serie

Elders in de Wereld

Foto: Riccardof (cc)

Elders in de Wereld is een vaste rubriek op Sargasso waarin we stilstaan bij nieuws uit de verschillende werelddelen.


Foto: Riccardof (cc)

Ongerept land dreigt afvalputje van Europa te worden

Is er in Europa nog een geïsoleerd, ongerept plekje te vinden waar de tijd heeft stilgestaan?

 

In 1932 reisde de Nederlandse schrijver en avonturier A. den Doolaard door Albanië. In het dorp Theth kwam hij in aanraking met de traditie van de bloedwraak. Daarover schreef hij zijn meest bekende roman De herberg met het hoefijzer.

Den Doolaard was niet de eerste die gefascineerd was door het ruige, ongerepte en geïsoleerde Albanië. De Engelse dichter Lord Byron ging hem al voor in 1809. Drie avontuurlijke schrijfsters van reisboeken volgden hem aan het begin van de vorige eeuw. De Engelse Edith Durham, de Amerkaanse Rose Wilder en de Schotse Margaret Hasluck bezochten ook Theth. De Nederlandse schrijfster Tessa de Loo maakte de tocht van Lord Byron in 1996 en schreef daarover het boek Een varken in het paleis

Tessa de Loo kreeg vorige week in het Rotterdamse fotomuseum het eerste exemplaar overhandigd van Een fascinatie voor Theth; het Albanese bergdorp van A. den Doolaard van Gerda Mulder en fotograaf Herman Zonderland. In de inleiding beschrijft Mulder haar door Den Doolaard gewekte belangstelling voor Albanië, haar reizen in de communistische tijd en daarna, toen het eindelijk ook mogelijk werd Theth te bezoeken. Het dorp is eigenlijk een verzameling boerderijen in een vallei met een kerkje en een school. Er wonen nu niet meer dan honderd mensen. Zonderland portretteerde een aantal van hen.

Foto: Riccardof (cc)

De Kaspische oliezee

Vijf landen omringen de Kaspische zee. Er zit waarschijnlijk veel olie onder de bodem van die Kaspische zee. De grenzen op zee zijn nog onderwerp van discussie tussen de landen.
Zie hier het recept voor een toekomstige oorlog.

Zeker als je dan ook nog ziet dat Iran een van de landen is, maar dat Azerbeidzjan intussen wapens uit Israël krijgt.

Afijn, het hele verhaal kunt u het beste hier lezen. Daar kan ik weinig aan toevoegen. Mag wel wat meer aandacht krijgen tussen alle reguliere conflicten.

Foto: Riccardof (cc)

Waspoeder verkopen in China

Laat me ’s lands reclame zien en ik zeg je wie je bent. Over China zegt ’t vooral: hier is geld te verdienen.

Reclame is dan de liturgie van de commercie, maar ook in China regeert het geld. De advertentie- en reclamemarkt in China is dan ook booming. Wat wil je ook, zo’n grote consumentenmarkt in bloei, dat is toch de natte droom van iedere Paarse Broek? Alle grote bureau’s zijn er neergestreken en alle grote multinationals laten het geld wel rollen.

Het blog ChinaSMACK heeft de laatste weken veel aandacht voor de Chinese reclamewereld. Het is grappig om te zien dat Chinese reclame ook de nationale eigenaardigheden zo benadrukt. Net als je in Nederland veel romantische, blanke-top-der-duinen, vroeger-was-alles-beter-want-blank-(en-zwarte-mensen-komen-alleen-voor-als-typetje)-reclames ziet, trappen Chinese reclamemakers ook een paar open deuren in.

Wat te denken van de volgende voorbeelden?
Voor Pattex, JWT (Shanghai).

Voor Intel:

Maar deze tandpasta-advertentie is dan wel weer om te smullen.

En deze van Coca Cola. Ook van JWT (Shanghai):

Ik vind deze Media Markt-reclame toch wel wat beter te pruimen dan het Hollandse geschreeuw.

En zo’n reclame zou je nu weer niet zo snel verwachten, van PETA:

Foto: Riccardof (cc)

Cyprus tussen Rusland en de EU

Wat zal Europa het komende halfjaar merken van het voorzitterschap van de EU door buitenpost Cyprus?

Vanaf zondag 1 juli is Cyprus een half jaar lang voorzitter van de Europese Unie. Deze wisselende functie neemt Cyprus over van Denemarken. En niet van Herman van Rompuy, voor alle duidelijkheid. Die blijft voorzitter van de Europese Raad (van regeringsleiders). Wat Cyprus gaat doen is nog het best aan te duiden met een ‘primus inter pares’ rol: de onderhandelingen voorzitten tussen de landen over alle onderwerpen die in dit half jaar op de agenda staan. In allerlei gremia van de Unie heeft het voorzittende land de regie, van ambtelijk overleg tot en met vergaderingen van de ministers met uitzondering dus van de politieke top. Cyprus zal het voorzitterschap meer dan zijn voorgangers vooral in Brussel gaan uitoefenen. De ambtenaren zijn al onderweg. Geen extra tripjes dus voor onze ministers naar dit vakantieland.

Cyprus is in meerdere opzichten een bijzonder geval met een lange geschiedenis van politieke conflicten die tot op de dag van vandaag doorwerken. De op twee na kleinste lidstaat, gelegen in een uithoek van Europa, is sinds 1974 deels bezet door Turkije, dat nog steeds kandidaat-lid is van de EU. Het eiland is feitelijk in tweeën gedeeld. In het noordelijk deel heeft de bezetter voor de Turkse minderheid  de Turkse Republiek Noord-Cyprus uitgeroepen. In het zuidelijk deel regeert de Grieks-Cypriotische meerderheid. Deze regering wordt door de EU gezien als vertegenwoordiger van de lidstaat. De hoofdstad Nicosia is gespleten door een muur die aan de koude oorlog doet denken. VN-militairen bewaren er de vrede. Het voorzitterschap van Cyprus zal in elk geval betekenen dat er in de onderhandelingen met Turkije weinig vorderingen zullen worden gemaakt. Turkije heeft al aangekondigd niet met de EU te onderhandelen als dat betekent dat ze moeten gaan praten met de Grieks-Cyprioten. Woensdag demonstreerden Turks-Cyprioten in Brussel tegen het voorzitterschap en tegen de onderdrukking van de Turkse minderheid.

Foto: Riccardof (cc)

Vicieuze cirkel: water en energie

Terwijl wij zorgen hebben over de stijgende zeespiegel, kampt het Middellandse Zeegebied met toenemende droogte. De toenemende vraag naar water leidt ook tot een grotere behoefte aan energie. Hoe kan een catastrofe voorkomen worden?

Volgens Plan Bleu, het regionale centrum van de VN-milieuprogramma UNEP, neemt de vraag naar water in het zuidelijke en oostelijke Middellandse Zeegebied tussen 2005 en 2025 met een derde toe: van 150 naar 200 km3 per jaar. Tegelijk groeit de energiebehoefte van 20 naar 200 TWh per jaar.

Het grootste deel van het water, 180 km3 per jaar, wordt gebruikt voor irrigatie. Dat water moet dan wel eerst naar de velden vervoerd worden, over steeds grotere afstanden. Dat vergt veel energie. Ook de industrie heeft veel water nodig, vooral de elektriciteitsproducenten. En ook huishoudens en de rioolzuivering gebruiken water. Het toenemend aantal waterkrachtcentrales gebruikt veel rivierwater. Er worden dammen en kanalen voor aangelegd, wat weer ingrijpende gevolgen heeft voor het waterleven en de morfologie van rivieren.

Het is duidelijk, stelt François Guerber, dat water en energie een vergelijkbare ontwikkeling doormaken en steeds meer onderling afhankelijk zijn. Simpel gesteld: voor de waterproductie heb je energie nodig en voor de energieproductie water, en beide worden schaarser. Willen we in de toekomst duurzame steden hebben, dan is beter watermanagement en verlaging van de energieconsumptie noodzakelijk.

Foto: Riccardof (cc)

Rolschaatsende priesters niet toegestaan

Er mag een hoop niet daar in Azië. Kauwgom op straat spuigen bijvoorbeeld in Singapore. Of tegen de communistische partij zijn in China. Maar die voorbeelden kende u natuurlijk al.
Nieuw is dat je als priester van de orthodoxe kerk in Georgië niet op rolschaatsen door de stad mag gaan. Nou was het geen echte priester maar een acteur. Maar dat kon de echte priesters er niet van weerhouden hier een stokje voor te steken. Iets raars doen met religie blijft een moeilijke zaak.

Van een andere orde is het verbod op decolletés in het parlement van Kyrgizië. Voor niet-parlementsleden dan wel te verstaan. Pers maakt zich zorgen over de controle tijdens een van de vele paleisrevoluties.

En in Turkije woedt nog steeds een debat rondom de aldaar legale abortus (tot 10 weken). Men wil het toch verbieden of in ieder geval de periode korter maken. Ook al is daar een islamitische partij aan de macht, een belangrijk argument blijkt economisch te zijn. Immers, minder kinderen is minder groei. Simpel.

Foto: Riccardof (cc)

Europa in alle talen

Kan het ooit wat worden met Europa als er meer dan 80 verschillende talen worden gesproken?

EU-commissaris voor meertaligheid Androulla Vassiliou (Cyprus) maakte gisteren de resultaten bekend van een Eurobarometer onderzoek naar het taalgebruik van de Europeanen. De diversiteit in talen in Europa is een lastige hobbel in het integratieproces. Vassiliou was daarom blij met de steun voor haar streven om alle burgers minstens één, maar liever nog twee vreemde talen te laten spreken. Bijna driekwart (72 %) is het met die doelstelling eens en 77 % meent dat het een politieke prioriteit zou moeten zijn. Het slechte nieuws was echter dat we daar nog heel ver van af zitten.

Uit tests bij schoolgaande tieners in 14 Europese landen blijkt dat slechts 42 % vaardig is in hun eerste vreemde taal en nauwelijks 25 % in hun tweede. Een significant aantal, 14 % voor de eerste vreemde taal en 20 % voor de tweede, haalt zelfs niet het niveau van “basisgebruiker”. Het aantal leerlingen dat vaardig is in een eerste vreemde taal varieert van 82 % in Malta en Zweden (waar Engels de eerste vreemde taal is) tot slechts 14 % in Frankrijk (waar Engels wordt geleerd) en 9 % in Engeland (waar Frans wordt geleerd). In Oost-Europese landen is het aandeel van degenen die ten minste één vreemde taal spreken sinds de vorige meting in 2005  aanmerkelijk gedaald. In de communistische tijd beheerste iedereen Russisch of Duits. Zover is het met het Engels nog lang niet.

Foto: Riccardof (cc)

Irak: succesverhaal of mislukking?

Na de verkiezingen in 2010 werd in Irak maandenlang onderhandeld over een regering van nationale eenheid. Eind vorig jaar vertrokken de laatste Amerikaanse troepen. Sindsdien lijkt het sektarisch geweld weer op te laaien. Waar de regering-Obama spreekt over een functionerende democratie, een ‘lichtend baken voor de rest van het Midden-Oosten’, stellen anderen dat Irak een mislukte staat is.

