Kunst op zondag Archives - Page 48 of 57

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Tussen nep en kitsch

4 augustus 2013 , 08:00 , door P.J. Cokema

Vorige week ging Kunst op Zondag over nepkunst als bedrog. Er bestaat ook nep in de kunst dat verder gaat dan frauduleuze namaak.

Kunst wordt nog steeds gedefinieerd als namaak. De kunstenaar reproduceert wat zijn oog ziet of zijn hoofd denkt. Schilderijen en beelden zijn niet alleen een weergave van natuur, mensen en dingen, maar ook een weergave van ideeën. Kunst is altijd een kopie van alles.

Plagiaat

Dus waarom zou kunst geen kopie van kunst mogen zijn? Omdat ook kunst om geld draait. Maar nu de wereld en de mensheid al zo lang bestaat, is de kans groot dat alles en iedereen al gauw lijkt op iedereen en alles. Nieuwe, uiterst authentieke ideeën zijn zeldzaam. We borduren voort.

Van kunst en kunstenaars verlangen we die authenticiteit wel. Maar waarom? Lijken de landschappen van de oude Hollandse meesters niet erg op elkaar? Toch spreken we niet van plagiaat. Landschappen, stillevens, dagelijkse taferelen, het zijn genrestukken en dat zoveel oude meesters hetzelfde genre beoefenden, maakt ze niet tot copycats. Ook niet als kunst in kunstkamers wordt gekopieerd.

Willem van Haecht – De galerie van Cornelis van der Geest,1628.

David Teniers de Jonge – Leopold Wilhelm in zijn galerie in Brussel,1651.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Nep

28 juli 2013 , 08:00 , door P.J. Cokema

In China is een museum gesloten omdat bijna de hele collectie nep bleek te zijn. In Drenthe trekt een museum duizenden bezoekers juist omdat er nep te zien is.

Op internet worden originele én nepkunstwerken voor schappelijke prijzen aangeboden. Kom je een originele Rembrandt tegen voor nog geen duizend euro, dan is de kans groot dat je wordt opgelicht. Wordt het als namaak gepresenteerd weet je waar je aan toe bent.

De geschiedenis van de meestervervalsers leert dat oplichters net zo beroemd kunnen worden, als de kunstenaars wiens werken ze hebben nagemaakt. Het publiek vindt het meestal een goede grap als beroemde musea en kunstexperts voor fikse bedragen om de tuin zijn geleid.

Meestervervalsers

Han van Meegeren, die in 1937 museum Boymans van Beuningen te grazen nam met een valse Vermeer, heeft te kort geleefd om profijt van zijn kunststukje te hebben. Maar meestervervalsers na hem zijn na hun straf aan de slag gegaan als legale imitatoren. Ze maken kunst in de stijl van beroemde kunsticonen.

De in 1994 gearresteerde Geert Jan Jansen maakt naast eigen werk nog steeds op Karel Appel en Picasso gelijkende schilderijen. In 1995 werd John Myatt opgepakt, die nu goede zaken doet met werken in de stijl van Le Corbusier.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Zwaartekracht

21 juli 2013 , 08:00 , door P.J. Cokema

Niet de kunst, maar de combinatie van kinderen en zwaartekracht schijnt gevaarlijk te zijn, zo reageerde een van de lezers op de vorige Kunst op Zondag. Hij stelde voor: “Laten we ze beide verbieden”.

U ziet:kunst inspireert tot onmogelijke ideeën. Aan kinderen kun je wat doen, aan zwaartekracht valt niet te ontkomen. Met behulp van techniek en trucjes komen we een eind, maar het is vooral verbeelding die ons de illusie geeft dat we zwaartekracht kunnen overwinnen.

In het Dalston House van Leandro Erlich lijkt het of je tegen de muren kan oplopen. Een optische illusie, tot 4 augustus nog te zien in Londen. Met een installatie die vorig jaar in Frankrijk te zien was, lijkt Erlich te zeggen dat zwaartekracht terrein verliest, als je de boel maar grondig sloopt.

