Klimaat & Verkiezingen

ANALYSE - Vandaag presenteerde DENK haar verkiezingsprogramma. In onze reeks over klimaat in verkiezingsprogramma’s zijn we nieuwsgierig hoe deze voormalige PvdA’ers naar klimaatverandering kijken en wat ze er aan willen doen.

Het programma bestaat uit tien hoofdstukken met ieder tien punten. Duurzaamheid en klimaat worden in het laatste hoofdstuk (10 – Een duurzame samenleving waarin wij omkijken naar onze omgeving) behandeld. Dat is overzichtelijk. Dat behandelen we dan ook gewoon integraal.

Eerst de inleiding in stukjes:

Groene groei is groene kansen
Onze collectieve levensstijl heeft negatieve gevolgen voor onze gezondheid en bedreigt diezelfde levensstijl door klimaatverandering, uitputting van grondstoffen en aantasting van de natuur. Door de groei van de bevolking zal deze dreiging alleen maar nijpender worden.
Klimaatverandering bedreigt niet alleen levens door natuurgeweld, maar ook door dalende voedselproductie en waterschaarste.
Onze levensstijl aanpassen levert werk en groei op en beschermt komende generaties.
Groene groei is groene kansen. DENK kiest daar ondubbelzinnig voor.

Ze spreken zich in ieder geval duidelijk uit over de bedreiging van klimaatverandering. Hoewel het een selectie is, is het interessant om te zien dat ze het in ieder geval benoemen.

Verantwoorde en toekomstgerichte keuzes
DENK maakt daarom toekomstgerichte keuzes over hoe wij omgaan met ons natuurlijk én ons menselijk kapitaal. Daarbij zien wij geen beperkingen, maar kansen. Groene groei en groene innovatie zijn het nieuwe devies, omdat de kosten van het in stand houden van de huidige vervuiling en klimaatverandering uiteindelijk groter zullen zijn dan van de omslag naar groen.
Daarom moeten wij met gerichte investeringen onze economie hervormen van een lineaire, waarbij consumptie en afval centraal staan, naar een circulaire economie, die uitgaat van hergebruik in de productieketen. Hierbij is een potentiële winst van 50.000 banen, 7 miljard euro en 10% reductie van CO2-uitstoot te boeken.

Daarom moeten alle kern- en kolencentrales dicht. De smerigste als eerst. Dit kunnen wij opvangen met gas, maar zaak blijft een vlotte en verantwoorde overgang op groen. Hierbij sluiten wij geen bronnen uit, maar zon en wind hebben de voorkeur. We leggen concrete doelstellingen vast: minstens 40% schone energie in 2030 en 100% in 2050. We zetten in op energiebesparing, door geld uit te trekken om zoveel mogelijk woningen energieneutraal te maken.

De luchtkwaliteit moet verbeteren door afschaffing van de vrijstelling van de kolenbelasting voor kolencentrales, grootverbruik van energie zwaarder te belasten met de energiebelasting, een verbod op de vervuilende tweetaktbrommers in te stellen en (meer) belastingvoordeel voor hybride en elektrische auto’s in te voeren.
Daarnaast is het van groot belang om te investeren in een goede infrastructuur voor fietsers.

ANALYSE - De effecten van de opwarming van de aarde laten zich pas echt over enige tientallen jaren gelden. Hoe staat een partij die zich bekommerd om een generatie die dat waarschijnlijk niet meer mee gaat maken in deze? We bestuderen in onze reeks nu het verkiezingsprogramma van 50PLUS.

Het programma bestaat uit 50 punten, dat zal geen verbazing wekken. Wat wel bijzonder is, is dat het woord “klimaat” niet in het programma voorkomt. Gelukkig staan er wel punten in die er betrekking op hebben.

Het eerste punt waarbij klimaat aandacht krijgt is in punt 8 “Belastingen”, het laatste item:

Wijzigen van de omzetbelasting. Gezond en duurzaam: laag tarief. Tandpasta heeft nu bijvoorbeeld een hoog tarief, cola, snoep en koek een laag tarief. Dat moet en kan anders.

Klein puntje voor duurzaam, maar op een slimme plek.

Het gaat verder bij “16. Wonen en bouwen, inclusief langer thuis wonen”

• 50PLUS wil dat woningcorporaties verplicht worden voldoende en geschikte (en energiezuinige) woningen te bouwen voor senioren.
• Energiebesparing wordt fiscaal aangemoedigd.
• De regels voor het bouwen moeten zodanig worden aangepast dat er meer leeftijdsbestendig en energiezuinig wordt gebouwd.

