Het zal voor anarchisten en eurosceptici even slikken zijn: ook voor de strafwetgeving heeft de EU harmonisatie in voorbereiding. De Europese Commissie publiceerde deze week een eerste notitie over dit onderwerp onder de titel: Towards an EU criminal policy. De EC heeft een goede reden om dit onderwerp op de agenda te zetten: het is een van de hoogste prioriteiten van de Europese burger. In de meest recente Eurobarometer staat de bestrijding van de criminaliteit als ‘most important issue’ op een stabiele vijfde plaats, ongeveer gelijk met ‘gezondheid’ en na economische onderwerpen als werkgelegenheid, prijzen en de economische situatie in het algemeen. En net als de economie is de criminaliteit een grensoverschrijdende zaak en vraagt de aanpak om een effectieve Europese samenwerking. Eigenlijk is het vreemd dat er nu pas een begin gemaakt wordt met een gemeenschappelijk beleid voor de strafwetgeving. Kijkend naar het lijstje onderwerpen dat bij de harmonisatie voorrang zou moeten hebben dringt die vraag zich des te meer op:
1. De bescherming van de financiële markten en de financiële belangen van de EU, zeg maar alles wat met fraude en malversaties te maken heeft. Hoeveel geld zou er inmiddels in verkeerde zakken verdwenen zijn omdat de grensoverschrijdende boeven tussen de mazen van de verschillende nationale strafwetten door konden glippen?
2. De bescherming van de euro. Valsemunterij. Is daar in 2001 niet aan gedacht dan?
3. Misdaad bij transport op de weg. Het is kennelijk nog steeds een probleem dat je aan de ene kant van de grens gepakt kan worden voor iets waarvoor je aan de andere kant vrijuit gaat.
4. Inbreuk op regels voor databescherming. De politiek loopt lichtjaren achter bij de ontwikkelingen op het internet.
En verder worden nog genoemd: milieumisdaden, fraude bij de douane, misdaad in de visserij, namaak als bedreiging van de interne markt en corruptie.
Als er op al deze terreinen serieuze problemen zijn met de aanpak van de misdaad mag Europa een vrijhaven of beter gezegd een luilekkerland voor misdadigers genoemd worden. En daarmee komen de dappere betogen van onze nationale ministers van veiligheid over de zozeer door hun kiezers gewenste aanpak van de misdaad, die niet verder kan reiken dan de nationale grenzen, wel in een heel vals licht te staan.
Reacties (1)
Er vindt al enige tijd harmonisatie plaats van het strafrecht. Met het voor EU lisdstaten verplicht stellen van strafrechtelijke vervolging van ernsige milieuvervuiling. Er is hier sprake van een vormelijke harmonisatie. Er moet namelijk strafrechtelijk hard tegen gestrafd worden, alleen de hoogte van de straf bepaald de lidstaat nog.
Tot nu toe heeft met name het Hof gezorgd voor harmoniasatie via activistische uitspraken. De lidstaten zijn er nogal schuw mee, omdat strafrecht de kern van de natiestaat raakt. Vandaar ook dat ik de notitie van het EC niet al te serieus neem. Ze proberen het al jaren, maar het lukt ze niet. Landen zijn zeer gehaecht aan hun eigen strafrechtelijke tradities die tevens sterk verweven zijn aan hun eigen interne staatsinrichting.