Olieproducent gaat voor het milieu

ELDERS - De nieuwe conservatieve regering van Noorwegen gaat de olie- en gaswinning verder afbouwen.

Noorwegen heeft sinds een paar weken een nieuwe regering. Opnieuw een rechtse minderheidsregering onder leiding van Erna Solberg. Haar Conservatieve partij en de populistische Vooruitgangspartij van Siv Jensen hebben steun gekregen van de liberalen onder leiding van Trine Skei Grande. Dat betekent dat de Noorse regering nu steunt op drie vrouwelijke partijleiders.

De liberalen (Venstre, een kleine sociaal-liberale partij) hebben voor de versterking van de tweede regering Solberg enkele concessies weten af te dwingen over de oliewinning en de bontindustrie. Ola Elvestuen, de liberale klimaatminister, wil af van de verslaving aan fossiele brandstoffen. Hij stimuleert elektrisch rijden. Al bestaande belastingvoordelen voor elektrische auto’s worden gehandhaafd. Stekkerauto’s beslaan nu 39% van het wagenpark, maar volgens berekeningen van de vereniging van elektrische autobezitters Norsk Elbilforening kan dat dit jaar oplopen naar 50%. Door batterijauto’s vrij te stellen van aanschafbelasting, btw en wegenbelasting, kunnen ze concurreren met benzine- en dieselwagens, vooral met dank aan de toch al torenhoge belastingen op reguliere auto’s. Een Volkswagen eGolf is in Noorwegen goedkoper dan een ‘gewone’ Golf. Verder mogen e-rijders op de busbaan, gratis parkeren en hoeven ze geen tol te betalen.

Waterkracht

De Noren gebruiken voor hun elektriciteit vooral waterkrachtcentrales. Voor het eigen land zit Noorwegen goed op koers om de klimaatdoelen van Parijs te halen. Maar het land profiteert met de export van olie en gas nog wel van de ‘verslaving’ aan fossiele brandstoffen van andere landen.

Een inkrimping van de olie- en gaswinning zou ten koste kunnen gaan van het staatsfonds waarop de Noorse overheid draait. Het fonds bereikte eind juni vorig jaar de magische omvang van 1 biljoen dollar. Maar dat is allemaal afhankelijk van de beurskoersen en de olieprijs. Voor de Noren tellen het milieu en de visserij op dit moment zwaarder. Acties van vissers en milioeubeschermers op de eilandengroep de Lofoten vorig jaar hebben succes gehad. Rondom de Lofoten laat Noorwegen voor 1,3 miljard vaten aan olie-equivalent in de Noordzeebodem zitten. Argumenten tegen exploitatie van het gebied zijn dat 70% van de vissen die in de regio gevangen worden daar komen om te paren en dat het toerisme zich snel ontwikkelt

Barentszee

Tegen verplaatsing van de olieboringen naar de Barentszee loopt een rechtszaak. Begin deze week tekenden mileubeschermers beroep aan tegen een uitspraak van de rechter ten gunste van de oliemaatschappijen. De klacht over de CO2 uitstoot en het niet voldoen aan de Parijse akkoorden werd terzijde gelegd omdat Noorwegen niet verantwoordelijk kan worden geacht voor de klimaatdoelen van de landen waar de olie naar wordt geëxporteerd. Minister Elvestuen heeft een commissie ingesteld die een advies moet geven over de toekomst van de Noorse olieindustrie. En wat de gevolgen voor Noorwegen zijn van het wereldwijde klimaatbeleid. Diversificatie van de economie noemt hij onvermijdelijk.

Vossenbont

Het tweede punt dat de liberalen van Venstre bij de toetreding tot de regering Solberg binnen haalden gaat over de bontindustrie. Noorwegen, ooit één van de belangrijkste producenten van vossenbont, heeft nu, om aan de wensen van Venstre tegemoet te komen, besloten om alle vossen- en nertsenfokkerijen in het land te sluiten voor 2025, schrijft Fashion United. De dierenliefhebbers blij. De bontindustrie, goed voor een miljoenenomzet en werkgelegenheid voor 4000 mensen, reageerde geschokt. Noorwegen is het veertiende Europese land dat een ban invoert op de bontindustrie (een overzicht van landen die de bontproductie op termijn verbieden vind je hier).

Statiegeld

Op een ander gebied dient Noorwegen als voorbeeld voor milieubescherming in het Verenigd Koninkrijk. Daar blijkt men zeer gecharmeerd van de Noorse heffing van statiegeld op plastic flessen. Slechts een klein deel van de flessen valt in Noorwegen nog buiten hergebruik. En de statiegeldregeling biedt zwervers ook nog eens een nuttige dagbesteding.