COLUMN - In het voetspoor van NAVO-admiraal Rob Bauer begeeft Mark Rutte zich nu ook op het pad van de oorlogspropaganda. De kersverse secretaris-generaal van het westerse bondgenootschap roept ons op om ons civiel en militair te wapenen tegen ‘het gevaar dat op ons afkomt’. ‘We moeten onder ogen zien dat wat in Oekraïne kan gebeuren, ons ook kan gebeuren,’ sprak hij dreigend. Een nogal vergaande stellingname waar geen serieuze onderbouwing voor te vinden is. Maar een geluid dat we helaas de afgelopen jaren vaker horen in commentaren op de oorlog in Oekraïne. De Koude Oorlog revisited.
De Franse historicus en communicatiewetenschapper Etienne Augé noemt de toespraak van Rutte in de NRC een klassiek staaltje oorlogspropaganda. ‘Dit soort mobiliserende toespraken gaan altijd over iets heel ernstigs dat kán gebeuren, maar misschien wel helemaal níét gebeurt. Ter mobilisatie van landen en burgers ‘voor het geval dat’ worden speciale technieken ingezet zoals het aanjagen van angst en het voortdurend schermen met “de goede zaak”.’ De krant vroeg Augé een aantal media-optredens van militairen en politici te analyseren. Hij zag daarin ‘vier, in zijn ogen typische propaganda-elementen: het archetype van de onschuldige jonkvrouw die door boze machten wordt belaagd (en gered wordt door een ridder te paard), de onmenselijke tegenstander, de domino-theorie (na Oekraïne komt….) en de eeuwige strijd tussen goed en kwaad.’
Een analyse met een belangrijke waarschuwing voor zowel de mediaconsument als de journalist. Ik wil er nog een aspect aan toevoegen.
Polarisatie
In alle bezorgde oproepen om polarisatie in het openbare debat tegen te gaan wordt oorlogspropaganda meestal vergeten. Ten onrechte, vind ik. Want juist in deze vorm van propaganda zitten de kiemen voor een verstoring van de onderlinge verhoudingen die de samenleving ernstig kan ontwrichten.
Oorlogspropaganda kan angst oproepen. En angst is niet alleen een slechte raadgever, maar belemmert ook een genuanceerde, rationele blik op de werkelijkheid. Angst vergroot de gevoeligheid voor desinformatie, complotterige verhalen en een eenzijdig negatieve maatschappijvisie die een open uitwisseling van meningen niet ten goede komen. Daarbij zorgen de beelden van ‘onmenselijke tegenstanders’ voor versterking van het wij-zij gevoel en de vreemdelingenhaat, belangrijke bronnen voor de hedendaagse gepolariseerde verhoudingen.
De waarschuwing van Augé tegen verdraaide beelden in de oorlogspropaganda is urgenter dan ooit als we zien hoe funest de Israëlische oorlogspropaganda heeft uitgewerkt. De ontmenselijking van de Palestijnen kent geen grenzen, schreef The Rights Forum. Niet alleen blijft de steun voor de Palestijnen nog steeds uit. In Nederland en andere westerse landen heeft de Israëlische propagandamachine ook geleid tot meer polarisatie en een ernstige ontwrichting van het openbare debat.
Het ‘gevaar dat op ons afkomt’, Mark, is onredelijkheid, gebrek aan nuance en verkettering van iedereen die niet binnen de traditionele Nederlandse consensus valt. Misschien kun je ons ook nog eens laten weten hoe we ons daartegen kunnen wapenen.
[overgenomen van Free Flow of Information]
Reacties (47)
Een podcast van Wierd Duk geluisterd. Hij was in gesprek met Ewald van Engelen. Die hadden het op hun manier ook over propaganda. En dan nog een grote lijnen-uitleg. We hadden eerst project ‘red de euro’, toen de groene transitie en nu moet het vrije Westen gered worden. En iederen vraagt zich af hoe het komt dat extreem-rechts vrijwel overal wint.
De zaak van de Palestijnen is vooral een links project, al jaren, met een flinke dosis Israël haat met kolonialisme en Apartheid als rechtvaardiging . De conservatieve Arabische cultuur wordt buiten beschouwing gelaten.
Wierd Duk, serieus? Dé Putin Versteher van Nederland en verspreider van mentaal zwerfvuil.
https://www.frontaalnaakt.nl/archives/wierd-duk-stuurt-een-vriendje-om-bij-mijn-baas-te-klagen.html
Een beetje goedkope retoriek, dit. Je zou hetzelfde kunnen zeggen over de Deltawerken, die zijn ontworpen op een stormvloed die eens in de zoveel duizend jaar voorkomt. En het is waarom je verzekeringen afsluit.
Regeren is vooruitzien. Maar omdat niemand in de toekomst kan kijken, betekent dat dat goede bestuurders rekening houden met dingen die kúnnen gebeuren, maar misschien wel helemaal níet gebeuren. (Of die niet gebeuren omdat er maatregelen zijn genomen om dat te voorkomen.)
Dat neemt allemaal niet weg dat de NAVO inderdaad een lange traditie heeft van tamelijk ver doorgedreven vijanddenken. Maar er moet toch iets beters zijn om daar tegenover te zetten dan zo’n drogreden.
En, Jos, ik vind het ook wel ver gaan om (mogelijk te ver doorgeslagen) waarschuwingen voor de oorlogszuchtige dictator van Rusland op een lijn te stellen met Israëlische propaganda die is bedoeld om oorlogsmisdaden en (waarschijnlijk) genocide te ontkennen of te rechtvaardigen. Dat is hopeloos ongenuanceerd.
“Een beetje goedkope retoriek, dit. Je zou hetzelfde kunnen zeggen over de Deltawerken, die zijn ontworpen op een stormvloed die eens in de zoveel duizend jaar voorkomt. En het is waarom je verzekeringen afsluit.”
Inderdaad: een beetje goedkope retoriek.
Onder welke steen leef jij Jos?
We leven in zeer gevaarlijke tijden, en dat Rutte als secretaris-generaal van de NAVO deze oproep doet, hoort bij zijn taak. Hij probeert mensen als jij wakker te schudden, die nog denken dat ze in Nederland veilig zijn voor de boze buitenwereld. We hebben jaren veilig onder de Amerikaanse veiligheidsparaplu kunnen schuilen, maar met Trump aan de macht en de agressieve Poetin aan de Europese (en dus onze) grenzen, is er serieus werk aan de winkel.
Willen we oorlog voorkomen, dan moet Europa waaronder Nederland zich beter bewapenen. Allereerst om onszelf te verdedigen ook zonder Amerikaanse steun, en ten tweede om Poetin af te schrikken.
In feite ben jij degene die zich laat lenen tot propaganda, niet voor het eerst bagatelliseer je het Russische gevaar. In het schimmenspel van leugen en waarheid ben jij zeker niet degene die helder licht op de zaak werpt; je put uit troebele bronnen.
Rutte een heldere bron noemen is ook zoiets.
Ik noem nergens Rutte een ‘heldere bron’.
Maar dat terzijde. Het loont de moeite om te lezen wat hij zegt, want in zijn nieuwe rol laat hij zien dat hij wel degelijk weet waar hij het over heeft, voor zover dat ooit in twijfel was.
Als je vrede wil, moet je je voorbereiden op oorlog.
Ik vind Mark Rutte geen betrouwbare bron.
Tijdens de corona-epidemie was het beleid erg rommelig (de routekaart bijvoorbeeld werd meteen weer afgevoerd toen de besmettingen toenamen) en dat heeft hij gecompenseerd door persconferenties te houden waarin van iedereen een bijdrage gevraagd werd (terwijl er wel 100 mensen in een vliegtuig mochten).
Waarschuwen voor vijanden hoort bij zijn nieuwe baan.
Een half jaar gelden wilde hij ons nog gerust stellen over Poetin:
https://www.hln.be/buitenland/mark-rutte-topkandidaat-voor-navo-vindt-poetin-geen-sterke-vent~a109de9f/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F
@ Cerridwen “Ik noem nergens Rutte een ‘heldere bron’.” Dat klopt, dat doe je niet letterlijk, maar dat is dan ook alles. Verder put je uit een troebele echoput.
Lees even wat er staat: ‘ wat in Oekraïne kan gebeuren kan ons ook gebeuren.’ Geloof je dat echt?
