Peter Breedveld

OPINIE - Oké, Peter Breedveld zit weer eens in de problemen. Dit keer lijkt het erop dat zijn Twitteraccount is geblokkeerd. Ik geloof dat het al eens eerder is gebeurd en toen is het goedgekomen. Dat zal ook nu wel zo zijn, maar dat laat onverlet dat er alwéér iets is ondernomen om de man het leven zuur te maken.

Ik heb Breedveld leren kennen nadat ik een blauwe maandag had gewerkt aan de Vrije Universiteit, waar hij schreef voor het tijdschrift Ad Valvas. Die rare film van Mel Gibson over The Passion of the Christ was net in première gegaan, er was ophef over het antisemitische karakter daarvan, en Breedveld wilde daarover schrijven. De afdeling oude geschiedenis van de VU schoof het af en dus ben ik met Breedveld en een theoloog naar de perspremière gegaan. Daar kwam een prima stuk uit en dat was dat.

Hoe Breedveld en ik jaren later weer met elkaar in contact kwamen herinner ik me niet, maar ik ben stukken gaan schrijven voor zijn website, Frontaal Naakt. Breedsvelds visie was dat er een politiek-correct klimaat bestond en dat teveel dingen niet mochten worden gezegd. Frontaal Naakt bood ruimte aan discussies over de wijze waarop de islam de samenleving ondergroef en ik herinner me dat ik stukken daar tegenin heb geschreven. Wat je ook van Breedveld kunt zeggen: hij stond open voor mensen die een andere mening hebben.

Is Frontaal Naakt een leuke site? Het NRC Handelsblad noemde de plaats extreemrechts, wat een overdreven maar wel begrijpelijk etiket was voor de vroege fase, toen Breedveld ruimte bood aan de geluiden die na de Fortuynrevolte mainstream zijn geworden. Gregorius Nekschot mocht er zijn walgelijke cartoons plaatsen. Breedvelds simpele punt was, en is, dat een mening geuit mag worden.

Eenmaal geuit blijven meningen echter niet zonder consequenties. Ik heb een keer na een stuk op Frontaal Naakt graffiti op mijn deur gevonden. Dat gebeurde in een tijd waarin Iraanse ballingen mijn eigen website, Livius.org, onder druk zetten omdat ik had gehekeld hoe de propaganda van de sjah almaar werd herhaald als het ging over bijvoorbeeld de Cyruscilinder. Men heeft aan de andere kant van de gracht staan posten om me te fotograferen en ik kreeg te maken met simpele vormen van vandalisme. Die overigens niet onschuldig zijn: als de bevestiging van je stuur is losgeschroefd, kun je in het verkeer dodelijk verongelukken.

In die tijd begon ik te begrijpen waarom mijn oud-collega’s aan de VU hun mening over het antisemitisme van Mel Gibson niet hadden willen geven. Er is altijd wel iemand die er aanstoot van neemt en voor je het weet sta jij bij de politie uit te leggen dat jouw mening echt niet schokkend of ononderbouwd was en dat graffiti en vandalisme de zaken zijn die niet door de beugel kunnen.

Breedveld heeft dezelfde ervaringen. Hij heeft inmiddels zijn mening over de islam bijgesteld en heeft sindsdien te maken met de woede van wat hij ‘domrechts’ noemt. Om redenen die ik niet volledig kan doorgronden heeft GeenStijl, na een hijgerig stukje in De Telegraaf, hem eens met een cameraploeg op zijn werk belaagd, waarop de VU, kampioen van de vrijheid van meningsuiting, Breedveld schorste. Elma Drayer heeft hem in Trouw uitgemaakt voor antisemiet, wat men zelfs in het rechtse deel der blogosfeer een absurde beschuldiging vond, maar Trouw voelde zich niet genoodzaakt dat goed te maken. Er is een raar akkefietje rond een door Breedveld geciteerde Twitteraccount. En steeds opnieuw wordt Breedveld onder vuur genomen.

Vaak snap ik de woede die hij oproept. Hij heeft ooit de grenzen van de vrijheid van meningsuiting opgezocht door de naam bekend te maken van een uitzendkracht die hem bij een telecomprovider voor de gek had gehouden. De provider kwam voor zijn tijdelijke medewerker op en het ontaarde tot een rechtszaak. Ik vond Breedvelds verweer dat toekomstige werkgevers van de uitzendkracht dankzij zijn stuk wisten dat ze iemand in dienst zouden namen die bereid was álles voor het bedrijf te doen, niet werkelijk overtuigend. Ik vind echter óók dat de NVJ gelijk had dat ze Breedveld steunde: hoe ver reikt de vrijheid van meningsuiting precies? (Ik zou hebben verwacht dat Breedvelds werkgever, toen Breedveld door GeenStijl te grazen werd genomen, hem dezelfde steun zou geven als de telecomprovider zijn uitzendkracht. Maar dat terzijde.)

De laatste tijd trekt Breedveld de aandacht door zijn uitgesproken meningen over Zwarte Piet. Hij lijkt de nuance niet te begrijpen dat er een verschil is tussen iemand die zich zwart verft om kleurlingen belachelijk te maken en iemand die hetzelfde doet om kinderen een plezier te doen. Zwarte Piet kan hooguit als racisme worden ervaren en de bewering dat het racisme is, slaat de discussie dood. Dat belemmert de eigenlijke discussie, die zou moeten gaan over bijvoorbeeld het alleszins reële racisme op de arbeidsmarkt. Althans zo zie ik het. Breedveld ziet het anders.

Wat ik maar zeggen wil: ik ben het bepaald niet altijd eens met Breedveld. Ik houd er niet van dat hij, om de onbevangenheid te illustreren waarmee we moeten discussiëren, steeds weer plaatjes van naakte mensen op zijn site toont. Ik houd ook niet van de huidige reeks erotische verhalen. Ik denk dat de oude, door hem als verstikkend ervaren discussie over de islam een stuk meer nuance toestond dan we nu zien. Ik denk dat het niet aangaat de namen van liegende uitzendkrachten te openbaren. Ik denk dat Breedveld te snel met gestrekt been de Zwarte Piet-discussie is ingestapt. Ik vind het jammer dat Frontaal Naakt steeds meer de plek wordt waar Breedveld afrekent met vijanden.

Maar: Breedveld mag dat allemaal schrijven.

Nogmaals: Breedveld mag dat allemaal schrijven.

We hebben een duidelijke afspraak in dit land: je mag je mening geven. Die mening mag consequenties hebben, variërend van een beschaafde repliek tot harde woorden. Scheldpartijen desnoods. Journalisten mogen de controverse opzoeken, zoals u en ik dat ook mogen.

Breedveld wordt echter steeds weer te grazen genomen. Iemand voor de camera afzeiken, zoals GeenStijl deed, is geen discussie maar iemand vernederen. Al zou je de tegenwoordigheid van geest hebben een redelijk antwoord te geven, zolang je de montage niet controleert, ben je een machteloos slachtoffer.

Iemands kinderen met de dood bedreigen of iemand zonder goed bewijs voor antisemiet uitmaken, is geen discussie. Het is iemand kalt stellen. Dat Trouw daaraan ruimte biedt, is al erg genoeg, dat men het niet ruimhartig rectificeert, is schandalig.

Breedveld is geen lammetje. Als mensen hem een hufter vinden, soit. En dat is precies de pointe: als een ongenuanceerde hufter als Breedveld zijn mening kan geven zonder bang te hoeven zijn, als de vrijheid van meningsuiting geldt voor hem, geldt die vrijheid voor ons allemaal.