedere cent een paar keer omdraaien, maar iedereen die ik kende verkeerde in dezelfde positie. We hadden niet veel om onze vermeende rijkdom of armoede aan af te meten. In het dorp onder de rook van Rotterdam waar ik woonde waren wat notabelen, maar hun rijkdom en succes uitte zich niet in opzichtigheid of pronkzucht.

Dit alles veranderde in vrij korte tijd. Na de sobere wederopbouwjaren nam de welvaart zienderogen toe. Mijn vader kon het zich in 1969 permitteren een huis in een nieuwbouwwijk te kopen. Wij behoorden ineens tot de welvarende middenklasse. Daarmee nam het grote kijken naar en vergelijken met de buren een aanvang. Luxe goederen waar we eerst alleen maar van droomden namen bezit van de doorzonwoning. Status werd ineens belangrijk.

Ik dacht hieraan bij de presentatie van de Armoedemonitor 2013 van het SCP en CBS, die traditioneel enkele dagen voor pakjesavond plaats vindt. De cijfers logen er dit jaar weer niet om. Ik geef ze heel kort weer:

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

CBS: ‘Nederlander heeft van alle inwoners EU het kleinste risico op armoede’

CBS:

Nederland had in 2012 het laagste percentage inwoners met een risico op armoede of sociale uitsluiting van de EU. In Nederland betrof het 15 procent van de inwoners, terwijl het in de gehele EU om bijna een kwart van de bevolking ging.

Overigens uit hetzelfde nieuwsbericht:

Nederland bevond zich in 2012 met een aandeel van 4,5 procent hernieuwbare bronnen in de energieconsumptie in de staart van Europa. Alleen Malta, Luxemburg en het Verenigd Koninkrijk hadden een kleiner aandeel.

Foto: foto van de auteur

Arme Britten

ELDERS - Met de groeiende sociale ongelijkheid dreigt Groot-Brittannië terug te zakken naar de negentiende eeuw. En dan wordt daar ook nog de persvrijheid bedreigd.

Equality Trust is een Britse organisatie die zich keert tegen de groeiende inkomensongelijkheid in het land, een van de grootste in het rijke deel van de wereld. ‘En dat is slecht voor bijna iedereen,’ aldus de organisatie die is opgericht door Richard Wilkinson, een epidemioloog die onderzoek heeft gedaan naar de relatie tussen gezondheid en armoede. Zijn conclusies:  ‘Mensen in landen met meer gelijkheid leven langer, zijn gezonder en hebben meer kansen op onderwijs. Gemeenschappen zijn sterker bij minder ongelijkheid, kinderen doen het beter op school en er zijn minder tienermoeders.’

De schrijnende gevolgen van armoede bij kinderen kwamen deze week aan het licht in een onderzoek van de Children’s Society. In het Verenigd Koninkrijk leven meer dan 3 miljoen kinderen in armoede. Driekwart daarvan maakt zich zorgen over de gezinsfinanciën. De helft zegt dat het vorige winter te koud was in huis, en een kwart rapporteerde vocht en schimmel. En dan zijn er nog de minder zichtbare gevolgen van armoede die minstens zo pijnlijk kunnen zijn.  De jongste kinderen hebben het misschien nog niet zo in de gaten, maar naarmate kinderen ouder worden voelen ze zich vaker aan de kant gezet en er komt een moment dat ze zich realiseren dat hun rijkere klasgenoten in een totaal ander land leven en dan is de kloof in de samenleving definitief.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Maakt geld gemeen?

ONDERZOEK - Sociaal psycholoog Paul Piff doet onderzoek naar hoe mensen zich gedragen als ze zich rijk voelen. In een experiment met het spel Monopoly, kregen ‘rijke’ spelers 2x zo veel geld aan het begin, kregen 2x zo vel salaris bij het passeren van ‘start’ en mochten ze met twee dobbelstenen gooien in plaats van één.

Gevraagd naar hun ervaringen na afloop verklaarden de ‘rijke’ spelers hun succes vooral op basis van het eigen beslissingen. Daarbij vergaten ze dat ze in een sterk bevoorrechte positie aan het spel begonnen. Andere experimenten laten vergelijkbaar gedrag zien.

Het gedrag van bankiers die vinden dat ze niks verkeerds hebben gedaan, de afgunst ten opzichte van ontvangers van (bijstands)uitkeringen en de bereidheid om minder bedeelden te helpen kunnen met deze onderzoeksuitkomsten goed worden verklaard. Armoede is niet alleen een economisch, maar ook een sociaal probleem.

Armoede neemt toe

NIEUWS - Armoede in 2012 sterk toegenomen. De groei van de armoede zwakt af, ofwel neemt toe maar minder fors. De van oudsher bekende risicogroepen zijn zwaar de klos, werkenden met lage lonen hebben het moeilijk.

Ingenieuze woningen op onverwachte plaatsen

VERSLAG - In het centrum van Caracas, Venezuela, staat de 45 verdiepingen tellende “Torre David”, een onvoltooide en verlaten wolkenkrabber. Ongeveer acht jaar geleden begonnen mensen zich echter in dit gebouw te vestigen.

Fotograaf Iwan Baan laat zien hoe mensen op onverwachte plaatsen woningen bouwen/maken. Hij leidt ons rond door de appartementen en gemeenschap van de Torre David, een stad op het water in Nigeria, een afvalwijk in Cairo en een dorp met ondergrondse huizen in China. Zijn fotoreportages zijn hiermee een ode aan de menselijke overlevingsdrang en laat hij zien dat mensen, hoe arm ook, overal proberen een eigen thuis te creëren.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende