EenVandaag berichtte afgelopen zaterdag dat de kiezer vindt dat na het mislukken van de onderhandelingen van de PVC-coalitie – inderdaad: erg slecht voor het milieu – Paars Plus weer de meest logische optie is. Mark Rutte gaat echter doodgemoedereerd verder op de ingeslagen koers: geen millimeter afwijken van het VVD-verkiezingsprogramma en de relatieve zwakte van andere partijen uitbuiten om er zoveel mogelijk van te verwezenlijken. Ogenschijnlijk nauwelijks beschadigd door twee mislukte formatierondes, ligt het initiatief 3 maanden na de verkiezingen nog steeds bij de voorman van de rechtsliberalen. Maandagavond kwam de volgende logische stap, middels een brief aan de koningin, waarin Rutte onomwonden stelt dat hij het best gekwalificeerd is om een ‘proeve van een regeerakkoord’ te schrijven.
De strategie van Rutte blijkt vooralsnog uiterst effectief. De potentiële landmijn Paars-Plus werd simpelweg gedemonteerd door geen enkele concessie te doen inzake de hypotheekrenteaftrek, rekeningrijden en de geplande ‘bezuinigingen zonder lastenverzwaring’. De piketpaaltjes werden door Rutte zo dicht bij het VVD-program in de grond gejensd, dat een compromis vrijwel onmogelijk was. Doordat Cohen’s PvdA hiermee niet in kon stemmen, was meteen de optie van een middenkabinet VVD-PvdA-CDA van de baan. Exit Cohen.
In de tweede ronde, met CDA en PVV kreeg de bijkans door de VVD doodgeknuffelde verloren zoon Wilders van Mark Rutte alle ruimte om zich te blijven profileren op zijn stokpaardjes, zo lang hij maar zou instemmen met 18 miljard megabezuinigingen en de verregaande ontmanteling van de verzorgingsstaat. Bezuinigingen waarvan met name alle anonieme Henken & Ingrids de wrange vruchten zullen plukken. Ruttes grootste misrekening tot nu toe lijkt te zijn dat hij de onderschatte in hoeverre een niet netjes ingekapselde Wilders vooral aan de (protestantse) linkerflank van het CDA tot grote gewetensnood zou leiden.
Pluchehonger
Het CDA, vervaarlijk zwalkend tussen de onverzadigbare pluchehonger van machtspoliticus Maxime Verhagen en het toenemend ongenoegen over het pact met de ontembare Wilders, bleek uiteindelijk toch niet over genoeg kadaverdiscipline te beschikken om de wekenlange formatieproces uit te zitten. Nadat alle coryfeeën, mastodonten en oudgedienden van het CDA zich vergeefs ertegenaan hadden bemoeid, was het uiteindelijk de noodkreet van onderhandelaar Klink die de deur voorlopig in het slot knalde; tot immens chagrijn van Verhagen. Het vertrek uit de fractie van Klink, een zwaargewicht binnen het CDA, zal de partij ongetwijfeld in een nog diepere identiteitscrisis achterlaten. Maar Verhagen lijkt niet van opgeven te willen weten.
Rutte hield zich wijselijk op de vlakte inzake de interne strubbelingen binnen het CDA. Hij vertrouwde op de bezwerende woorden van ‘goede herder’ Verhagen, die beloofde de CDA-kudde naar het gewenste akkoord te leiden. Nu de zwarte schapen Klink, Ferrier, Koppejan gebrandmerkt zijn en deels zijn verbannen uit de kudde, vertrouwt Rutte erop dat Verhagen toch de gewenste fractiediscipline kan garanderen. Gunstig voor Rutte was verder dat Wilders eind vorige week gefrustreerd raakte en uitsprak geen vertrouwen meer te hebben in het CDA. Toen vrijdagavond de formatiebesprekingen werden afgebroken, was het Wilders die opzichtig met een grote stekker in handen stond. Wederom bleef Rutte gemakkelijk buiten schot.