Nagenoeg mislukt

Volgens Ned Parker is Irak niet ver verwijderd van een totale mislukking. Premier Al-Maliki geeft leiding aan een systeem van corruptie en overheersing, waarin politieke leiders veiligheidstroepen en milities gebruiken om hun vijanden te onderdrukken en de bevolking te intimideren. De wet dient daarbij vooral als wapen om tegen rivalen in te zetten of om de wandaden van bondgenoten te verdoezelen. De droom van een overheid met gekozen leiders die verantwoording aflegt aan het volk, vervaagt snel. De overheid is niet in staat basisvoorzieningen te garanderen, de werkloosheid onder jongeren is hoog. Het geweld is weliswaar een stuk lager dan in 2006 en 2007, maar nog steeds op een dusdanig hoog niveau dat velen hun toekomst als zeer onzeker zien. De hoop op een normaal leven, zonder geweld is bij veel Irakezen vervlogen. Zowel de premier als zijn rivalen zitten gevangen in het verleden.

Foto: Riccardof (cc)

Spanning stijgt in Zimbabwe

Het leek even rustig in Zimbabwe, maar de verkiezingen komen er weer aan. Dat betekent grote spanningen. En de eerste voortekenen beloven weinig goeds.

Slechts een paar jaar geleden leek Zimbabwe af te glijden naar totale chaos. ZANU-PF, de partij van president Robert Mugabe, had de verkiezingen verloren, maar weigerde afstand te doen van de macht. De belangrijkste oppositiepartij, de MDC van Morgan Tsvangirai, was opgejaagd wild: partijleden moesten vrezen voor de veiligheidsdiensten en ook Tsvangirai kreeg een goed pak slaag. Ondertussen bleef de economische situatie verslechteren en had Zimbabwe de twijfelachtige eer het eerste land te zijn met louter miljardairs.

De Zuid-Afrikaanse president Thabo Mbeki onderhandelde slim en wist een ongemakkelijke deal te bewerkstelligen. Wat weinigen toen verwachtten: de deal beklijfde. ZANU en de MDC delen sinds 2008 de macht. Maar het is een ongelukkige combinatie.

De laatste jaren was onder leiding van de MDC, die het ministerie van Financiën beheert, de economie uit het diepste dal gekropen.  Zimbabwe voerde de dollar in wat een einde maakte aan de hyperinflatie. De groeiende politieke rust bracht enkele buitenlandse investeerders terug.

Eind dit jaar, of anders volgend jaar vinden er nieuwe verkiezingen plaats. Dat betekent nieuwe spanningen. Robert Mugabe lijkt niet van plan te zijn om eindelijk eens met pensioen te gaan – de man loopt nu tegen de negentig. Ondertussen is vooral ZANU bezig om zijn financiële positie te verstevigen.

Foto: Riccardof (cc)

Graffiti: omdat het moet

In veel Latijns-Amerikaanse landen is graffiti geen daad van vandalisme, maar sociaal en politiek bewogen kunst.

Toen ik in Harlem woonde, liep ik altijd graag Spanish Harlem in. Niet voor de mooie gebouwen, of het lekkere straatgevoel, want Spanish Harlem is nog tamelijk onveilig. Wat mij aantrok waren de vele muurschilderingen. In heel Latijns-Amerika behoort de muur tot het standaard-canvas van kunstenaars. De muur is een uithangbord voor je politieke boodschap, of om de passant gewoon wat moois te bieden, iets dat zijn dag opvrolijkt. Vandaag in Elders daarom een fraai overzicht van Latijns-Amerikaanse graffitikunst. Wil je meer achtergronden lezen, dan heeft Global Voices een aardige serie (hier).

Twee Argentijnse mevrouwen fleuren de straten op:

Azafrán Rojo / Street Art – Subtitled from Pura Vida TV on Vimeo.

De Ecuadoriaanse kunstenaar Carla Sanchez:

Budoka – Expo en el Este Café from Ilustradores Ecuatorianos on Vimeo.

Flickr cc GSZ

Flickr cc GSZ

Flickr cc GSZ

Flickr cc Paul Lowry

Flickr cc Guneyc

Flickr cc Paul Lowry

Flickr cc minusbaby

Flickr cc gaspi*ny

Thanks gsz, Paul Lowry, gaspi*yg, guneyc, minusbaby.

