Nobelprijs voor de vrede naar Trump-aanhanger

COLUMN - Woensdag heeft de dochter van de Venezuelaanse oppositieleider María Corina Machado in Oslo de Nobelprijs voor de Vrede in ontvangst genomen. Haar moeder kwam net te laat voor de uitreikingsceremonie. De Nobelprijs was aan haar toegekend vanwege haar “onvermoeibare strijd voor democratische rechten van de Venezolanen”. Bij de uitreiking stonden demonstranten met een bord: “Geen Nobelprijs voor Oorlogsstokers”. De laureaat heeft zich recentelijk namelijk weinig vredelievend opgesteld, schreef Katrin Bennhold gisteren in de nieuwsbrief van de New York Times. ‘Machado droeg de prijs op aan president Trump, die Amerikaanse oorlogsschepen in het Caribisch gebied heeft gestationeerd en daarbij minstens 87 mensen in boten heeft gedood. Critici stellen dat deze aanvallen neerkomen op oorlogsmisdaden. Ambtenaren van de Trump-regering zeggen in besloten kring dat hun uiteindelijke doel is om een ​​regimeverandering in Venezuela teweeg te brengen. Machado heeft haar steun uitgesproken voor het gebruik van geweld om Maduro af te zetten.’ 

Nu is de Nobelprijs voor de Vrede vaker in diskrediet gebracht door oorlogszuchtige politici. Bennhold noemt Aung San Suu Kyi, de dissident uit Myanmar die in 1991 de prijs kreeg en later, toen zij zelf aan de macht kwam haar land verdedigde tegen aanklachten vanwege het geweld tegen de Rohingya minderheid. De winnaar van 2019, premier Abiy Ahmed van Ethiopië, ontving de prijs voor het doorvoeren van democratische veranderingen en het oplossen van een conflict met buurland Eritrea. Kort daarna gaf hij echter opdracht tot militaire operaties en luchtaanvallen op de Ethiopische regio Tigray. Barak Obama kreeg de prijs ook vrij snel na het begin van zijn ambtsperiode. Vervolgens gaf hij leiding aan een enorme uitbreiding van het Amerikaanse drone-aanvalsprogramma. En wat te denken van Henry Kissinger? Past hij in hetzelfde rijtje als Moeder Theresa, Martin Luther King en Nelson Mandela? Bennhold: ‘Het Nobelcomité heeft de neiging om dissidenten te waarderen. Maar mensen met macht – en voorheen machtelozen die uiteindelijk macht kunnen verwerven – zijn een complexer verhaal.’

Het Nobelcomité zou misschien wat minder naar politici moeten kijken en meer naar vredesbewegingen of andere organisaties en individuele personen met vredelievende doelen. Zoals eerdere prijswinnaars als de Internationale Campagne voor de Afschaffing van Kernwapens (ICAN), het Wereldvoedselprogramma, de Russische burgerrechtenorganisatie Memorial, Artsen Zonder Grenzen of de Filipijnse journalist Maria Resa. Voor het volgend jaar zou de Amerikaanse organisatie Indivisible genomineerd kunnen worden als tegenhanger van een oorlogsstoker Trump. Indivisible is ‘een grassrootsbeweging van duizenden lokale Indivisible-groepen met als missie het kiezen van progressieve leiders, het herstellen van onze democratie en het dwarsbomen van de agenda van Trump. Indivisible is opgericht naar aanleiding van de verkiezing van Trump, maar we weten dat Trump een symptoom is van een zieke democratie, niet de oorzaak ervan. We staan ​​voor twee fundamentele problemen: ten eerste was onze democratie van meet af aan al gemanipuleerd ten gunste van de blanken en de rijken. Ten tweede heeft een alliantie van blanke nationalisten en de ultrarijken de afgelopen decennia actief gewerkt om de democratie verder te ondermijnen en hun machtspositie permanent te verstevigen.’

Indivisible groepen kunnen lokaal kandidaten van de Democraten steunen. Maar de organisatie is het niet eens met het huidige leiuderschap van de partij. Ze heeft de leider van de Senaatsfractie Chuck Schumer opgeroepen om te vertrekken. Ezra Levin, medeoprichter en co-directeur van de beweging: ‘Het gaat niet langer om hen, maar om ons. We zijn het zat om te wachten tot de Democraten eindelijk ruggengraat tonen. We kunnen ons geen zwakke en laffe Democratische Partij veroorloven, terwijl autoritaire regimes onze steden binnenvallen, onze gemeenschappen terroriseren en onze democratie bedreigen. We krijgen de partij die we eisen, en we zijn vastbesloten om een ​​Democratische Partij te eisen die vecht.’ In de aanloop naar de interne partijverkiezingen van 2026 ‘zal Indivisible haar netwerk mobiliseren om progressieve strijders te steunen die zich verzetten tegen incompetente, status-quo-gezinde zittende politici.’ 

Laten we hopen dat het nog niet te laat is.