Mijn hemel Jos, probeer het nieuws een beetje te volgen.
https://www.nrc.nl/nieuws/2024/12/18/onderzoekers-de-russische-sabotage-schuift-op-naar-het-westen-ook-richting-nederland-a4877102
Rusland is al in oorlog met ons, ook al is het nog niet in de vorm van tanks die de grens bij Hengelo oversteken of raketten op Amsterdam. De grenzen van de EU zijn in veel opzichten ook de Nederlandse grenzen, en het is buitengewoon naïef om te denken dat Poetin de Baltische Staten en ook Polen met rust zou laten, als hij de kans zou krijgen. De mensen in Polen en de Baltische Staten begrijpen dat; het wordt tijd dat mensen in Nederland zich hier ook bewust van worden.
Wat Bauer en Rutte zeggen is niet overdreven, en zeker niet onwaar. Jij noemt dit in een Orwelliaanse omkering ‘propaganda’. Ik daag je uit om concreet aan te geven wat er niet klopt aan Ruttes analyse van wat er aan de hand is.
50 incidenten in bijna 3 jaar is niet niks, maar het is iets anders dan: “Rusland is al in oorlog met ons.” Tegenover die incidenten kan je de uitbreiding van de Navo en EU zetten. Natuurlijk beweer jij dan dat het volk dit wilde. Ook daar kan je het nodige tegenin brengen. Feit is dat de machtsverhoudingen na het uiteenvallen van de Sovjet Unie danig verstoord raakten. Dat geeft Poetin niet het recht de Oekraïne binnen te vallen. Feit is dat ondanks onze steun en ondanks de inzet van zeer geavanceerd materieel de Russen niet verdreven zijn, sterker ze rukken enigzins op. Feit is dat er in het oorlogsgebied een hel heerst en een gehaktmolen op volle toeren draait. Gelukkig wordt voorgesorteerd op onderhandelingen op een vorm van vrede. En dat laatste promoot ik liever dan mee te gaan met de holle frasen van de oorlogsindustrie. Mijn hemel hoe graag wil jij vechten en voor wat en wie?
U bedoelt waarschijnljk: Glanerburg of De Poppe (maar weten die Russen veel).
‘Ons’ is hier niet zo’n gelukkige woordkeus. Je zou die onhandig kunnen noemen, of dubieus. Omdat de dreiging niet overal in de NAVO even groot is. Terwijl Rutte het natuurlijk wel over de hele NAVO had.
Het lijkt me heel onwaarschijnlijk dat Poetin binnen afzienbare tijd Nederland binnenvalt. Voor enkele Oost-Europese landen die ooit deel uitmaakten van de Sovjet-Unie ben ik daar minder gerust op. Vanuit de NAVO bezien horen die landen natuurlijk ook bij ‘ons’. Maar het is ook wel logisch dat dat niet door iedereen zo wordt opgevat.
En dat er hier waarschijnlijk niet direct een inval dreigt, betekent ook weer niet dat we onkwetsbaar zijn. Oorlog wordt niet alleen met wapens gevoerd. Een land kan ook ontregeld raken door aanvallen op computer- of communicatiesystemen, of door sabotage van logistiek systemen of de energievoorziening. Ik zou er niet zomaar vanuit gaan dat dat hier niet kan gebeuren. Al helemaal niet nu we meer en meer te maken krijgen met incompetente, extremistische bestuurders, die mede door aanhoudende desinformatiecampagnes aan de macht komen.
En met de door en door corrupte bende die over een maand de macht overneemt in de VS, moeten we vooral niet meer op dat land rekenen.
Poetin gedraagt zich in west-europa als een typische mafia-leider:
Hij bedreigt en intimideert mensen in buitenland en probeert de angst erin te houden door af en toe een aanslag te plegen (of net niet) maar zal nooit openlijk erkennen dat hij zo bezig is.
Maar mafia-bazen zijn niet uit op een totale oorlog: ze willen rijk worden, niet strijdend ten onder gaan.
De bewering dat het hier net zo kan gaan als in Oekraïne lijkt mij demagogie.
(behalve als we eerst Oekraïne en dan de Baltische staten laten stikken. Dan kan het voor Poetin verleidelijk worden om ook Polen en Duitsland te bezetten).
“Poetin gedraagt zich in west-europa als een typische mafia-leider”, vriend van Trump hè.
Het lijkt me inderdaad sterk dat Rusland Nederland binnen komt walsen; dan moeten ze eerst door Polen en Duitsland.
Maar Poetin heeft het Russische ministerie van Defensie onlangs opdracht te geven zichzelf gereed te maken voor een directe militaire confrontatie met de NAVO binnen tien jaar.
