Zoekresultaten voor

'privacy'

Overheid moet stoppen met SyRI

NIEUWS - Vandaag heeft de rechtbank in Den Haag uitspraak gedaan over de inzet van het algoritmesysteem SyRI (Systeem Risico Indicatie) door de overheid. De rechter besloot dat de overheid moet stoppen met het profileren van burgers met grootschalige data-analyse om fraude met sociale voorzieningen op te sporen. Nederlanders zijn niet langer ‘bij voorbaat verdacht’.

De rechtszaak tegen de Nederlandse Staat was aangespannen door een coalitie van maatschappelijke organisaties, bestaand uit het Platform Bescherming Burgerrechten, het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM), vakbond FNV, Privacy First, Stichting KDVP, de Landelijke Cliëntenraad en auteurs Tommy Wieringa en Maxim Februari.

Foto: Marco Verch Professional Photographer and Speaker (cc)

Kerkbelasting: goed idee of niet?

Kerken voeren steeds vaker zorgtaken uit voor de overheid, zonder daar financiële compensatie voor te krijgen. Moeten we, naar Duits voorbeeld, een ‘Kerkbelasting’ invoeren? Een gastbijdrage van Jan Keuken.

In het Betuwse dorp waar wij wonen, is het bijna niet te missen. Tegenover het plaatselijke cafetaria hangt een groot rood spandoek waarop de actie Kerkbalans staat aangekondigd.

De actie gaat uit van vijf kerkgenootschappen en wordt gebruikt om de financiën van lokale kerken aan te zuiveren. Bij veel wel of niet meelevende kerkleden valt er bovendien een envelop op de mat met het verzoek om een bijdrage voor de kerk.

De actie Kerkbalans is een oproep aan iedereen, gelovig of niet, om de lokale geloofsgemeenschap te steunen. En die gemeenschap begint sinds de verregaande decentralisatie van zorgtaken door de overheid bijna een diaconaal platform te worden.

Duitsland: kerkbelasting

In Nederland is zo’n verzoek om een financiële bijdrage iets tussen de kerk en de gelovige. De staat houdt zich daarbuiten. In Duitsland ligt dat heel anders. Daar betalen geregistreerde gelovigen – of ze nu naar de kerk gaan of niet – een kerkbelasting van 8 tot 9 procent van de loonbelasting.

Werkgevers dragen die belasting direct af aan de belastingdienst en die maakt dat bedrag over naar de kerk waartoe de werknemer behoort. Er moet dus bewust een keuze worden gemaakt voor een kerkgenootschap.

Foto: Nukamari (cc)

Dieven met dieven vangen

The New York Times publiceerde afgelopen weekend een lang artikel over Clearview AI. De oprichter, de Australiër Hoan Ton-That, zocht al langer naar een klapper maar was niet verder gekomen dan een app waarmee je selfies van een Trump-kapsel kon voorzien. Ton-That maakte ook een site waar je al je vrienden videolinks kon sturen; moest je wel even al je contacten uit je chatprogramma’s met de site delen.

Toen volgende een lumineus idee. Ton-That verdiepte zich in kunstmatige intelligentie en algoritmes, leerde hoe je sites kon leegtrekken (scrapen), en verzamelde wat startkapitaal. Hij bouwde een programma dat overal foto’s jatte en die opsloeg in een database, waarbij elke foto werd voorzien van de naam van de geportretteerde, plus de locatie, plaats en tijd van de opname. Ton-That verzamelde een fikse stapel, en liet er gezichtsherkenning op los.

Lang wist-ie niet wat ermee kon aanvangen. Toen wist hij Peter Thiel voor zijn project te interesseren. Thiel is de extreemrechtse mede-oprichter van Paypal, een van de eerste investeerders in Facebook, en de oprichter van Palantir, die veel opsporingssoftware maakt voor de CIA, en voor banken plus andere financiële dienstverleners.

Na wat vallen en opstaan wist Ton-That een paar politiediensten in de Verenigde Staten te interesseren, meestal via iemand die hij eerst zelf had gescout. Inmiddels beschikte hij over een database met 3 miljard gezichten. Hij vroeg zo’n detective om een paar foto’s van mensen die ze zochten, wist hem te imponeren met de resultaten, de diender pleitte bij de baas, en hoppa, weer een klant. Inmiddels doet Clearview zaken met lokale politiediensten, de FBI en Homeland Security.

Rechtszaak tegen weigering contant geld door bioscoop

NIEUWS - De Arnhemse privacy-activist Michiel Jonker heeft bij de Rechtbank Gelderland beroep ingediend tegen de weigering van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) om handhavend op te treden tegen de weigering van arthouse-bioscoop Focus Filmtheater in Arnhem om contante betaling te accepteren.

De bioscoop eist pinbetaling bij aankoop van filmkaartjes aan de kassa. Daarmee dwingt de bioscoop bezoekers tot het laten verwerken van hun persoonsgegevens en daarom heeft in augustus 2018 een handhavingsverzoek bij de AP ingediend. De AP heeft het verzoek in november 2019 afgewezen met als argumenten:

Foto: cc commons.wikimedia.org Xs4alldak

Strijd om Xs4all en klanten vooral gevoerd op imago

ACHTERGROND - Net als Planet.nl, Tiscali.nl zal ook Xs4all.nl als mailadres nog herinneren aan wat ooit was: een eigen aanbieder van internettoegang. De Ondernemingskamer meent dat KPN bij Xs4all fatsoenlijk handelt en het licht mag uitdoen. Achtergronden, nieuws en reacties van experts, eerder verschenen op Netkwesties.

In 1993 was Xs4all een van de eerste en zeker de meest roemruchte aanbieders van internettoegang in Nederland, voortgekomen uit de hackersbeweging. In 1998 vreesden de vier oprichters dat ze onder de voet gelopen zouden worden door grote aanbieders en verkochten Xs4all voor 120 miljoen gulden aan KPN. Binnen KPN mocht Xs4all nog zes jaar zelfstandig blijven en daarna werd het Amsterdamse bedrijf stukje bij beetje meer KPN, maar bleef zich onderscheiden met de beste techniek en helpdesk. Begin 2019 besloot KPN dat Xs4all geen zelfstandig bestaansrecht meer heeft en in KPN wordt opgenomen. Dat leidde tot felle protesten en de beweging Xs4all moet blijven. KPN gaf geen krimp dus kwam het tot een zaak voor de Ondernemingskamer. Ondertussen werd Freedom Internet opgericht met privacyclub Bits of Freedom, als alternatief voor Xs4all. Dit bedrijf zet nu door en hoopt dat de klanten van Xs4all massaal overstappen.

Op 23 december 2019 velde de Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam het vonnis over Xs4all. Het arrest wijst de eisen van de Ondernemingsraad van Xs4all af, zowel het beroep op de Wet op de Ondernemingsraden (Wor) als het enquêteverzoek.

Foto: Guillaume Paumier (cc)

Geef burgers maar de schuld

COLUMN - De presentatie van Marleens Stikkers boek Het internet is stuk (maar we kunnen het repareren) leverde een levendig debat op. Waar zowat iedereen het over eens was: internet is inderdaad flink kaduuk. Privacy wordt er vermalen; onze eigenschappen en gedragingen worden er door derden uitgebaat; we krijgen er een identiteit toegeschreven, die vervolgens wordt vermarkt; de grote platforms proberen ons van #hype naar #ophef te jagen, om zich van continue clicks te verzekeren.

Over hoe die beoogde reparatie eruit kan zien, waren de meningen minder helder. Ook Stikker zelf was dat niet: in haar boek staan rijp en groen naast elkaar. Neem open source: software die gratis is, en gebaseerd op creative commons licenties – iedereen mag meebouwen en meesleutelen, maar niemand is eigenaar. Het was al jaren eerder een geweldig idee.

Maar diezelfde overheden die zich pakweg 15 jaar geleden hartelijk aan die beweging en haar doelstellingen committeerden, zijn nu massaal overgestapt op Google Suite. Ook gratis, maar niet vrij: je betaalt er met je gegevens, en van portabiliteit is geen sprake. Integendeel: hoe meer diensten je er gebruikt, hoe moeilijker je nog kunt overstappen op een ander pakket. Het is een nieuwe vorm van vendor lock-in: je wordt hun eeuwige klant.

Foto: Vincent Truchseß (cc)

Een achterdeur in Whatsapp

Mensen doen soms een envelop om hun e-mailtje of hun appje, zodat alleen zijzelf en de geadresseerden dat kunnen lezen. Omdat inbraken op andermens’ berichtenverkeer akelige consequenties kunnen hebben en mensen aan hun privacy hechten, bouwen applicatiebouwers zulke versleuteling vaker in. Whatsapp versleutelt automatisch alle berichten, net als Signal en Telegram; ook Facebook Messenger wil versleuteling tot standaard verheffen.