Drie keer energiebesparing. Nog een beetje ruim geformuleerd, dat wel. Geen deadlines of concrete percentages. Maar wel aandacht.

ANALYSE - Gaat u er maar even voor zitten. In de reeks waarin we behandelen hoe politieke partijen denken om te gaan met het klimaat zijn we aanbeland bij de Partij voor de Dieren. En die hebben daar een heel stevig hoofdstuk over opgenomen in hun verkiezingsprogramma (pdf).

Laten we beginnen met de inleiding van hoofdstuk 5. Milieu, Klimaat en Energie:

De Partij voor de Dieren stelt als enige partij de draagkracht van de aarde voorop bij elke beleidskeuze. Wij sluiten geen compromissen over een duurzame toekomst. Wij zijn daarmee de aanjager van een ambitieuzer milieubeleid. Zuinig omgaan met de aarde mag geen holle frase zijn, het is letterlijk van levensbelang. Onze planeet voorziet ons van schone lucht, water, een gezonde bodem en de grondstoffen en die we nodig hebben voor het voortbestaan van mens en dier.

Beetje pretentieus om te zeggen dat je iets als “enige partij” doet als nog niet alle verkiezingsprogramma’s bekend zijn. Maar dat terzijde. De eerste zin is belangrijk. Maar als ze dat vinden, waarom staat dit dan pas in hoofdstuk 5? En geen compromissen sluiten is nogal lastig in een politiek landschap waar nooit een partij een meerderheid heeft.
Maar goed, dat klinkt cynisch, terwijl de toon me wel aanstaat!

Dan stukje verder onder het kopje “Ecologische voetafdruk verkleinen”:

ANALYSE - In onze reeks over de aandacht voor klimaat in verkiezingsprogramma’s komen we nu aan de eerste partij toe die straks voor het eerst deelneemt aan de verkiezingen: Voor Nederland (VNL).
Dit weekend presenteerden ze het verkiezingsprogramma. Wij duiken er in.

En moesten even zoeken.
VNL besteedt niet apart aandacht aan de opwarming van de aarde. Kennelijk geen urgent probleem voor hardwerkende Nederlanders.
We vonden alleen dit in het hoofdstuk “Betere infrastructuur Voor Nederland”:

We stoppen met de subsidiëring van windmolens. We investeren alleen in rendabele, duurzame energievormen.
We stimuleren innovatie op dit terrein.

Dat komt heel dubbel over. Ja, innoveren met duurzame energie, maar nee, geen geld. En stimuleren is waarschijnlijk ook geen geld geven natuurlijk. Dat is aanmoedigen en praten.
Kunnen we dan op andere wijze afleiden hoe VNL staat ten opzichte van dit onderwerp?

Als we andere standpunten mogen geloven, is terugbrengen van CO2 uitstoot niet hun eerste prioriteit:

• Meer wegen. Pak de grootste fileknelpunten aan.
• Verbreed bestaande (provinciale) wegen. Dat komt niet alleen de doorstroming maar ook de veiligheid ten goede.
• Spitsstroken altijd open.
• Maximumsnelheid op snelwegen overal 130 kilometer per uur. Dat is veel duidelijker en dus veel veiliger.
• Weg met de 80-kilometerzones. Ze zorgen eerder voor gevaar dan voor veiligheid.
• Stop de trajectcontroles.
• Geen kilometerheffng.
• Hoogte van verkeersboetes omlaag. Boetes nooit gebruiken voor dichten van begrotingsgaten.
• We verlagen de BTW en accijnzen: de prijzen van benzine, diesel en LPG gaan fors omlaag

ANALYSE - In de reeks besprekingen over welke klimaatmaatregelen er in nieuwe verkiezingsprogramma’s voorkomen, behandelen we nu voor het eerst er een van een partij die nog niet in de Tweede Kamer zit: de Piratenpartij.

Dat is dan gelijk ook het eerste programma dat niet alleen als PDF of plaatje beschikbaar is, maar gewoon als webpagina.

We zijn heel benieuwd wat hun programma over het klimaat zegt.