Leandro Erlich – Monte-Meubles. L’Ultime déménagement, Nantes, Frankrijk, 2012.

Anthony Gormley heeft een scala van beelden gemaakt die in de lucht of tegen muren hangen.

Antony Gormley – Shift.

Wat doet zwaartekracht met je gezicht als je over de kop gaat? Als de camera maar stil blijft staan, krijg je zoiets als deze animatie van 24 geschilderde portretten.

Astrid Moors – Oneindige zwaartekracht, 2003.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Gevaar

14 juli 2013 , 08:00 , door P.J. Cokema

In Hoogeveen blijkt kunst een gevaar voor kinderen te zijn. Een 7-jarig meisje raakte gewond bij het spelen op een kunstwerk, dat voor de ingang van haar school staat. Ouders in rep en roer en boos op de verschillende betrokken instanties die de verantwoordelijkheid naar elkaar toeschuiven.

Wie het gevaarlijke object nader bekijkt, zal al snel denken dat het om een speeltoestel met een kunstzinnig randje gaat. En ook al zijn de randen van het kunstwerk afgerond, één van die randen is het meisje nu lelijk opgebroken.

Remy&Veenhuizen – Picture Point.

Het ongeval zal de mening sterken van hen die menen dat kunst in de beschermde ruimte van een museum hoort. Niet in de openbare ruimte. Want wanneer weet je nou of het kunst of gewoon straatmeubilair of een speeltoestel is? Speeltoestellen kunnen trouwens ook erg gevaarlijk zijn.

Hoogeveen heeft meer gevaarlijke kunst.

De “zonder titel” van Carlo Kroon nodigt de jeugd toch ook uit er in te klimmen? En kunnen in de Cascade van Karin Daan niet hele scholen peuters verdrinken?

Carlo Kroon – zonder titel, 1985.

Karin Daan – Cascade, 1995.

Kunst leidt wel vaker tot ongevallen. In 2006 moest museum Kröller-Müller ‘Kijk Uit Attention’ van Krijn Giezen afsluiten voor het publiek, nadat een 17-jarige jongen ten val was gekomen. Vorig jaar werd in het Amsterdamse Vondelpark het project ‘Blues before Sunrise’ voortijdig afgebroken. ’s Avonds gloeide er blauw licht in het park en de kunstminnende fietsers waren blijkbaar zo onder de indruk dat ze bij bosjes tegen elkaar aan kletterden.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Straatmeubilair

7 juli 2013 , 08:00 , door P.J. Cokema

In de vorige artikelen ging het over museale kunst die op verschillende manieren de deur uit gaat. Hoe zit dat met kunst in het grootste openluchtmuseum, de openbare ruimte? Neem bijvoorbeeld kunst als straatmeubilair. Kun je dat zomaar als grof vuil aan de kant van de weg zetten?

Sommige publieke uitingen worden ronduit verboden, bronzen en koperen beelden worden soms door dieven aan het oog van het publiek onttrokken. Maar slordigheid en vergeetachtigheid kan ook de oorzaak zijn van ‘verdwenen kunst’.

In Utrecht verdween bijna de helft van kunstwerken die de laatste decennia in de openbare ruimte zijn geplaatst. Van de 150 verdwenen werken ging 57 procent verloren bij het slopen van verouderde gebouwen en 14 procent is verloren gegaan aan criminaliteit. Van 29 procent weet de gemeente niet waar de kunstwerken zijn.