Evenredig aan de behoefte van gebruikers aan veiligheid en versleuteling groeit de wens van overheden om achterdeurtjes in te bouwen: wegen om die encryptie te breken. Zonder die achterdeurtjes zou de overheid machteloos staan tegen criminelen, is het verhaal.

Al in 1988 fileerde Intel-techneut Timothy C. May die retoriek: hij destilleerde de doembeelden van toen en noemde die, met een klassieke verwijzing, de Vier Ruiters van de Infocalyps: terroristen, pedofielen, drugsdealers en witwassers.

Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid bepleitte onlangs in navolging van zijn Amerikaanse collega William Barr dat internetplatforms de sleutels van hun gebruikers aan justitie moesten kunnen overhandigen, om opsporingsdiensten toegang te verschaffen tot berichten- en chatverkeer. Heel Bijbelvast legde Grapperhaus de nadruk op kinderporno als argument om zijn ‘sleutelrecht’ op te eisen: ‘Wat ik graag zou willen is met grote internetpartijen om de tafel en zeggen: luister, we gaan het nu zo regelen dat wij in ieder geval als er sprake is van verdacht verkeer toch een toegang kunnen krijgen om te kunnen zien wat zich er precies afspeelt.’

Foto: Frédéric Poirot (cc)

Achterdeurtjes

OPINIE - Het is de natte droom van ieder machtspoliticus: mee kunnen kijken in alle (digitale) communicatie. Het stond al op het verlanglijst van Duitsland en het VK. Australië legde het al daadwerkelijk vast in wetgeving. En nu wil minister Ferd Grapperhaus het ook: via de achterdeur toegang tot allerlei communicatiediensten.

Steevast is het argument dat we de slechteriken – terroristen, criminelen en ander gespuis – moeten kunnen vangen. Dat speelt namelijk goed in op het sentiment van veiligheid. Niemand wil worden opgeblazen. Niemand wil worden beroofd. Niemand wil het slachtoffer worden van een verkrachting. Dus een beetje privacy opofferen kan geen kwaad toch? Het is een effectieve redenering waar veel mensen gevoelig voor zijn en dus makkelijk in meegaan. Het is echter ook een te simplistische redenering.

Doel van encryptie

Het fenomeen encryptie bestaat niet voor niets. Encryptie is bedoeld om informatie uit handen van anderen te houden. Of het nu om het beveiligen van communicatie gaat, het beveiligen van banksystemen of het beveiligen van nucleaire installaties, het doel is altijd hetzelfde: ongewenste indringers buiten de deur houden. Niemand wil de veiligheid daarvan op het spel zetten.

Het klopt dat ook de minder frisse figuren in onze samenleving gebruik maken van beveiligde communicatie. Maar dat is geen reden om de beveiliging dan maar wat te verminderen. Criminelen en terroristen maken ook gebruik van geld, wegen, scholen, bibiotheken en supermarkten. Die schaffen we toch ook niet af?

Foto: rafael parr (cc)

Hoeveel ruimte krijgt Big Brother?

ELDERS - Is het gebruik van gezichtsherkenningssoftware in camera’s op straat toelaatbaar in een democratische rechtsstaat?

In een poging om de golf van protesten te breken heeft de regering van Hongkong begin deze maand een verbod uitgevaardigd op het dragen van maskers. De demonstranten proberen zich met maskers onherkenbaar te maken voor politiecamera’s en trekken zich van het verbod niets aan. China is al ver gevorderd met het gebruik van gezichtsherkenning in de openbare ruimte om burgers te bespieden. Chinezen kunnen binnenkort alleen nog via gezichtsherkenning een internetabonnement of een nieuw mobiel nummer aanvragen. Legale beperkingen ter wille van de bescherming van privacy hebben in dit land minder gewicht dan in de VS en Europa.

In California is onlangs een wet aangenomen die de overheid verbiedt om gezichtsherkenningssoftware te gebruiken op videocamera’s van de politie, een primeur voor de VS. Volgens de scherp geformuleerde wet staat biometrische surveillance gelijk aan ‘dat alle personen constant hun id-kaart met foto laten zien, zonder dat ze daar toestemming voor gegeven hebben.’ Dat zou in strijd zijn met de grondrechten van Amerikaanse burgers. Commerciële organisaties zijn uitgezonderd van de wet. Presidentskandidaat Bernie Sanders heeft zich uitgesproken voor een compleet, landelijk verbod op het gebruik van biometrische herkenning door overheidsinstanties. Hij vindt de technieken een bron van misbruik.

