ACHTERGROND - Een jaar geleden werd Turkije opgeschrikt door een corruptieschandaal rond de Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) van president Erdogan. Zondag werd een nieuw dieptepunt bereikt, schrijft Alper Alasag.
In het kader van het corruptieschandaal verdacht de Turkse justitie ene Reza Zarrab, een in Iran geboren zakenman, ervan vier AKP-ministers te hebben omgekocht. Deze vier ministers werden kort na het bekend worden van de corruptieaantijgingen vervangen, maar verder veranderde er weinig binnen de regering. Wel werden in de volgende weken duizenden politieagenten, aanklagers en rechters overgeplaatst en vervangen omdat zij, volgens de toenmalige premier Erdogan, door de corruptie binnen de regering bloot te leggen de regering ten val wilden brengen. Zij waren onderdeel van een complot van buitenlandse machten, aldus Erdogan.
Om de vier oud-ministers van de AKP te onderzoeken, werd afgelopen mei een parlementaire commissie samengesteld. Deze commissie ging aan het werk, maar de media werden een beperkingen opgelegd bij het verslaan van het onderzoek. Het was niet de eerste keer in Turkije dat de mediavrijheid werd beperkt. Zo werden in het eerste kwartaal van 2014 bijvoorbeeld Youtube en Twitter geblokkeerd door de Turkse regering.
Aanleiding voor deze blokkade was onder andere een uitgelekte opname van Erdogan die zijn directe betrokkenheid bij het corruptieschandaal onthulde. Een andere opname was van een militair-strategische bespreking op het Ministerie van Buitenlandse zaken waarin de directeur van veiligheidsdienst suggereerde dat een raketaanval op eigen land een mooie aanleiding zou zijn om militair in te kunnen grijpen in Syrië.
De blokkades van Twitter en YouTube werden niet lang daarna opgeheven, nadat Twitter akkoord ging met het verzoek van Erdogan om zijn critici op Twitter in Turkije te blokkeren. Het was echter wachten op een volgende stap van Erdogan om de vrijheid van meningsuiting nog verder in te perken.
Afgelopen donderdag meldde de Turkse geestverwant van Snowden, een twitterende klokkenluider genaamd Fuat Avni, dat op vrijdagochtend vierhonderd criticasters van Erdogan, waaronder bijna honderdvijftig journalisten, zouden worden opgepakt.
Vicepremier en regeringswoordvoerder Arinc ontkende dit bericht niet. ‘De betreffende tweets heb ik ontvangen. Ik vond ze vrij serieus en beangstigend. Ik hoop dat het niet waar is, in ieder geval niet in deze omvang, en hopelijk zal het niet onrechtmatig zijn,’ aldus Arinc vrijdag.
Klokkenluider Fuat Avni had het in eerste instantie bij het verkeerde eind: op vrijdag vonden geen arrestaties plaats. Wat wel gebeurde, was dat president Erdogan nieuwe grootscheepse maatregelen aankondigde tegen de oppositie.
Een dag later, op zaterdag 13 december, liet klokkenluider Fuat Avni opnieuw van zich horen toen hij de namen vrijgaf van 47 personen die binnenkort opgepakt zouden worden. Dit keer betrof het vooral journalisten, filmproducenten en zelfs scenarioschrijvers.
Op zondagochtend om zes uur ’s ochtends, kwamen de voorspellingen van Avni deels uit: op meerdere adressen, waaronder een tv-station (Samanyolu) en een krant (Zaman), werden invallen gedaan. Beide mediaorganen zijn gelieerd aan de Gülenbeweging, die door Erdogan wordt beschuldigd van landverraad en wordt weggezet als onderdeel van een buitenlands complot waarbij onder andere de EU, de VS en Israël betrokken zouden zijn. Alle mensen die werden opgepakt, blijken op de lijst te staan die Fuat Avni liet uitlekken.
Erdogans aankondiging dat grootscheepse maatregelen tegen zijn politieke tegenstanders zullen worden genomen, moet dus serieus worden genomen. Hiermee is een nieuwe fase ingegaan in de inperking van fundamentele vrijheden in Turkije. Niet duidelijk is hoe groot de omvang van deze inperking deze keer zal zijn. Hoe ver wil Erdogan eigenlijk nog gaan?
Reacties (8)
Heeft verder niets met islam te maken. Wat die staat voor vrede, gelijkwaardigheid en pluralisme.
Klopt Anton, het heeft niets met islam te maken maar met een islamitische dictator, die ruzie aan het maken is met een andere machtige moslim.
Verder ga ik helaas niet met je mee, vrede gelijkwaardigheid en pluralisme, het siert je wel, ik dacht juist dat je een islamofoob was.
Toch maar niet bij de EU
De Turkse Berlusconi, vreemd dat Timmermans, Van Baalen niet op de barricade klimmen want dit is toch vrij ernstig. De EU zal wel weer wegkijken zoals gewoonlijk bij Turkije.
Je zou het bijna jammer vinden dat het leger intern een tandenloze tijger is geworden. Dát was misschien niet zo democratisch, maar wat er nu aan de hand is in Turkije is, is dat ook niet bepaald te noemen…
Tja ik was altijd een groot voorstander van de toetreding van Turkije maar deze mini-Poetin verneukt het hele land.
Kan me niet voorstellen dat er nog iemand op links of rechts zit te wachten op toetreding.. En dat moet de EU ook maar eens duidelijk zeggen ipv de bal op slakkenniveau door te laten rollen zodat we de vraag of we Turkije er nou bij willen of niet nooit hoeven te beantwoorden.
@2: Don’t feed the trolls, please.
Erdogan zei als burgemeester van Istanbul ooit: “Democratie is net als een trein, je stapt eruit wanneer je op je bestemming aankomt.”