Onderwijs en politiek: De stilte na de langstudeerboete

Foto: copyright ok. Gecheckt 30-10-2022

Afgezien van het gekrakeel over de langstudeerboete, is het oorverdovend stil over het thema onderwijs in de verkiezingscampagnes. Een gemiste kans volgens Jeroen Janssen, want er liggen nog genoeg brandende vraagstukken te wachten op een oplossing.

Je zou kunnen denken dat onderwijs weer hoog op de politieke agenda staat en een belangrijk onderwerp vormt in de verkiezingscampagne. Nadat CDA lijsttrekker Van Haersma Buma het vuurtje opstookte door te stellen dat wat hem betreft de langstudeerboete afgeschaft moest worden, lijkt het onderwijs weer helemaal terug als twistpunt in de verkiezingsstrijd. Zendtijd in alle journaals en actualiteitsrubrieken, opiniestukjes in de kranten en spoeddebatten plus een dreigende motie van wantrouwen tegen de staatssecretaris. Waar het naartoe moet met het Nederlandse onderwijs is weer inzet van de verkiezingen!

Volgens mij is niets minder waar. Behalve de aandacht voor de langstudeerboete, heerst er een oorverdovende stilte over het onderwijs in de politieke campagnes. En dat is vreemd. Waar het afgelopen jaar het onderwijs regelmatig (negatief) in het nieuws was (bijvoorbeeld vanwege onze dalende positie op internationale onderwijsranglijstjes, de bezuiniging op het Passend Onderwijs, etc.) blijft het nu stil. Wat zijn de plannen van onze politieke partijen? Wat zijn hun speerpunten wat betreft het onderwijs? Wat is de visie van onze lijsttrekkers over problemen en vraagstukken in het Nederlandse onderwijs? Weet u het? Ik niet.

De aandacht voor de langstudeerboete camoufleert dit schrijnende gebrek aan aandacht voor het onderwijs. Begrijp me goed: ik vind het prima dat de langstudeerboete mogelijk van tafel gaat. Maar is dit nu werkelijk het enige en grootste onderwijsvraagstuk waar we op dit moment mee geconfronteerd worden? Volgens mij niet.

Veel onrust over de bezuinigingen op het passend onderwijs Wat te denken van het toenemende aantal onbevoegde docenten in het onderwijs en de gevolgen daarvan op de leerlingen? Of van de leerkrachten in het basisonderwijs die zich steeds vaker geconfronteerd zien met grotere klassen? Of de toetscultuur die in het onderwijs is aan het onstaan, waarbij meer en meer getoetst moet worden, met als ogenschijnlijk voornaamste doel controle (van scholen en docenten) en kwalificatie (van leerlingen)? Of van de trend dat taal en rekenen/wiskunde weer meer gewicht en aandacht krijgen in het onderwijs? Is dat een goede ontwikkeling of gaat dat misschien ten koste van andere kennis en vaardigheden die leerlingen op school leren?

Dit is nog maar een beperkte greep uit onderwijsthema’s waarover debat mogelijk is. Hoe kijken onze politieke partijen tegen al deze vraagstukken aan?

Donderdag debatteert de Tweede Kamer weer met staatssecrataris Zijlstra over de langstudeerboete. Er zal heus wel een oplossing gevonden worden. Iedereen een beetje tevreden. En dan? Blijft onderwijs op de verkiezingsagenda? Het antwoord laat zich raden. Na het gekakel en geschreeuw over de langstudeerboete, zal de stilte des te overdonderender zijn.

Wat zou er voor kunnen zorgen dat de discussie verder wordt aangewakkerd? Zou het niet prachtig zijn als, laten we zeggen, de nummer 23 op de lijst van D66 eens olie op het vuur gooit en komt met een ferme uitspraak als: ‘Meer gestandaardiseerde tests in het onderwijs? Over my dead body!‘. Wat zou er dan een mooie discussie kunnen ontstaan tussen onze aankomende volksvertegenwoordigers over hun visie voor het Nederlandse onderwijs. Ik hoop het van harte. Tot die tijd blijft onderwijs toch een ondergeschikt thema in de verkiezingsstrijd.

Reacties (6)

#1 Bismarck

Ik kwam in minstens één van de stemwijzers gelukkig nog wel wat andere topics tegen (oa. afschaffing diplomafinanciering, prestatielonen voor docenten, extra geld voor excellente opleidingen, iets met rugzakjes).

  • Volgende discussie
#2 Jona Lendering

Ik ben het ontzettend met Jeroen Janssen eens. Het wordt tijd dat we eens gaan nadenken over wat we nu van het onderwijs verwachten. Ik denk daarom (eerlijk gezegd) dat het goed is dat het in de verkiezingen geen rol speelt, want dan zou het thema gepolitiseerd raken. Dan graaft de PvdA zich in rond gelijke kansen en de VVD rond de de aansluiting op de arbeidsmarkt. Maar het zou mooi zijn als de Kamer tijdens de formatie een parlementair onderzoek instelde naar het hoger onderwijs.

Hier is een link naar een van mijn eigen schrijfsels:
http://mainzerbeobachter.wordpress.com/2012/08/17/langstudeerboete/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 Bismarck - Reactie op #2

Ik weet het niet hoor. Het onderwijs verbeteren zal geld gaan kosten (kom je moeilijk onderuit) en uiteindelijk zal geen van de partijen eigen stokpaardjes gaan inleveren om dat geld bij de overheid vrij te maken (en de instellingen hebben het niet meer, na een rondje vastgoedfalen), met als gevolg dat onderwijs toch weer sluitpost wordt en op zijn best zonder verdere bezuinigingen wegkomt (en ondertussen nog meer aan het bedrijfsleven wordt overgeleverd). Misschien ben ik pessimistisch, maar zoiets zie ik gebeuren.

#3 Joris

Elke politicus die het over het onderwijs wil gaan hebben krijgt van drie kanten “Dijsselbloem” toegeschreeuwd. Bemoeien met het onderwijs is niet echt verkiezingen-fähig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3.1 Inca - Reactie op #3

Hmmm. Dat geldt volgens mij voornamelijk voor hervormingen van het onderwijsprogramma. Volgens mij kun je de uit de hand gelopen schaalvergroting, de kwaliteit van het bestuur, de diverse diplomafraudes, de balkenendenorm en de vastgoedspeculaties best aan de orde stellen.

Alleen CDA en VVD kunnen dat uiteraard niet: daar worden hun vriendjes niet blij van.