Dan kun je je hoofd in het zand stoppen en doen alsof het zo ver niet zal komen als wij ons nou maar vredelievend opstellen (alsof Westerse landen dat niet decennialang hebben gedaan). Of je kunt dat gewoon serieus nemen, en er van uitgaan dat Rusland op zeker moment een militaire confrontatie met het Westen zal zoeken.
Kijk maar naar Poetins track-record: hij heeft een deel van Georgië geannexeerd, is een aanvalsoorlog begonnen tegen Oekraïne. Dikke kans dat hij op zeker moment een Baltische staat zal trachten te annexeren, en dan gaat kijken hoe de NAVO reageert. Zeker als Trump of een opvolger (Vance bijv.) Amerika militair losweekt en Europese landen zichzelf maar militair moeten redden.
Pacifisten redeneerden in de jaren ’30 hetzelfde over Hitler-Duitsland als pacifisten vandaag doen over Poetins Rusland. Als wij ons nu maar redelijk opstellen, dan heeft Hitler geen reden om aan te vallen. Dat bleek volslagen naïef. Net als Duitsland in de jaren ’30 is Rusland in de greep van imperialistisch revanchisme: grote delen van het staatsapparaat kan niet verkroppen dat hun gloriedagen voorbij zijn. Men verlangt terug naar een voorrangsplek van Rusland in het wereldgebeuren.
Voor Rusland is de wereldpolitiek namelijk een zero-sum-game. Ofwel er is een sterk Rusland, met een grote Russische invloedssfeer, ofwel worden ze opgegeten door een Westerse, neoliberale wereldorde, waarin Rusland een vazalstaat van de V.S. wordt, net als andere Europese staten (zoals het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Nederland, etc.). Dus Rusland zal blijven stoken en poken, Westerse landen trachten te ontregelen; en knabbelen aan en uittesten van de randen van het NAVO-territorium: Moldavië, maar ook de Baltische staten zijn potentieel doelwit.
Poetin moet ook wel, want zijn positie is wankel. Economisch kan hij niet leveren, dus hij moet het nu op de patriottische kaart werpen. Dat levert in Oekraïne vooral gezichtsverlies op, en dat betekent dat hij zelf wel eens het raam uit zou kunnen worden gekieperd. Dus hij moet nu de NAVO voorstellen als de grote tegenstander en hemzelf als degene die de boel bij elkaar houdt.
En als Poetin verdwijnt komt er trouwens waarschijnlijk iemand uit dezelfde omgeving te zitten die zich nog onverzoenlijker opstelt, zoals Nikolai Patroesjev.
Dus oorlog is onvermijdelijk? Want als jouw schets klopt, helpen wapens en een leger ook niet meer, schrikken die niet af.
Niemand kan in de toekomst kijken, maar als je wilt dat Poetin & consorten inbinden en kiezen voor voorzichtigheid, dan is het zaak om je gewoon voor te bereiden op een echte oorlog aan de grenzen van Europa, en rekening te houden met allerlei verstoringen van transporten.
Je zult je leger op peil moeten brengen, realistische oefeningen moeten opvoeren, havens en vliegvelden moeten beveiligen, alsof er binnen nu en tien jaar werkelijk een militaire inbreuk aan de grenzen van de EU zal plaatsvinden. Doe je dat niet, dan laat je je over een jaar of 8 (of 6) overvallen.
En dan krijg je geweifel, onderlinge verdeeldheid over wat te doen, waarna Rusland zijn winst consolideert en na een paar jaar weer een volgende stap zet. De enige manier om dat te voorkomen of in elk geval te vertragen, is door vastberadenheid te tonen.
Pestkoppen zijn niet vatbaar voor rede of een beroep op humaniteit. Dat beschouwen ze al teken van zwakte. Ieder schoolkind weet dat als je gepest wordt, het geen zin heeft de leraar te vragen om te interveniëren, want die doet niks effectiefs. Vaak maakt die het alleen maar erger. Het meest effectief is gewoon van je af te bijten en de pestkop op z’n falie te timmeren, zodat ‘ie zich een volgende keer wel tweemaal bedenkt, je lastig te vallen.
Dus moet de NAVO laten zien dat het daadwerkelijk bereid is een militair conflict aan te gaan. Daartoe moet het dan wel zijn uitgerust.
Zie hieronder #6, een reactie, excuus fout geplaatst.
