Boerenopstand in Buenos Aires: Buug’n of Barst’n

Morgen is de grote dag. Dan stemt de senaat van het Argentijnse congres over de zeer omstreden flexibele belasting (een afroomregeling) die geheven moet gaan worden op landbouwproducten. Het lagerhuis keurde de maatregel reeds goed. Dat het congres überhaupt over de regeling moet stemmen is het gevolg van een strategie van Cristina Kirchner, de steeds minder populaire presidente het land. Omdat zij er met onderhandelingen niet uitkwam (ze gaf geen duimbreed toe en liet zelfs tegenstanders arresteren) speelde ze de bal over naar het congres, dat nu maar moet zien of ze de maatregel invoert of niet. Voor wie overigens denkt dat het alleen maar gaat over een landbouwbelasting, vergeet het maar. Morgen zou wel eens een beslissend moment kunnen worden in de nabije toekomst van Argentinië. Morgen kan een waterscheiding worden tussen de relatief rustige, veilige en min of meer voorspoedige jaren sinds de crisis van 2001 en een woelige toekomst, waarin de stabiliteit van Argentinië als geheel in het geding is. Mocht Argentinië uit de rails lopen (maar dit is allemaal koffiedik kijken) dan zullen de echo’s doorklinken in heel Zuid-Amerika en via Spanje en Italië mogelijk zelfs in Europa.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Probleem Instandhoudend Vermogen

, door

Het haalt de kranten in Nederland af en toe als een klein bericht: het landbouwconflict in Argentinië. Sinds maart worden wegen geblokkeerd en is er met grote regelmaat tekort aan producten als melk, vlees en alles wat verder via de weg wordt aangevoerd. Het conflict draait om een belastingverhoging die de regering van presidente Cristina Fernandez de Kirchner bedacht om de kas te spekken/een begrotingstekort aan te vullen/nieuwe plannen te ontwikkelen.

Komende week bereiken we dag honderd van het conflict, dat heen en weer schommelt tussen ‘bijna opgelost’ en ‘op het punt van exploderen’. Deskundigen houden het erop dat die fase nog wel een tijd zal duren. Intussen loopt de schade op, zowel voor de sector als voor de wankele economie in het algemeen. Sectoren die veel met de landbouwers te maken hebben, zoals bijvoorbeeld de vervoersbranche, zijn partij geworden en voeren eigen acties. Het wordt steeds moeilijker de deksel op de doos van Pandora te krijgen.

Veel van de actie vindt plaats in de provinciestad Gualeguaychu, waar de mensen maar druk zijn met conflicten. Sinds een jaar of twee speelt namelijk ook het uitzichtloze conflict tussen Argentinië en Uruguay over een papierfabriek. Het ding staat er inmiddels en er wordt gewerkt, maar de Argentijnen hebben zich nog geenszins met het idee verzoend en blijven bij tijd en wijle de brug tussen hun land en Uruguay bezetten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Accountants, Ajax en de VOC

, door

Iedere twee jaar is er een tijd dat alles over voetbal gaat. Het zijn de dagen van de eindrondes van de Europese Kampioenschappen en de Wereldkampioenschappen. Tussen alle kansberekeningen, pooltjes en blessures van ‘onze jongens’ door komt accountant Deloitte met cijfers, altijd fijn!

Sinds jaar en dag scoort Deloitte met zijn Football Money League, een overzicht van de grootste voetbalclubs, niet in naam, faam of prijzenkast, maar in budgetten. De accountants strooien met cijfers en zoeken minutieus uit hoe de geldstromen lopen. Twee rapporten ‘Money League’ doornemen levert meer inzicht op in de toekomst van het voetbal dan een seizoen zomergasten met achtereenvolgens Cruijff, Van Basten, Van Gaal, Gullit, Rijkaard en Van Hanegem als hoofdgasten. Voetbal gebeurt niet meer alleen op velden, het echte spel vindt plaats in bestuurskamers, advocatenkantoren en op spreadsheets.