Nadat hij maandagavond een uur lang bij koningin Beatrix op paleis Noordeinde was geweest, stelde Rutte nogmaals dat hij vindt dat Wilders de sleutel in handen heeft van een rechtse samenwerking. Daarmee zet hij Wilders zwaar voor het blok. Rutte gaf verder aan dat de formatie voor een rechtse politieke samenwerking wat hem betreft gewoon verder gaat waar die vrijdag gestopt is. Nogmaals sprak Rutte het geloof uit dat Verhagen uiteindelijk alle 21 fractieleden achter zich zou hebben gekregen om in te stemmen met een kabinet van VVD en CDA met gedoogsteun van de PVV. “Ik vertrouw Verhagen.”, zo liet Rutte noteren.
Rutte speelt het spel erg slim. Gebruik makend van de zwakte van zijn beoogde coalitiepartners, wordt de positie van de VVD alleen maar sterker. Als formatiebreker, heeft Wilders zijn belangrijkste troefkaart voortijdig gespeeld. Het is nu de PVV die voortaan gedoogd wordt in een op handen zijnd rompkabinet VVD-CDA. Voor het CDA geldt dat, tenzij Verhagen ook voortijdig wordt afgeserveerd, de vlucht naar voren de enige overgebleven mogelijkheid is. Op straffe van langdurige politieke irrelevantie.
Voor de oppositie wordt het erop of eronder. Tenzij links Nederland snel met een meesterzet komt, is de presentatie van het eerste kabinet Rutte op het bordes van paleis Huis Ten Bosch anders binnen enkele weken een feit.
Reacties (6)
Zo slim heeft hij het toch niet gespeeld? Hard, dat wel, jegens paars+, door elk compromis met linkse partners taboe verklaren. In het onderhandelen met CDAPVV was de VVD een eitje, Markje zei voortdurend dat dit de enige coalitie is die hij wil. Hij leverde zich en zijn partij uit aan de islamhaat van Wilders en de machtshonger van Verhagen. Net zo’n gehaaide onderhandelaar als Wilders, die de AOW-belofte onmiddellijk brak voor de rechtse droom, alleen Rutte deed het beter: alle rudimentaire liberale principes weg voor de hypotheeksubsidie en het asfalteren.
Het wordt hoog tijd, dat Mark een proeve van bekwaamheid gaat schrijven, want het gehannes in de formatie tot nu toe is dat zeker niet.
VVD/CDA zegt juist dat Cohen niet wilde schuiven. Wilde niet praten over PvdA, CDA, VVD. Dus onduidelijk wie nu wie buiten spel zette.
@Mark Met zijn 2en liegen lijkt meer op waarheid spreken dan in je eentje de waarheid spreken. CDA-VVd zijn dol op elkaar, en een leugentje vonden ze vast niet erg, dat was immers om het vaderland te redden?
Wilders wil weer onderhandelen, dus poster heeft het voorlopig goed gezien. Kijken wat het CDA doet. De problemen voor deze coalitie bestaan nog steeds, hoewel in afgeslankte vorm: CDA-dissidenten (nu meerderheid met SGP) en Eerste Kamer (verkiezingen komen steeds dichterbij).
@Mark:
Natuurlijk zeggen VVD/CDA dat. Dat maakt het nog niet waar. Rechts hing boven de markt, je ziet nu al dat deze in de kamer prima functioneert, dan wil je enig commitment zien van de VVD voor je daarmee in een coalitie stapt.
@4: @5: dat PvdA wat anders zegt maakt het ook nog niet waar.
De Waarheid zullen we nooit weten.
Maar Cohen gooide in het openbaar echt de deur dicht naar PvdA, CDA, VVD. Wellicht wilden VVD en CDA niet zo graag omdat ze PVC nog in het achterhoofd hadden, dat is duidelijk. Maar Cohen had zijn best moeten doen om minstens te gaan praten.