Te beginnen bij het hoofdstuk “Duurzaamheid”. De inleiding slaan we over. Is wel positief, maar te algemeen nog.
Het begint interessant te worden bij de paragraaf “Energieverbruik”:

De meest effectieve manier om meer duurzaam om te gaan met de planeet is om zuiniger en efficiënter om te gaan met energie. Dit vermindert de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en de uitstoot van broeikasgassen. Verder moet Nederland ervoor zorgen dat de afspraken van het klimaatakkoord in Parijs worden nagekomen. Deze afspraken zijn in eerste instantie te bereiken door ons te richten op bedrijven, woningbouw en de overheid.

 

Mogelijke maatregelen om de klimaatdoelen te bereiken zijn:

• Kortingen voor grootverbruikers van energie afschaffen.
• Kantoorpanden een energielabel geven.
• Het lokaal uitwisselen van warmte, water en restproducten.
• De bouw en betrekking van energiezuinige en/of CO2-neutrale gebouwen uitbreiden.
• Bestaande woningen renoveren en energiezuiniger maken.
• Nieuwbouw(woningen) energieneutraal maken.

ANALYSE - Na de teleurstellende ervaring eerder deze week kunnen we wel een opsteker gebruiken. Maandag verscheen het concept verkiezingsprogramma (pdf) van de PvdA. Wat gaan die met het klimaat doen?

De inleiding van hoofdstuk 4 (Welvarende samenleving: duurzame, sterke en sociale economie) bevat twee relevante paragrafen.

Een van de grote opgaven van de 21ste eeuw is de energietransitie, de overgang naar een nieuw en houdbaar energiesysteem. Deze radicale omschakeling is noodzakelijk om de klimaatverandering te beperken, om een stabiele energiebasis voor de lange termijn te verkrijgen, en uit geopolitieke overwegingen. Maar ook om economisch vitaal te blijven. Wij willen tempo maken, omdat het welslagen van de energietransitie een enorme kwaliteitssprong zal betekenen voor de Nederlandse economie en samenleving, en tienduizenden extra banen zal opleveren. Een land dat zijn toekomstige energiesysteem tijdig op orde heeft, profiteert van de voorhoedepositie. Dat geldt ook voor de overstap naar een circulaire economie die de verspilling van grondstoffen en water minimaliseert. Wie treuzelt, benadeelt zichzelf. Daarom moet de uitvoering van het Klimaatakkoord van Parijs snel op gang komen. Juist in de komende vijf jaar moeten de belangrijkste besluiten worden genomen om het doel van een klimaat-neutrale economie uiterlijk in 2050 te kunnen realiseren.

ANALYSE - In onze reeks over de aandacht die de opwarming van de aarde krijgt in de verkiezingsprogramma’s zijn we nu toegekomen aan de PVV. Hun verkiezingsprogramma verscheen als eerste en is overzichtelijk (pdf).

Wat de PVV over het klimaat zegt:
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Niets dus.
Alleen dat er geen geld meer naar windmolens mag.

Duidelijk. Opwarming van de aarde bestaat niet voor de PVV. We kunnen dit dus alleen maar een 0 (nul) geven.

ANALYSE - Opwarming van de aarde is het grootste probleem dat de mensheid de komende jaren moet oplossen. Hoe komt dit terug in de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen die meedoen in 2017?
In deze serie bestuderen we de (concept) verkiezingsprogramma’s een voor een. Vandaag behandelen we die van het CDA.

Het woord “klimaat” komt bij het CDA voor het eerst voor op pagina 7. Maar dan gaat het over topsportklimaat. Pas op pagina 17 gaat het echt over het klimaat.

Een voor een behandelen we hier de paragrafen die betrekking hebben op het klimaat.

2.6.3

Internationale samenwerking draagt bij aan de veiligheid in de wereld, daar en hier. De noodzaak om bij te dragen aan stabiliteit en ontwikkeling in andere landen is nog onverminderd groot; de media tonen ons de gevolgen van klimaatverandering, honger, ziekte en andere humanitaire rampen.

Het noemen van klimaatverandering wordt hier verder niet opgevolgd. Er is geen sprake van maatregelen, direct of indirect.

2.6.4

In de wetenschap dat door de groei van de bevolking in Afrika, de instabiliteit en terreur in de wereld en de gevolgen van de klimaatverandering, de migratiedruk in de komende decennia alleen maar zal toenemen, hebben we solide en houdbare oplossingen nodig om nieuwe drama’s te voorkomen. Het huidige vluchtelingenverdrag is op deze problematiek en omvang niet geschreven en moet daarom worden aangepast, om meer opvang in de regio en tijdelijke opvang elders mogelijk te maken.