Amazon Alexa & Google Home worden gebruikt om af te luisteren

Aan het rijtje met zorgen met betrekking tot mogelijke privacy schendingen door stemassistenten als Amazon Alexa en Google Home kan er weer één worden toegevoegd: Duitse veiligheidsonderzoekers zijn erin geslaagd om kwaadwillende apps voor deze apparaten door de veiligheidscheck heen te krijgen.

Now, there’s a new concern: malicious apps developed by third parties and hosted by Amazon or Google. The threat isn’t just theoretical. Whitehat hackers at Germany’s Security Research Labs developed eight apps—four Alexa “skills” and four Google Home “actions”—that all passed Amazon or Google security-vetting processes. The skills or actions posed as simple apps for checking horoscopes, with the exception of one, which masqueraded as a random-number generator. Behind the scenes, these “smart spies,” as the researchers call them, surreptitiously eavesdropped on users and phished for their passwords.

Foto: Kiwi 3rd (cc)

Profileren van arme buurten is een bedreiging voor de mensenrechten

Op 29 oktober 2019 is de rechtszaak van het Nederlands Juridische Comité voor de Mensenrechten (NJCM) en andere burgerrechtenorganisaties tegen de Nederlandse Staat inzake risicoprofileringssysteem SyRI. De VN-Rapporteur op het gebied van extreme armoede en mensenrechten uit in een brief aan de rechtbank zijn zorgen over SyRI.

SyRI staat voor Systeem Risico Indicatie en is een digitaal risicoprofileringssysteem om uitkeringsfraude op te sporen. Voor SyRI worden een groot aantal persoonlijke gegevens die de overheid heeft van haar burgers gekoppeld en met behulp van een (geheim) algoritme doorzocht op afwijkende patronen. Een ambtenaar beslist vervolgens of er grond is voor verder onderzoek naar bijstandsfraude en andere misstanden (zie hier meer uitleg).

Een collectief van verschillende burgerrechtenorganisaties en de FNV heeft onder de naam ‘Bij Voorbaat Verdacht’ bezwaren geuit tegen SyRI en de Staat voor de rechter gedaagd. Er zijn in de afgelopen jaren verschillende pilots met SYRI geweest, maar afgelopen juli werd een project in twee Rotterdamse wijken afgelast door het college van B&W omdat de inzet van SyRI mogelijk in strijd is met privacywetgeving. Op Vers Beton betoogde dat ik dat de inzet van een geheim algoritme in arme wijken zoals in Rotterdam-Zuid (foto: Tarwewijk) ook om andere redenen getuigt van onethisch bestuur.

Foto: James Cridland (cc)

Fleur Agema en het recht op democratie

OPINIE - Fleur Agema heeft een pagina met factchecks over haar uitspraken uit de zoekresultaten van Google laten verwijderen. De verwijdering legt een breder probleem bloot op internet, waarbij de belangen van het individu het soms onterecht winnen van de belangen van de samenleving.

Zo af en toe komt er een mailtje binnen met het onheilspellende onderwerp ‘Kennisgeving van verwijdering uit Google Zoeken wegens Europese gegevensbescherming’. Het is een mailtje dat me vertelt dat er weer eens een pagina op een van de sites die ik beheer uit de zoekresultaten van Google wordt gehaald. Meestal is dat Sargasso, maar deze keer ging het over StellingChecker en het onderwerp was PVV-er Fleur Agema. Zij wil blijkbaar niet dat mensen deze pagina met verzamelde factchecks over haar kunnen vinden op het internet.

Ze kan dat doen met een beroep op het door het Europees Hof van Justitite ingestelde ‘recht op vergetelheid’,  een recht om bepaalde verouderde of onjuiste privacygevoelige informatie te laten verwijderen door verwerkers van persoonsgegevens, zoals ook Google.

Actieve politici

De zoekmachine legt dit recht vrij ruim uit, en dat is ook begrijpelijk. Mensen die een misstap hebben begaan in het verleden hoeven daar niet de rest van hun leven mee geconfronteerd te worden. Het probleem ontstaat echter als actieve politici als Agema besluiten dat bepaalde informatie die wel relevant is moet worden verwijderd, omdat hen dat beter uitkomt. Zoals hier dus een verzameling factchecks. Want hoe vaak een politicus in het verleden een loopje nam met de waarheid is wel degelijk relevant voor de toekomst.

Vorige Volgende