“Je zult je leger op peil moeten brengen, realistische oefeningen moeten opvoeren, havens en vliegvelden moeten beveiligen,…” ik weet het niet maar zijn daar de afgelopen jaren al niet miljarden aan besteed of anders gezegd zijn we dan niet “paraat”, gaat er van onze (kern-)wapens en legers al niet genoeg dreiging uit? Dan deugt dat middel niet. (Misschien moet je middelen wel anders inzetten? En ik betoog niet dat we een houten geweer moeten gebruiken.)
De vastberadenheid die je aankaart, de eenheid die je uit moet stralen is vele malen voornamer dan nog meer bommen en granaten.
En wat denk je van eensgezindheid binnen Europa en liefst ook in de VN, van een vredesmacht, desnoods opgezet door de NAVO, in plaats van het constant uitbreiden van het territorium van die NAVO en de EU.
Wat denk je van het bereikbaar maken van info voor de mensen die onder een dictatuur leven? Toen de Sovjet Unie uit elkaar viel speelde ook mee dat de elite zijn kinderen in het westen opleidingen lieten volgen.
En dan heb ik het nog niet over de dubbele moraal die het geloof in dat Westen compleet onderuit haalt.
Kortom als we niet voldoende zijn uitgerust, is al het uitgegeven geld verspild geld en blijft dat zo, want dezelfde mensen en instanties zitten dan aan de knoppen. Misschien moeten we daarom de wapenindustrie en defensie eens “doorlichten”.
Tot slot: mijn leerlingen prijzen mijn omgang met pestgedrag, maar dat terzijde.
Laat daar nou net het cruciale verschil zitten met de wereldpolitiek. Daar staat niemand voor de klas met de autoriteit om elkaar pestende pubers tot de orde te roepen. Wil je niet het slachtoffer van die pesters worden, dan moet je jezelf ertegen wapenen. Toegeven aan pestgedrag is zeker niet de manier om het te stoppen.
En de rest van mijn betoog laat je onbesproken? O.a. het feit dat we al tot de tanden bewapend zijn en dat dit blijkbaar niet voldoende afschrikking had, laat staan resultaat leverde. Ik hoop dat ze snel een nieuwe grens trekken, zo gaat dat met oorlogen.
Ja. Je kunt nou eenmaal niet altijd op alles reageren. En veel van dat betoog is al prima door anderen beantwoord. Ik vond mijn reactie nog wel een aardige toevoeging aan wat er al was gezegd.
Blijf ik toch een reactie missen op het ontbreken van resultaat van onze onvolprezen oorlogsinspanningen tot nu toe.
Heb je zelf eigenlijk alternatieven, of laten we zeggen aanvullingen, naast de roep “te wapen” en het in huis halen van cash? Het is een oprechte vraag.
Ik verbeeld me niet dat ik daar in detail over kan oordelen. Niemand weet natuurlijk hoe de wereld ervoor zou staan als we Oekraïne niet te hulp waren geschoten. Het had natuurlijk mensenlevens gescheeld in Oekraïne. Maar het lijkt me ook heel denkbaar dat de Russische troepen dan nu richting de Baltische landen zouden trekken. En dat daar dan weer nieuwe slachtoffers zouden vallen. Want, zoals ik al zei, je stopt pestgedrag niet door eraan toe te geven. Hoe dan ook, je kunt het werkelijke verloop van de geschiedenis alleen maar vergelijken met speculatieve alternatieve hypotheses. En ik waag me liever niet aan dergelijk giswerk.
Wat ik wel vond en vind is dat we Poetin economisch harder aan hadden moeten pakken. Ook al zou dat ook hier consequenties hebben gehad. Volgens mij is dat ook deel van de boodschap van Rutte: de mogelijkheid dat er zwaardere economische offers worden gevraagd in de toekomst.
Nog een toevoeging. Ik vind in elk geval niet dat wij namens Oekraïne zouden moeten bepalen of ze zich overgeven aan Poetin of terugvechten. En als zij besluiten om terug te vechten, verdienen ze steun, wat mij betreft.
En naar het schijnt is een groot deel van de mensen in de Oekraïne ondertussen oorlogsmoe. (Niet verrassend, denk ik dan.)
Economisch had en kan inderdaad meer, en het had sneller gemoeten.
Voor het overige klinkt in jouw reactie vooral angst door. Ik zeg niet dat dit onterecht is, maar vind tegelijk dat we ons daar minder door moeten laten leiden.
