Daj Darogoe, punkrock en verzet in Wit-Rusland

De populaire Wit-Russische punk-rock band Dai Darogoe bracht onlangs een nieuwe CD uit onder de titel ‚Pod voj sobak‘ (terwijl de honden huilen). Over de dictatuur onder Loekasjenko, de massale protesten na de presidentsverkiezingen van 9 augustus en het voortdurende politiegeweld. Ardy Beld sprak met Joeri Stylski, oprichter, zanger en gitarist van de Wit-Russische band. Je werd een paar keer opgepakt voor deelname aan de protesten. Kun je daar iets over vertellen? Ik was op 15 augustus in Brest op het Leninplein zoals dat in elke provinciestad in de voormalige Sovjet-Unie bestaat (foto). Het was ons trefpunt voor een demonstratie waar we uiteindelijk maar met 7 man stonden. Het was ons als enigen gelukt over de omheining te klimmen. We hadden een enorme wit-rood-witte vlag bij ons. De juten waren ons de hele tijd aan het filmen. Waarschijnlijk als bewijs voor onze overtreding. Toen we het plein verlieten, sloten zich steeds meer mensen aan, zodat we uiteindelijk met enkele duizenden door de stad liepen. Toen ik ‘s avonds naar huis kwam, stond de politie al op me te wachten en werd ik gearresteerd. En wanneer werd je vrijgelaten? Tijdens de protesten gedurende de volgende dag scandeerden de mensen ‚vrijheid voor Stylski‘. In Brest kent bijna iedereen mij. Dat heeft zo zijn voordelen. Op last van onze burgemeester werd ik toen vrijgelaten. Desalniettemin kwam ik iets later nog eens voor twee dagen in de cel.

Door: Foto: Andriy Makukha (Amakuha), CC BY-SA 4.0 via Wikimedia Commons Daj Darogu Atlas Weekend 2016
Foto: Foto Flickr - Marco Fieber. copyright ok. Gecheckt 22-09-2022

Wit-Rusland: potentaat in de penarie

ACHTERGROND - Het leven van president Aleksandr Loekasjenko van Wit-Rusland is niet altijd makkelijk. Voor het eerst in zijn 26 jarige termijn als de president en dictator van het Oost-Europese land heeft Loekasjenko te maken met een flinke uitdaging in de verkiezingen. Tot nu aan toe wist de president op klassieke wijze eventuele tegenstand uit de weg te ruimen en de uitslag van hogerhand te vervalsen.

Ook dit jaar deed Loekasjenko alles volgens het draaiboek: hij diskwalificeerde de populairste tegenkandidaten, sloot een aantal lastige politieke opponenten op en maakte kritische journalisten monddood: de perfecte opmaat naar een deskundig georkestreerde verkiezing. Aanstaande zondag gaan de Wit-Russen opnieuw naar de stembus. Deze keer lijkt alles echter niet zo gladjes te lopen voor de autocraat.

Tegenstand

Loekasjenko mag wel een ervaren despoot zijn, maar zijn oppositie is ook niet voor één gat te vangen. Nadat de populaire criticus Sergej Tichanovski, samen met andere critici, onder nevelige omstandigheden werd gediskwalificeerd en opgesloten, besloot zijn echtgenote Svetlana in te springen als presidentskandidaat en in een verbluffend tempo de benodigde handtekeningen te verzamelen.

In tegenstelling tot andere presidentskandidaten werd Svetlana Tichanovskaja niet gediskwalificeerd of gevangen gezet. Misschien dat Loekasjenko dacht dat een onbekende vrouw geen serieuze dreiging zou vormen voor zijn herverkiezing. Bovendien heeft zelfs een georkestreerde verkiezing een tweede stem nodig.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Dennis Jarvis (cc)

Wit-Rusland tussen oost en west

ELDERS - Wit-Rusland wordt wel de laatste dictatuur in Europa genoemd (alhoewel…). Het staat nauwere banden met het westen niet in de weg.