Foto: Riccardof (cc)

Is religie een onderschatte factor in het buitenlands beleid?

In beschouwingen over buitenlands beleid speelt religie nauwelijks een rol. Is dat terecht?

Met 9/11 kwam religie weer even terug op de agenda. De discussie spitste zich vooral toe over de rol van religie in het publieke leven. Ook in Nederland is daar het nodige over gezegd en vooral geschreeuwd. De vraag of religie ook een rol speelt in het buitenlands beleid, wordt echter niet vaak gesteld. Er wordt wel gesproken niet Francis Fukuyama (einde van de geschiedenis), maar Samuel Huntington (botsen der beschavingen) gelijk heeft gekregen.

Toch gaat men er vanuit dat in de internationale diplomatie religieuze kleur er niet zo toe doet. Goed, de koningin wordt geacht om niet bloothoofds een moskee binnen te lopen, maar als het gaat om keiharde realpolitik, laten ook semi-religieuze bewindslieden de bidkettinkjes liggen. Een sterk voorbeeld is Iran. Naar binnen toe propagandistisch tot en met. Naar buiten toe sluw en berekenend.

Gods plan

Maar is dit terecht? In dat andere door en door religieuze land, de VS, woedt een discussie over het mormonisme van Mitt Romney. Nu was George Bush er al niet vies van om God aan zijn zijde te scharen, maar de bijbel van deze born again christian maakt geen bijzondere vermelding van de VS. Dat ligt anders voor mormonen. Een van de wezenlijke geloofsartikelen is dat Jezus Christus in de VS zal terugkeren.

Foto: Riccardof (cc)

Hoe de Chinese borinage weer opbloeit

Noordoost-China was de afgelopen jaren het toonbeeld van verval: sluitende staalfabrieken, walmende koolcentrales en sociale onrust. Een gigantisch investeringsplan lijkt het tij te hebben gekeerd. Een kolenstad droomt nu zelfs van groen toerisme. Dream on.

Het Noord-Oosten van China deed lang niet mee in de optimistische praatjes. Terwijl de Yangtze-delta een uitbundige groei liet zien, verkommerden de staal-, chemie- en kolenfabrieken in het oude Mantsjoerije. Het waren allemaal staatsbedrijven. Topzwaar. Inefficiënt. Weinig concurrerend. Het energiehongerige China zette liever in op kerncentrales en groene energie dan op kolen.

Begin jaren nul was er veel sociale onrust. De kersverse president Hu Jintao lanceerde een grote investeringscampagne om de drie noordelijke provincies, Heiongjiang, Jilin en Lianing, nieuw leven in te blazen. De sloppewijken rondom de kolencentrales werden platgegooid en vervangen door flitsende nieuwbouwflats. Met resultaat. De groei ligt al jaren boven het landelijk gemiddelde.

Het succes leidt tot inspiratie. Nu is er een plan om van de kolenstad Fuxin een internationale attractie te maken. Centraal daarin staat de kolenstad Fuxin. Ze hebben er de grootste openlucht mijn in Azië, naar verluidt. Zo breed als Manhattan en zo diep als de Chrysler Building. Hoopvol spreekt de verantwoordelijke apparatsjik van groen toerisme:

,,To understand Fuxin’s future, look for Fan Chunming, a pinstripe-suited official tasked with turning the mine into an international tourist destination. “We want to make Fuxin a green city, an improved city,” said Fan, a middle-aged Fuxin native with slicked-back hair and a strong command over the dense, formal language used by many Chinese officials. Within a decade, he explained, the pit will be traversed by flowing rivers and forest paths. Visitors will be able to enjoy a motor raceway, a hunting ground, and a golf course on the far side of the pit. They’ll be able to circle the mine in a steam locomotive. “By transforming the mine,” he said on a smoggy April day, “we can transform all of Fuxin.”

Vorige Volgende