Omdat Deloitte fors aan de weg timmert in Zuid-Amerika en voetbal in dat werelddeel alles is, bestaat er een aparte Latin American Football Money League. De tweede editie staat vol boeiende en schokkende informatie. Het mag gevoeglijk bekend zijn dat Zuid-Amerikanen de beste voetballers ter wereld zijn. Uruquay werd twee maal wereldkampioen, net als Argentinië. Brazilië won de cup liefst vijf maal. Negen wereldtitels voor drie voetbalnaties op een continent van slechts twaalf landen. De Europese landen wisten gezamenlijk ook negen titels te vergaren, maar zijn met een stuk of vijftig……

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dubbel paspoort, goede zaak!

, door

Italiaans/Argentijnse toont haar twee paspoorten.Iedereen heeft een identiteit. Onderdeel daarvan is de nationaliteit, een aspect dat tot uitdrukking wordt gebracht in het verkrijgen van een paspoort. Je paspoort krijg je van je land en het is een groot geschenk. Je paspoort bepaalt welke deuren er voor je opengaan, welke landen je in mag en welke niet, in welke rij je moet op het vliegveld, in welk leger je je dienstplicht mag vervullen (welk een eer) en nog zo wat dingen.

Het is dan ook een groot probleem als je niet één, maar twee paspoorten hebt (zelfs drie schijnt voor te komen, en dan praten we niet over criminelen met valse passen, maar mensen die volstrekt legaal, internationaal erkend, over drie nationaliteiten beschikken). Het grootste probleem lijkt, dat kan worden getwijfeld aan iemands loyaliteit, met name in tijde van oorlog en conflict, of wanneer iemand een belangrijke functie bekleedt. Verder zijn er zijn talloze juridische consequenties, van belastingen tot stemrecht en van erfrecht tot verzekeringen. Voor de houder van de passen zijn er echter ook voordelen!

In Argentinië is het een trend om de dubbele nationaliteit te hebben of te verwerven. Herhaalde verzoeken bij het nationale statistiek bureau leverden geen cijfers op. De volgende getallen zijn resultaat van een zeer beperkt, indicatief maar niet representatief, onderzoek. Gevraagd naar hun nationaliteit geven van 53 niet-gerelateerde Argentijnen er 16 aan dat ze een dubbele nationaliteit hebben (9 Italiaans, 7 Spaans). Twee anderen waren bezig met de aanvraagprocedure, die openstaat voor wie voorouders uit Spanje of Italië heeft of getrouwd is met iemand die dat heeft. Samengevat heeft ongeveer een derde van de Argentijnen in deze steekproef van hoger opgeleide, werkende inwoners van Buenos Aires een dubbele nationaliteit.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Soja-oorlog gaat door!

, door

postercampagne tegen ClarinDe een zijn crisis is de ander zijn geluk. De wereldwijde tekorten aan olie en voedsel zijn zegeningen voor de regimes in Zuid-Amerika. Hugo Chavez is de grootste en hardst kwakende kikker in de vijver, nu de olieprijs van hem een president maakt met schier eindeloze financiële mogelijkheden. En wat olie is voor Venezuela is soja voor Argentinië. De prijzen zijn geëxplodeerd, de productie is enorm, dus de miljoenen vliegen om je oren.

De frustratie in Argentinië is echter groot: daar waar Hugo Chavez met een pennenstreek bedrijven nationaliseert en de oliedeviezen zo ongeveer op zijn persoonlijke bankrekening gestort krijgt, moet Cristina Kirchner in Buenos Aires lijdzaam toezien hoe de boeren steeds dikkere auto’s kopen, terwijl de rest van het land gebukt blijft gaan onder armoede, inflatie, ongeschooldheid en algemene economische instabiliteit. Van de sojamiljoenen profiteert volgens haar slechts een enkeling. Nu is Cristina er het meisje niet naar om niks te doen en af te wachten, dus bedacht ze een plan. En dat had ze beter niet kunnen doen….

Om de winsten die gemaakt worden op de soja af te romen wil Cristina de omzetbelasting voor sojaboeren fors verhogen. De zo verkregen gelden zouden niet op provinciaal niveau worden geïnd (of uitgegeven) maar door de nationale regering van Cristina zelf. Dat plan valt slecht, zo slecht dat de kleine boeren, grote landeigenaren en regionale politici de handen ineen slaan. Van oudsher is het eindeloze platteland van Argentinië eigendom van kleine boeren enerzijds en grootgrondbezitters anderzijds (neem groot hier zeer letterlijk!). Beide groepen zijn verenigd in sterke vakbonden en staan traditiegetrouw tegenover elkaar, maar de gemeenschappelijke vijand heeft de tweestrijd doen vergeten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sla vaker een kraker!