Kunst dat dienst doet als straatmeubilair dreigde in Amsterdam ineens als grof vuil te worden weggewerkt. In de nieuwe verkeersplannen van de gemeente passen de in 1990 geplaatste verkeerspaaltjes, bankjes en lantarenpalen van Alexander Schabracq en Tom Postma niet meer. Het ijzerwerk dreigde in de Hoogovens gestort te worden. Nu wordt een deel toch behouden en gaat naar het Groninger Museum en het IJzermuseum in Ulft.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Erfgoed geveild

23 juni 2013 , 08:00 , door P.J. Cokema

Wij hebben recht op ons openbaar kunstbezit. Zo eindigde Kunst op Zondag vorige week in het artikel over plannen van minister Bussemaker betreffende het beheer van het cultureel erfgoed.

Grofweg gezegd komen die plannen er op neer dat kunstwerken van nationaal belang behouden moeten blijven en dat musea meer ruimte krijgen “minder belangrijke stukken” te verkopen. We lanceerden de stelling dat die kunst eerst aan het publiek aangeboden zou moeten worden.

Volgens de nu geldende spelregels komt het publiek pas als laatste aan bod. Afgelopen week kwam een voorbeeld van de huidige praktijk in het nieuws. De provincie Utrecht schoont haar collectie op.

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) helpt een handje door via de herplaatsingsdatabase de 173 beschikbare stukken tentoon te stellen. Blijkbaar hebben musea of andere collectiehoudende instellingen weinig belangstelling getoond, want 30 juni zal een deel van de werken beschikbaar komen voor het publiek via een online veiling.

Museumveiling.nl is één van de online veilingen die Veilet BV uit Nijmegen via Veilingen van Kunst organiseert. Op 23 juni zal op museumveiling.nl een preview te zien zijn van werken uit de collectie van de provincie Utrecht.
De provincie had natuurlijk meteen de kunst op de publieksveiling kunnen gooien. Zoals eerder de gemeenten Nijmegen (in 2011) en Velsen (in 2012) deden. De burgers van die gemeenten konden via een besloten veiling bieden op kunst waar de gemeenten van af wilden.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Outlet

16 juni 2013 , 08:00 , door P.J. Cokema

Musea krijgen meer ruimte om delen van hun collectie in de uitverkoop te gooien. Een museum als outlet van kunst?

Outlets zijn winkels die aan uitverkoop in het groot doen. Ze slijten behoorlijke hoeveelheden restpartijen, soms ook van zeer gerenommeerde merken. Musea krijgen de kans hun B-garnituur in de ramsj te gooien. De opbrengst moet ten goede komen aan het behoud van erfgoed van nationaal belang.

Zo kun je de brief van minister Bussemaker lezen, die zij deze week naar de Tweede Kamer stuurde. Ze wil een erfgoedwet opstellen, waarin de bescherming van collecties van nationaal belang mede gefinancierd worden door het musea makkelijker te maken om minder belangrijke stukken af te stoten.

Gemiste kans. Want reken maar dat als het Rijksmuseum de Nachtwacht op de markt mag gooien, op het museum fiks meer bezuinigd kan worden. Maar dat doekje zal wel op de lijst van nationaal belang staan.
Het is nog maar de vraag of het Rijksmuseum iets te verpatsen heeft. Je mag er immers vanuit gaan dat in een Rijksmuseum alleen maar spulletjes van nationaal belang staan. Zo niet, dan is het museum de naam niet waard.

Minister Bussemaker volgt de adviezen die de commissie Asscher-Vonk en de Raad voor Cultuur (beiden in pdf) hebben opgesteld. Beide adviezen gaan over een nieuw museumbestel. Musea moeten nog meer bezoekers trekken, zelf nog meer inkomsten genereren en meer met hun collecties doen.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Opgeblazen

9 juni 2013 , 08:00 , door P.J. Cokema

Kunst een opgeblazen gedoe? Ach, er zijn nu eenmaal dingen in het leven die je moet opblazen, wil je er wat aan hebben.

Bij opblaasbare kunst denken we meteen aan de grapjassen die met ballonnen figuren in elkaar knutselen op kinderpartijtjes en braderieën. Of springkussenarchitectuur in de meest fantastische vormen.

