Netanyahu nu toch weer vierkant tegen de vorming van een Palestijnse staat

ACHTERGROND - De Israëlische premier Netanyahu heeft zondag gezegd dat de toespraak die hij in juni 2009 hield op de Bar Ilan universiteit in Tel Aviv, waarin hij voor het eerst steun uitsprak voor een tweestatenoplossing van het conflict met de Palestijnen, niet langer relevant is.

Netanyahu’s verklaring werd, na vragen van journalisten, gepubliceerd door de Likud-partij als onderdeel van de verkiezingscampagne. Die vragen werden gesteld naar aanleiding van een pamflet dat in het weekeinde verscheen met de standpunten van alle partijen ten opzichte van de stichting van een Palestijnse staat.

De verklaring van de Likud luidde: “De premier gaf aan dat de Bar-Ilan speech intussen van nul en gener waarde is. En de verklaring vervolgde: “Netanyahu’s hele politieke biografie laat zien dat hij altijd stelling genomen heeft tegen de stichting van een Palestijnse staat.”

De partij, om uitleg gevraagd, zei eerst dat (staatssecretaris van Verkeer) Tzipi Hotovely dit geschreven had en dat het haar persoonlijke mening was. Later op de dag kwam de partij echter met een nieuwe verklaring:

Premier Benjamin Netanyahu zegt dat gezien de situatie die in het Midden-Oosten is ontstaan, elk gebied dat ontruimd zou worden in de handen zou vallen van islamitische terreurorganisaties en terreurorganisaties die worden gesteund door Iran. Daarom zal er geen sprake zijn van terugtrekkingen of concessies. Ze zijn simpelweg irrelevant.

Het bureau van de premier zei later dat Netanyahu zelf geen commentaar zou geven:

Premier Netanyahu heeft al jarenlang duidelijk gemaakt dat gezien de huidige situatie in het Midden-Oosten, elk gebied dat wordt prijsgegeven zal worden ingenomen door de radicale islam, zoals gebeurd is in Gaza en Zuid-Libanon. Zo’n scenario is vooral waarschijnlijk in een situatie waarbij de Palestijnse Autoriteit een bondgenootschap is aangegaan met de de terroristische organisatie Hamas.

Haaretz voegt eraan toe dat Netanyahu in een gesprek met journalisten van het Israëlische Kanaal 2 op 6 januari nog aangaf dat de Bar Ilan speech, waarin hij zich had uitgesproken voor een gedemilitariseerde Palestijnse staat, nog wel geldig was, maar dat “de Palestijnen dit standpunt van alle relevantie hadden beroofd” door eenzijdig actie te ondernemen bij het Internationale Strafhof in Den Haag. Volgens Netanyahu maakte dat duidelijk dat Israel “geen partner voor vrede” had.

Ik voel me wel gedwongen de wending van Netanyahu te melden, maar teken er bij aan dat het natuurlijk helemaal niet zo´n echte ommezwaai is van de Israëlische premier. Netanyahu gaf de Bar Ilan speech in 2009 onder wat – toen nog – kon worden gezien als hevige druk van de VS en de toen nog vrij verse president Obama.

Maar in een commentaar wees ik er toen al op dat de Netanyahu´s akkoord gaan met de stichting van een Palestijnse staat gepaard ging aan een aantal onmogelijk in te willigen eisen. Namelijk dat de staat gedemilitariseerd zou moeten zijn, dat Jeruzalem in zijn geheel Israëlisch zou moeten blijven, dat de Palestijnen Israël als het “tehuis van het Joodse volk” moesten erkennen, dat het “vluchtelingenprobleem buiten Israël moest worden opgelost” en dat hij het nederzettingenprogramma wel tijdelijk wilde stilleggen, maar dat er ruimte moest blijven voor “natuurlijke groei”.

Bovendien meldde ik toen dat ook de toon van zijn speech meer een oorlogsverklaring benaderde dan een vredesaanbod. Ik denk dat we mogen vaststellen dat er eigenlijk nooit iets is veranderd. De Likud zegt het trouwens ook zelf: “Netanyahu´s politieke biografie laat zien dat hij altijd stelling heeft genomen tegen de stichting van een Palestijnse staat.”