, door

Van de week was ik getuige van de ontruiming van een kraakpand. Het betrof een pand in Almagro, een centrale, wat verarmde wijk van Buenos Aires. Kraken en ontruimen, ze waren wa van mijn netvlies verdwenen, deel geworden van een ver verleden. De televisiebeelden van de jaren tachtig staan me bij: die brandende tram (lijn 10), eindeloze rijen blauwe busjes, ronde rieten schilden, barricades en waterkanons.
“ME, weg ermee!” schreeuwden de krakers en hun sympathisanten. Als weerwoord zat op een aantal ME-busjes een sticker met de tekst “sla vaker een kraker”. De ongeregeldheden kregen de geuzennaam krakersrellen. Als er iets of iemand was dat de verzuilde, vastgeroeste en onrechtvaardige samenleving zou gaan veranderen, dan was het de kraakbeweging. En mocht dat doel te hoog gegrepen zijn, dan hielp het in elk geval tegen de woningnood. Kraakpanden werden broedplaatsen voor activisme, kunst, cultuur en theater. Een beetje kraakpand had een drukkerijtje, een podium, ateliers en een bar. Krakers waren jonge, hoger opgeleide, kansrijke en bevlogen mensen.

Het enige kraakpand van enige omvang dat ik ooit bezocht heb, was het Utrechtse pand “De Bruelende Aap” gevestigd in een kloostercomplex in het centrum van de stad. Sinds 1998 prijkt er Grand Hotel Karel V op de gevel en is het een luxe hotel. Het heeft wel wat, een kraakpand op een A-locatie. Zo voelt het immer vertrouwd op de spuistraat langs Vrankrijk te lopen en is het pand ‘Ubica’ aan de Ganzenmarkt in Utrecht misschien wel het toppunt van vrij Nederland: een vredig, dorps aandoend pleintje met de vaste ingrediënten gemeentehuis, brandweerkazerne, kroeg en … kraakpand.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Modern verkeer

, door

Zondag-Skater in autoluw BogotaLatijns-Amerika wil wat met zijn verkeer. Het aantal auto’s neemt ieder jaar fors toe en om de grote binnensteden leefbaar en toegankelijk te houden zijn drastische maatregelen nodig. Dankzij de soms wat ondemocratische besluitvorming worden die dan ook genomen. Bogota en Sao Paolo kennen gedeeltelijk autovrije zondagen. En veel grote steden kennen een systeem van beperkte verkeerscirculatie.

Over het algemeen houdt dat in dat mensen met een bepaald nummerbord op bepaalde dagen of op bepaalde tijden niet mogen rijden. Sao Paolo begon al in 1997 met dit systeem van ‘rodizio veicular’ en intussen werken vergelijkbare systemen in Mexico, Colombia, Bolivia, Chili, Honduras en Costa Rica. Het systeem met de nummerborden is eenvoudig uitvoerbaar en wordt gehandhaafd door oplettende politiemensen. Met de politie wil je niks te maken hebben en de boetes zijn fors, dus neem je het risico niet. Er zijn geen peperdure camerasystemen voor nodig, geen controlelussen of tolpoorten. Er zijn geen registratie-issues en ook geen vertragingen in de aanbestedingen. Het is de Zuid-Amerikaanse aanpak: het is er, het is weinig geavanceerd en het werkt!

Een ander probleem van het steeds drukkere verkeer zijn de ongelukken, vaak met fatale afloop. Berucht zijn de massale ongelukken op de bergroutes in Peru, Bolivia, Ecuador en Colombia. Bussen slingeren dag en nacht langs diepe ravijnen over wegen die in voortdurende staat van ontbinding lijken en bij regen veranderen in halve rivieren. Inhalen is op die onoverzichtelijke, bochtige trajecten geen optie. Het gebeurt veel.

Vorige Volgende