Laat kunstenaars op zo’n concept los en het krijgt “heel andere dimensies”. Dat zou zomaar uit een museumcatalogus of kunstrecensie kunnen komen en afgedaan kunnen worden met ’In geouwehoer huist geen kunst’. In de virtuele expositie van vandaag is de beschrijving echter volkomen terecht.

Choreograaf William Forsythe – ‘Scattered Crowd’.
[kliktv nr=1]

Meer ballonnen en andere ‘inflatables’…..

Jason Hackenwerth – Megamite, 2009. Meer op zijn youtube-kanaal, waaronder deze gigant en de vernietiging van één van zijn werken.

De ballon voorbij.
Michael Sailstorfer – Tornado.

Nils Völker – Eighty Eight.
[kliktv nr=3]

Max Streicher – Sleeping Giants. (filmpje).

Kirsten Pieroth – Inflated Dinghy.

Sabina Lang en Daniel Baumann – Comfort “Focus Switzerland”, Barcelona.

Tomas Saraceno – Bicocca.

Joshua Allen Harris – Air bear.

Tot slot: het “dat kan mijn kind ook”, een belediging naar zowel de kunst als uw kind, kunt u in praktijk brengen. Volg deze mini-kursus.
[kliktv nr=2]

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Voedselbank Cultuur

2 juni 2013 , 08:00 , door P.J. Cokema

Kunst in tijden van crisis: drie musea hebben zich aangesloten bij Voedselbank Cultuur. Wat begon als een initiatief om lege theaterstoelen aan voedselbankklanten te slijten, krijgt nu dus uitbreiding met musea.

Voedselbank Cultuur is een initiatief van theatergezelschap Orkater. Aanvankelijk was de bedoeling dat cliënten van de Voedselbank bij theaters terecht konden voor de onverkochte plaatsen. Maar, zo liet Orkater-directeur Marc van Warmerdam, weten: “Het zou natuurlijk nog mooier zijn als ook concertzalen, poppodia, bioscopen en musea zich aansluiten”.

Filmmusuem EYE was de eerste. Ik kan me voorstellen dat de overige musea aarzelen. Je ziet het al voor je: hongerend Nederland, kwijlend voor stillevens met allerlei heerlijke versnaperingen. Niet zo gek dat museum Boijmans nog niet in het rijtje staat. Dat museum heeft na de pindkaasvloer van Wim T. Schippers misschien nog meer eetbare plannen en zijn wellicht bang dat Neerlands hongerigen de boel opvreten.

Overigens is na de expositie van de vloer ruim vierhonderd kilo niet gebruikte pindakaas aan de Voedselbank en de Pauluskerk in Rotterdam gegeven. Boijmansdirecteur Sjarel Ex liet na het ruimen van de smeerboel in dagblad Trouw weten dat er ook drie emmers achterbleven om later “soep te koken voor behoeftige kunstenaars, die in dit naargeestige Nederlandse klimaat zo langzamerhand omkomen van de honger”.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Workshop Excel

26 mei 2013 , 08:00 , door P.J. Cokema

Sommigen hebben het misschien al op internet voorbij zien komen: de Japanse kunstenaar Tatsuo Horiuchi maakt kunst met Excel. Digitale kunst met een goedkoop middel. Op zijn website kun je een paar voorbeelden zien en als je de kunst van het Japans verstaat kom je er misschien achter hoe deze oude meester het flikt.

Het wordt geëtaleerd als digitale kunst. Daarbij denk je eerder aan complexe rekenprogramma’s die fraaie beelden produceren of intrigerende installaties in beweging zetten. Excel is dan hooguit een onderdeeltje in de voorbereiding, maar niet in de uitvoering.

