LONGREAD - 22 dagen geleden viel Rusland Oekraïne binnen. Sindsdien heb ik elke dag contact met mijn twee vrienden die in Kyiv zitten met hun vierjarig zoontje en hun hond. Ik schrijf op wat ze meemaken. Dit is deel 5 uit de serie ‘Overleven in Kyiv’.
Donderdag 17 maart. Voordat ik een berichtje naar Viktor en Ada stuur, doe ik eerst mijn rondje langs verschillende nieuwskanalen om te weten wat ik kan verwachten. Geen opvallende dingen in Kyiv; het Russische leger lijkt zich volledig te concentreren op het wegvegen van de zuidelijke steden van Oekraïne.
De avondklok van 36 uur is juist vanmorgen afgelopen. ‘Ik hoop dat het vandaag veilig genoeg is om naar buiten te gaan,’ wens ik Viktor.
Als antwoord stuurt hij een foto. ‘Ik loop al buiten met de hond. Het was vannacht vrij kalm. We zijn zelfs vroeger naar bed gegaan dan anders en hebben goed kunnen slapen. Op dit moment horen we ook geen explosies of beschietingen. Het is bijna vredig.’
Hij vertelt dat hij tijdens de avondklok hun hond toch twee keer per dag uit kon laten, ook al was dat niet toegestaan. Het was maar voor vijf minuten. ‘Dat was bij een eerdere avondklok anders. Toen konden we haar echt niet mee naar buiten nemen. Ze moest meer dan een dag volhouden, dat was echt heel zielig.’
Novi Petrivtsi
Hun zoontje speelt in de zandbak met een meisje, het eerste kind dat hij weer ziet sinds drie weken. Het emotioneert Ada: ‘Raketten vernietigen onze steden almaar verder en steeds meer mensen gaan dood.’
Ze zijn een uur buiten. Juist als ze terugkeren naar de flat klinken luide explosies. Twee raketinslagen, in een district verderop en in het dorp Novi Petrivtsi, even ten noorden van Kyiv. Ik scrol op het nieuwskanaal Flash en vind beelden van een enorme felle brand.
Als ik verder scrol zie ik een video van een volledig verwoeste straat in Novi Petrivtsi. Een man loopt verdwaasd rond in het puin. Hij lijkt alleen op sokken te lopen. Zijn gezicht is rood van het bloed, zijn handen en onderarmen ook. Andere foto’s laten de verwoesting van het dorp zien. Ingestorte gebouwen, zwartgeblakerde bomen. Een tweejarig kind is bij de aanslag gedood. De vriendelijke blauwe lucht erboven voelt bijna als een belediging voor de ellende die ik zie.
Foto: Yeş (Pexels)
Oorlog
Vrijdag 18 maart. Een enorme explosie in de wijk Vynogradar in Kyiv. Foto’s laten zien hoe gigantisch die moet zijn geweest. Een deel van een flat staat niet meer; je kunt rechtstreeks in kamers kijken. In de wijde omgeving zijn de ramen weggeblazen.
Ada begint de dagen kwijt te raken van hoe lang deze oorlog al duurt. Met schuldig hart help ik haar herinneren dat het 22 dagen geleden is. Ik vraag haar naar die eerste dag, die ochtend van 24 februari.
‘We sliepen, en opeens om vijf uur ’s ochtends schrok ik wakker van geluiden die ik nooit eerder had gehoord. Later bleken dat raketten te zijn. Explosies volgden, autoalarmen gingen af. Alle geluiden waren hard. Toen ik het nieuws las realiseerde ik me dat dit oorlog was. Hier, bij ons thuis!
Toen kwam er informatie over alle steden in Oekraïne: overal waren raketaanvallen. Dat was het moment waarop ik alle belangrijke zaken begon te verzamelen, documenten en zo. Een maand eerder hadden we via de media te horen gekregen wat je moest doen bij een invasie. Op dat moment dachten we nog dat het overbodige informatie was.’
Blijven
‘Mijn zus, die in een ander district van Kyiv woont, schreef me een berichtje om te vertellen dat een huis dichtbij het hare ernstig was beschadigd door een explosie. Toen begonnen we na te denken om naar het westen van Oekraïne te vertrekken. We waren te laat. Tegen die tijd waren er al enorme files ontstaan van mensen die probeerden te vertrekken. De opstoppingen op de wegen namen alleen maar toe. We besloten toen rustig te blijven en niet in volle paniek te vluchten, maar te blijven. We begonnen onze schuilkelder in te richten en zo leven we sindsdien. Elke nacht slapen we hier, en overdag hebben we momenten waarop we even naar onze flat gaan of naar buiten.’
Gedwongen gescheiden
‘Veel families zijn nu gescheiden, met de mannen die zijn achtergebleven om Oekraïne te verdedigen. De meeste van hen zijn daartoe gedwongen omdat hun huis er niet meer staat. Mijn vriendin woont in Irpin en hun huis is verwoest. Nu is ze in Polen met haar twee kinderen, terwijl haar man in Oekraïne is achtergebleven om te vechten.’
Ik lees een Oekraïens nieuwsbericht: Sinds de invasie zijn in Kyiv 36 woongebouwen beschadigd, vijf private landgoederen, zes scholen, vier kinderopvangcentra. 55 woningen hebben schade aan gevels, balkons of ramen. 222 mensen zijn dood, waarvan zestig burgers. En vier kinderen.
Vorige afleveringen gemist?
- Deel 1: ‘Hopelijk overleven we dit’
- Deel 2: ‘Eigenlijk kan ik nog steeds niet geloven dat dit gebeurt’
- Deel 3: ‘Het is angstaanjagend te weten dat deze oorlog niet snel zal eindigen’
- Deel 4: ‘We kunnen volhouden, maar niet falen’
* Om hun privacy te beschermen zijn Viktor en Ada gefingeerde namen.