Je zegt ook dat geen steun mensenlevens had gespaard. Laat dat even bezinken a.u.b. Al pleit ik op nieuw niet voor geen of intrekken van de steun.
Dan ben je blijkbaar alweer vergeten dat ik eerder zei dat ik niet verwacht dat Poetin hier binnen afzienbare tijd binnen zal vallen. Ik steek mijn kop niet in het zand. Dat heeft niet zoveel met angst te maken. Misschien wel minder dan je kop wel in het zand steken.
Nee, dat zeg ik niet. Ik zeg dat het aan de ene kant mensenlevens had gespaard, maar aan de andere kant andere menslevens had kunnen kosten.
Tja, niet in het zand, wel in de “loopgraven” dan.
Experts schatten in dat het 5 tot 10 jaar gaat duren voordat Rusland de geleden verliezen kan goedmaken. De verliezen voor een piepklein streepje op de kaart zijn verbijsterend. Rusland kan momenteel zelfs zijn ‘vrienden’ niet beschermen dus een conventionele oorlog gaat een tijd duren voordat het een risico wordt voor de Navo.
Tegelijk moet je de risico’s van de hybride oorlogsvoering waar Rusland steeds brutaler in wordt niet onderschatten. Een ander probleem is de oorlogseconomie die Rusland heeft opgetuigd. De geschiedenis leert dat het moeilijk is voor autoritaire regimes om daar zonder machtsverlies mee te stoppen. Historicus en communicatiewetenschapper is een vreemde combinatie waarbij de eerste te lijden lijkt te hebben gehad onder de tweede. Dus totdat er een ander regime komt moet je rekening houden met de mogelijkheid dat er op de langere termijn toch een rechtstreeks conflict komt.
Daar komt de ietwat alarmistische boodschap van de Navo vandaan. Europa kan er niet op rekenen dat de beschermende paraplu van de VS niet door trumpisten wordt ingeklapt als het begint te regenen. De Europese defensie is ernstig verwaarloost door bezuinigingen en dat repareer je niet in een paar jaar. Dus als je rekening moet houden met een escalerend Rusland in 5 tot 10 jaar dan moet je nu van je gat komen anders ben je te laat. We zitten bijna drie jaar met het conflict en Europa blijft toch vooral erg traag op alles reageren, een beetje pittig taalgebruik is volgens mij wel te rechtvaardigen. Wat een communicatiewetenschapper daar semantisch over te mierenneuken heeft lijkt mij weinig waarde hebben.
Daarnaast is het ook een signaal naar en wapen tegen Rusland. Het piept en kraakt daar aan alle kanten dus een de economisch uitputtingsslag van een wapenwedloop gaat voor Rusland veel sneller veel grotere problemen opleveren. Dat zet aan Russische kant druk om te kappen met die onzin en als ze dat niet doen wordt dat hun ondergang zoals dat met de sovjet unie gebeurde en kunnen ze het zwanenmeer weer uit de kast halen. Beide wegen zijn veel goedkoper dan een rechtstreekse oorlog maar mocht die toch komen dan ben je tenminste voorbereid.
Dus eigenlijk moeten we bang zijn voor die maffe Trump? En zelf wapentuig gaan maken? Het zal wel.
Bang is niet het goede woord denk ik en wat Trump gaat doen lijkt hij zelf meestal niet te weten. Landsverdediging is senario’s analyseren. Je moet er rekening mee houden dat hulp niet komt als het nodig is. De maga beweging is duidelijk veel meer intern gericht dus dat senario is een stuk waarschijnlijker geworden nu ze weer een meerderheid hebben. Ze hebben al blijk gegeven niet heel enthousiast te zijn over de Navo en dat ze vier jaar later toch weer kunnen winnen geeft blijk dat het niet een éénmalige golf was en dat ze nog een hele tijd een factor kunnen waar Europa rekening mee moet houden.
Mijn analyse: ons surplus aan wapens heeft niet geholpen, alleen maar ellende gebracht, trek snel een nieuwe grens, stel goede voorwaarden, stop de gehaktmolen.
Risico moet je altijd afzetten tegen dreiging. Mbt de Russen is de dreiging voldoende aangetoond in en rondom Bucha tijdens de eerste weken van de tweede Oekrainse campagne. Volgens mij hoeft eea daarna niet zoveel betoog meer. De Rus zal jouw ergernis over ‘de toon van Mark’ op z’n rug groeien, Jos – hij schiet eerst jou overhoop, niet keurig, maar op een manier dat je krepeert. Daarna slaat hij de hand aan de vrouwen om je heen. Die het ook niet zullen overleven hoor, maak je geen zorgen. De lijken blijven achter op straat. Net als in Bucha.