In november gaan Max en Anne de eer van Nederland verdedigen op het Junior Eurovisiesongfestival in Minsk, de hoofdstad van Wit Rusland. Volgend jaar komen een paar duizend sporters uit 50 landen van 21 tot 30 juni in Wit-Rusland voor de 2nd European Games 2019. De organisatie van de Spelen is aan Wit-Rusland gegund, nadat Nederland ervoor had bedankt en Rusland in opspraak was geraakt vanwege doping-affaires. We moeten dit prestigieuze sportforum gebruiken als een kans om de prestaties van ons land te laten zien,’ zei Vladimir Andreichenko, voorzitter van het Huis van Afgevaardigden van de Nationale Assemblee. President Loekashenko, die het land al 24 jaar met harde hand regeert, mocht deze week als eerste het tenue van het Wit-Russische sportteam bewonderen.

Het laatste land met een ouderwetse Sovjet-planeconomie, waar de KGB nog steeds actief is, mag zich verheugen in een toenemende belangstelling uit alle delen van de wereld. Het land is nog steeds zowel economisch als militair afhankelijk van grote buur Rusland. Maar sinds de bezetting van de Krim zijn de relaties danig bekoeld. Loekashenko veroordeelde de inname van het schiereiland door de Russen en bood zich vervolgens aan als bemiddelaar  in het conflict in Oost-Oekraïne. Sindsdien wil hij zijn onafhankelijkheid graag bewijzen door een eigen weg te zoeken op het internationale podium.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een dictatuur in Europa

illustir's photostream, Flickr.com

Alexandr Loekasjenko, president van Wit-Rusland, is een overblijfsel van de oude Sovjet-dictatuur. Vorig jaar december is hij opnieuw gekozen met 80% van de stemmen in verkiezingen die door de OSCE niet eerlijk werden genoemd.  Een demonstratie van dertigduizend mensen in Minsk tegen de stembusfraude op de avond van de verkiezingen werd in elkaar geslagen. Honderden mensen werden gearresteerd onder wie de kandidaten van de oppositie. Naar goed sovjet-gebruik noemt Loekasjenko zijn tegenstanders ‘infiltranten’.  Zij zijn aangeklaagd vanwege massale verstoring van de openbare orde. Een van de oppositiekandidaten, Ales Michelevich, vertelde na zijn vrijlating dat hij door de KGB gemarteld was. Hij is inmiddels uitgeweken naar de Tsjechische Republiek.

Vier mensen hebben inmiddels elk vier jaar gevangenisstraf gekregen voor deelname aan de demonstratie. Dertig anderen staan nog terecht. De aanklacht verwijst voor de ernst van de misdaad naar enkele gesneuvelde ruiten. Volgens de Russische mensenrechtenactivist Andrey Yurov waren ingehuurde provocateurs hiervoor verantwoordelijk en was het verder een vreedzame demonstratie. Yurov maakt deel uit van een monitor-missie van mensenrechtenorganisaties bij de processen, maar werd onlangs door de Wit-Russische regering uitgewezen en voor twee jaar verbannen.  Hij deed zijn verhaal afgelopen weekend op een bijeenkomst van de Europese Groenen in Budapest. Volgens Yurov is de situatie in Wit-Rusland erger dan ooit. Tot de verkiezingen van vorig jaar was er een lichte dooi waarmee Loekasjenko een opening probeerde te maken naar de EU die eerder sancties had opgelegd. Sinds 19 december neemt de repressie verhevigde vormen aan. Dat werd ook bevestigd door de vertegenwoordiger van de Wit-Russische Groenen, een partij die nauwelijks van de grond kan komen omdat het hen onmogelijk wordt gemaakt als partij te opereren.  Openbare vergaderingen worden niet toegestaan.  Voor besloten vergaderingen kan nergens een ruimte worden gevonden. Iedereen is bang om mee te werken aan iets waar de regering geen officiële toestemming voor heeft gegeven. De staat is in handen van een bijzondere militaire politie die namens het ministerie van Binnenlandse Zaken alles wat met politiek te maken heeft met harde hand onderdrukt. Er is geen vrije pers. Vorige week werd een correspondent van een Poolse krant gearresteerd vanwege kritiek op Loekasjenko.  De OSCE-delegatie, die tot vorig jaar nog pogingen kon doen om de Wit-Russische autoriteiten te bewegen zich te houden aan de afspraken in het samenwerkingsverband op het gebied van mensenrechten is nu definitief het land uit gezet.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.