De Japanner is niet de enige. Danielle Aubert deed het (filmpje) en op internet circuleren kunststukjes van vele huis, tuin en keukenkunstenaars. Daar gaan we vandaag niet verder op in, maar nodigen je uit voor de workshop “Kunst met Excel”.
Gewoonlijk bestaat uw interactiviteit hier uit het vullen van de reactievelden met uw nuttige commentaar. Deze keer zien we graag jouw Excelkunst verschijnen.

Er is één spelregel:

gebruik alleen Excel. Je kunt natuurlijk vals spelen door bijvoorbeeld ExcelArt in te zetten, maar dat is niet de bedoeling. Je mag alleen een of ander “plaatjesprogramma” gebruiken om van je Excelkunstwerk een afbeelding te maken, die je in de reacties zet.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Lachen

19 mei 2013 , 08:00 , door P.J. Cokema

Mensen zijn van nature chagrijnig. Dat moet de verklaring zijn waarom altijd overduidelijk wordt gemaakt wanneer iets om te lachen is. Op televisie: bloopers, lachen om home-video’s. Op het podium: komedie, komische opera’s cabaret en stand-up comedians. In boekvorm: de comics.

In al het andere dat een “lach-label” ontbeert wordt humor zeer wisselend ontvangen. Humor in een serieuze context wordt niet altijd als zodanig herkend. En als de humor wordt gezien, maakt het gerede kans afgeserveerd te worden: ‘hier maak je geen grappen over’.

In de beeldende kunst is humor altijd aanwezig geweest en heeft door Dada en Fluxus, gezien als stromingen die een aanval op de ernst van kunst deden, misschien een flinke boost gekend, maar nog steeds zul je in een museum of galerie geen schaterlachende menigten tegenkomen.

Hoe dat zo komt?

Kunsthistoricus Rob Perrée schreef in 2007: “Humor heeft geen status in de kunst” en vond het tijd dat worden “dat de kunst de humor serieus gaat nemen”.
De Belgische cultuurfilosoof Lieve De Cauter schreef dit jaar echter: “De grap in de kunst lijkt in een doodlopend straatje beland”. Zijn artikel lijkt een verwijt aan wat het Dadaïsme van Marcel Duchamp teweeg heeft gebracht. De Cauter: “Misschien wordt het tijd dat de kunst het Duchamp-paradigma achter zich laat en weer op een nieuwe manier ernstig wordt”.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Janneke van Loon

12 mei 2013 , 08:00 , door P.J. Cokema

Kunst op Zondag nodigt af en toe kunstenaars uit een gastbijdrage te leveren. Vandaag een artikel van Janneke van Loon, één van de kunstenaars die we in Citaten en Covers presenteerden. Op haar weblog Coverstories laat ze zien hoe ze, geïnspireerd door andere kunstwerken, tot haar eigen “citaten” komt. In haar gastbijdrage reageert Janneke van Loon op ‘In geouwehoer huist geen kunst’, een stelling die in januari door Kunst op Zondag werd gelanceerd in het artikel ‘Woorden’.

Woorden

De uitspraak ‘In geouwehoer huist geen kunst’ vind ik een vrij groffelijk geformuleerde stelling die wat mij betreft eerder op een seksuele frustratie dan op nieuwsgierigheid naar wat kunst is duidt. Je zou ook kunnen zeggen: in woorden huist geen kunst of in letters/tekst huist geen kunst. Of: praten over kunst is iets anders dan kunst zelf. Met dit laatste ben ik het wel eens.

Taal is behalve betekenis ook vorm. Mijn idee is dat een kunstenaar zich van alle mogelijk denkbare vormen mag bedienen.

Taal en letters zijn bij uitstek geschikt voor de beeldende kunst. Woorden kunnen zowel in beeld als in de titels van kunstwerken een cruciale rol spelen. Denk aan Paul van Ostaijen of René Daniëls. Ook in de hedendaagse gevestigde kunst is de taal niet meer weg te denken, zoals bijvoorbeeld in Tracy Emin’s ‘Everyone I Have Ever Slept With’.