Partnergeweld is niet alleen een privéprobleem

Foto: Hibr (cc)

COLUMN - van Eline Kraaijenvanger

Rapper Lil’ Kleine wordt verdacht van mishandeling. Hij zou zijn verloofde Jaimie Vaes hebben geslagen. Na de reactie van de pers en publiek op het voorval, vroegen ze om tijd en rust. Toch zou er niet minder, maar meer aandacht moeten zijn.

Wat een ontspannen vakantie op Ibiza zou moeten zijn voor rapper Lil’ Kleine en zijn verloofde Jaimie Vaes, veranderde zondagnacht 22 mei in een nachtmerrie. Vaes rende toen ‘gewond en bebloed’ en met gescheurde kleding de hotellobby binnen. Haar telefoon en de hotelkamer zouden door Lil’ Kleine zijn vernield. Ze zou door hem op haar hoofd zijn geslagen met een wijnfles; er waren drugs in het spel. Je gaat zo met heel andere oren naar het nummer ‘Drank en Drugs’ luisteren.

Na een nacht in de Spaanse cel, werd de rapper voorwaardelijk vrijgelaten: er zou onvoldoende bewijs zijn. Niet veel later bracht het stel een gezamenlijk statement naar buiten waarin ze te kennen gaven dat “de geruchten die rondgaan omtrent dit incident absoluut niet waar [zijn]”. Ze zeggen verder veel van elkaar te houden en vragen om tijd en rust om de “gebeurtenissen” te verwerken. Dat is hoe het vaak gaat in dit soort situaties, vertelt prof. dr. Renée Römkens in het NRC: “We behandelen partnergeweld als een hyperindividueel probleem, waar buitenstaanders buiten moeten blijven.” Maar, benadrukt ze, hoewel het zich in de privésfeer afspeelt, is het tegelijkertijd een maatschappelijk probleem – verbonden met maatschappelijke issues.

Gender-gerelateerd geweld

Politiek socioloog Suzanne Bouma (Atria) is het hiermee eens. Ze vertelt in de lezing ‘Als je thuis niet veilig bent’ dat deze misvatting al begint bij de termen die de media gebruikt om partnergeweld te beschrijven. Ze spreken van ‘incidenten in de relationele sfeer’ of ‘huiselijk geweld’. Deze termen impliceren dat het hier slechts om een privéprobleem gaat. Maar “in de meeste gevallen (…) zit er een patroon achter dat zich herhaalt, waarin de man controle wil hebben over de vrouw,” legt ze uit. Uit grootschalig onderzoek van onderzoeksinstituut WODC uit 2019 blijkt inderdaad dat vooral vrouwen structureel geweld rapporteren. Daarom spreekt Bouma liever van gender-gerelateerd geweld, omdat partnergeweld tegen vrouwen altijd plaatsvindt tegen de achtergrond van dominante maatschappelijke opvattingen over de rolverdeling van mannen en vrouwen.

Er is dus meer aan de hand dan je misschien eerst denkt als je over Lil Kleine en Vaes leest in de ‘roddelsectie’ van je favoriete nieuwssite. “Partnergeweld is meer dan de schaduwkant van intimiteit. Het is een zeer complex mechanisme, dat specialistische hulpverlening vereist,” aldus Römkens. Loes Reijmer schrijft hierover in de Volkskrant: “Doen we het af als privékwestie, dan leren daders dat ze ermee wegkomen en zoeken slachtoffers minder snel hulp.” En zolang we dat niet erkennen, hebben we nog een flinke weg te gaan als maatschappij.

Als u slachtoffer, pleger of getuige bent van huiselijk geweld, kunt u (anoniem) hulp krijgen.
Bel Veilig thuis 0800-2000
Hulplijn seksueel misbruik 0900-999900
Kindertelefoon 0800-0432

Dit artikel verscheen eerder bij Studium Generale Utrecht.

Reacties (3)

#1 Cerridwen

Ik denk dat we moeten oppassen met huiselijk geweld framen als iets dat mannen doen tegen vrouwen. Vrouwen zijn weliswaar vaker slachtoffer, en nog vaker slachtoffer van ernstig geweld, maar het aantal mannen dat slachtoffer is van huiselijk geweld is niet verwaarloosbaar en een serieus probleem op zichzelf. Dit negeren heeft tot gevolg dat het taboe op huiselijk geweld bij mannen nog groter is dan bij vrouwen. Hier hoort taal bij die zowel laat zien dat vrouwen grotere kans lopen om slachtoffer te zijn (en mannen vaker daders zijn), als ook ruimte laat voor andere patronen van geweld, zoals mannen die slachtoffer zijn van hun vrouw of geweld in relaties van mensen van gelijk geslacht.

Hier ben ik dan ook niet zo’n fan van:

Daarom spreekt Bouma liever van gender-gerelateerd geweld, omdat partnergeweld tegen vrouwen altijd plaatsvindt tegen de achtergrond van dominante maatschappelijke opvattingen over de rolverdeling van mannen en vrouwen.

  • Volgende discussie
#2 Frank789

Aanvulling:
“Het algemene beeld uit zowel praktijk als de wetenschappelijke literatuur is dat ouder-mishandeling wordt gepleegd door thuiswonende jongens vanaf 14/15 jaar, dat het veelal gericht is op alleenstaande (gescheiden) moeders, en dat dit gezinnen in alle lagen van de bevolking kan treffen.”

https://www.vzwzijn.be/wat-is-geweld/themas/oudermishandeling
https://www.huiselijkgeweld.nl/vormen/ouder-mishandeling

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 beugwant

Uit grootschalig onderzoek van onderzoeksinstituut WODC uit 2019 blijkt inderdaad dat vooral vrouwen structureel geweld rapporteren.

Dat zal grofweg twee oorzaken hebben. De eerste is een statistische: geweld tegen vrouwen zal vaker voorkomen. Ten tweede gelden mannen die onder de plak van hun vrouw/moeder zitten als watjes. Dan draag je dat leed liever in stilte dan het toe te geven.

Ik ben geneigd om de oorzaak te zoeken in een behoefte aan controle over de eigen omgeving. De een houdt zijn gazon bij met een schuifmaat, een ander vindt het eigen ego superieur aan dat van de naasten. En soms komt dan die drift naar buiten, of je nu een kunstenmaker bent, een CDA-wonderboy of -wat ik eens heb meegemaakt- een heel zachtaardige buurman die ineens op medicatie staat. In dat laatste geval werd het door de direct betrokkenen wel meteen onderkend en was de oplossing snel gevonden.

Met het verminderen van een aantal (veelal kunstmatige) maatschappelijke stressfactoren zouden we al een heel eind kunnen komen. Met de ontzuiling is dan wel een zekere druk afgeworpen, maar we worden tegenwoordig meer opgejaagd dan ooit.

  • Vorige discussie