Misschien kunnen aanhangers van Viruswaanzin zich toch nuttig maken

COLUMN - Het heeft iets navrants, al dat opgetogen ‘we mogen er weer op uit, hup, naar de kroeg en op vakantie!’ Alsof we een roedel jonge honden zijn, die over elkaar heen buitelen nu het luik van de bench open gaat en van puur plezier over hun eigen en elkaars poten struikelen. Koeien die na maandenlang verplicht op stal te hebben gestaan dolblij hun eerste dansje buiten in de wei doen.

Maar het voelt vooral als de ietwat schrille verkooppraatjes van sectoren die om hun lijfsbehoud vechten. In de praktijk zie ik eerder mensen die schuchter plannen maken, die behoedzaam te werk gaan, gespitst op tekenen dat in de buurt blijven wellicht veiliger is.

Een middagje ergens op een terras wat praten en drinken is prima, net als een weekendje weg naar een niet eerder bezocht stadje in eigen land – dan kun je zo aan je stutten trekken als het je te druk wordt, of je buren te roekeloos acht. Maar een vakantie boeken om in een volgepakt vliegtuig te vertrekken naar een zonnig land waarover de reiswaarschuwingen sneller van kleur wisselen dan de weersverwachtingen hier, is een ander verhaal.

Want er zijn net te veel zorgwekkende verhalen. Over Iran, waar de tweede golf vorige maand lijkt te zijn begonnen; over de VS, waar de eerste golf nog lang niet voorbij is en alleen maar heviger wordt; over Spanje, waar twee streken weer in lockdown zijn. Over het advies om in quarantaine te gaan als je terugkomt van vakantie in Turkije. Dat wakkert de reislust niet bepaald aan: ook avontuur heeft zijn grenzen. Veel mensen kijken toch liever de kat uit de boom.

Misschien kunnen de aanhangers van Viruswaanzin zich toch nuttig maken: ze geloven immers niet in dat virus, noch in de besmettelijkheid ervan. Misschien willen zij ons aller kanariepietjes zijn? Ze zoeken nu al als zelfbenoemde stoottroepen uit waar de grenzen van de pandemie liggen en riskeren telkens ziek te worden door elke beschermingsmaatregel te negeren. (Moeten ze wel accepteren dat ze geregeld worden getest, opdat wij ongelovigen ons kunnen verlaten op iets wat minder feitenvrij is dan hun voorman Willem Engel.)

Maar de schuwheid die de meeste mensen hebben om te doen alsof alles heus weer ‘normaal’ is, is feitelijk heel gezond. Er is namelijk niets normaals aan een pandemie en een wereldwijde economische crisis vanjewelste. Waarom zou je, als je niet zeker weet of je over een maand of over een half jaar nog werk hebt, je geld verbrassen op een terras of in een hotel aan een Mediterrane blauwe zee?

De beste manier om de economie weer aan te zwengelen, is zorgen dat mensen vertrouwen krijgen in de toekomst. Halfhartige maatregelen helpen daarbij niet: in Florida bleken de consumentenbestedingen na de opheffing van de lockdown even ondermaats te zijn als in New York, toen die staat nog op slot zat.

Eigenlijk wel een fijn idee dat reclame au fond zo slecht werkt, en dat mensen best een goede bullshitdetector hebben.

Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.