De Rus heeft geen scrupules. De Rus, en z’n precieze gedrag in Bucha, is de reden geweest dat de hele militaire doctrine rondom de Baltische staten overhoop is gegooid. Eerst dachten we nog: we laten ons wellicht verrassen, maar daarna vechten we ons een weg langs Suwalki, en binnen een week of drie, vier, gooien we de eerste Russen weer terug uit Litouwen.
Nu, wetende welk lot de bevolking van Litouwen en de rest van de Baltische staten ongetwijfeld zal treffen, hebben we die doctrine gewoon totaal overhoop gegooid. Spoiler: van Kalinigrad blijft weinig meer over dan een smeulende puinhoop zonder overlevenden. First strike. Is dat het soort van ding waarvan je zegt: dat is knettergevaarlijk en bloeddorstig? Jawel. Maar wij zijn niet begonnen. Weet de Rus dit? Jawel. Dat is de reden dat Mark waarschuwt.
Die Russen, net varkens, vind je niet Knor?
Peinst even over woordspeling waarin ‘Vos’. Maar de vergelijking Rus met varken of vos klopt niet. Ook niet helemaal eerlijk t.o.v beide dieren.
Is rat niet beter passend, of krokodil of hyena? Of vleesetende bacterie?
QED. Oorlogspropaganda leidt tot polarisatie, verharding van standpunten en onverzoenlijkheid. Ik vrees dat we met grote boze woorden niet veel verder komen.
Dat is zo. Ik moet er niet in mee gaan.
Sorry Jos, maar als je dit ziet als bewijs voor die stelling, dan geef je vooral blijk van iets teveel confirmation bias.
Natuurlijk slaat dit gebral over ‘de Rus’ nergens op. Maar het maakt Poetin er niet minder kwaadaardig en onberekenbaar op. En bij mijn weten heeft Rutte zich nergens bezondigd aan beweringen over de bevolking van Rusland als bedreiging.
@Jos, vraagje. In welke situatie is het wél gerechtvaardigd om voor een oorlog te waarschuwen? Of is dat per definitie polarisatie?
Goeie vraag. Waarschuwen is niet per definitie verkeerd. Het is niet onmogelijk dat te doen zonder overbodige angst op te roepen (wat daar gebeurt kan ook hier gebeuren; een ongelukkige of dubieuze uitspraak volgens Custers in 4.9) en zonder vage, afschrikwekkende beelden van ‘onmenselijke vijanden’ (of erger) die leiden tot vreemdelingenhaat. De vraag is welke belangen domineren, die van de burgers-in-gevaar (lijkt me gerechtvaardigd) of die van de zittende macht en de wapenindustrie (iets om voor op te passen) . Het feit dat deze vraag zelden wordt gesteld is op zich nogal verontrustend.
Ik heb de indruk dat die vraag behoorlijk vaak wordt gesteld. Volgens mij heeft Rutte na zijn speech aardig wat vragen moeten beantwoorden.
En als je propaganda aan de kaak wilt stellen, zul je volgens mij zelf altijd de nuance moeten zoeken. Want anders loop je voor je het weet de propaganda van de andere kant na te praten. Bijvoorbeeld met de suggestie dat Rutte een beeld op zou roepen van de Russische bevolking als bedreiging, in plaats van het regime. Zo’n frame past perfect in het propagandaboekje van Poetin. Om nog maar te zwijgen van de parallel die je trekt tussen de waarschuwingen van Rutte en de rechtvaardiging van oorlogsmisdaden en waarschijnlijk genocide door Israël.
Er kunnen best redenen zijn om kritisch naar het verhaal van de NAVO te kijken. Zoals die er in het verleden ook regelmatig waren. Maar wel graag in proportie. En die is in jouw stuk helemaal zoek.
Als je hier het propaganda gebeuren aankaart krijg je voor het overgrote deel commentaar zoals die van jou. Het meest subtiele is het verwijt dat je de propaganda van Poetin overneemt.
Het zou natuurlijk kunnen dat dat verwijt terecht is. Of dat er op zijn minst een kern van waarheid in zit.