Gisteren kwam in het debat over de Europese top van 29 en 30 juni 2023 de Tunesië-deal aan de orde. Dat moet een ‘memorandum of understanding’ (MoU, zei Rutte in het debat) worden, waarin geregeld moet worden dat vluchtelingenstromen naar Europa worden tegengehouden.
Nu wil het geval dat zowel Tunesiërs als Afrikaanse migranten het land ontvluchten omdat een niet zo heel mensvriendelijke president de knoet zwaait. Hij gaf in een complottheorie de Afrikaanse vluchtelingen de schuld van de economische malaise. Gevolg: zwarte migranten werden uit hun huizen gezet en met geweld overvallen.
Sinds 2021 heeft die president de Tunesische democratie volledig ontmanteld. De regering en parlement ontbonden, de grondwet buiten werking gesteld, politieke tegenstanders opgepakt.
Twee moties deden een beroep op de regering pas akkoord te gaan met de deal pas als de mensenrechten in Tunesië op orde zijn.
Een motie van Kamerlid Boutkan (Volt) werd verworpen. De motie “verzoekt de regering, alvorens een deal met Tunesié te sluiten, een clausule op te nemen waarin wordt vastgelegd dat politieke gevangenen, journalisten en rechters vrijgelaten worden, het Parlement in ere wordt hersteld, mensenrechten worden gewaarborgd en dit ook afdwingbaar te maken en over deze inzet terug te rapporteren aan de Tweede Kamer”.
Voor waren SP, GroenLinks, Volt, DENK, Fractie Den Haan, de PvdA, de PvdD en Lid Gündoğan. Tegen stemden D66, Lid Omtzigt, ChristenUnie, VVD, SGP, CDA, BBB, JA21, de PVV, FVD en Groep Van Haga.
De motie Drost (ChristenUnie) riep op ‘alleen in te stemmen met een migratieovereenkomst met Tunesië wanneer feitelijke naleving van mensenrechten van migranten gegarandeerd en controleerbaar is’.
Die motie werd aangenomen. Voor waren SP, GroenLinks, Volt, DENK, Fractie Den Haan, PvdA, PvdD, Lid Gündoğan, D66, Lid Omtzigt, de ChristenUnie, SGP en CDA.
Tegen waren VVD, BBB, JA21, de PVV, FVD en Groep Van Haga.
De motie Drost ging over het principe dat mensenrechten nageleefd moeten worden. De motie Boutkan sprak uit hoe dat in de praktijk gestalte moet krijgen. Dus hetzelfde principe, maar dan concreet uitgewerkt.
Het is niet vreemd dat de VVD-fractie tegen beide moties stemde. Het is wel eigenaardig dat CU, CDA en D66 voor het principe stemden, maar tegen de praktische uitwerking.
De achterban kan weer aan de slag om de fracties de goede kant op te sturen.