COLUMN - De Nederlandse overheid heeft haar goede intenties en harde beloftes rond onze CO2-uitstoot nog lang niet waargemaakt. De rechtszaak daarover die Urgenda aangespannen en gewonnen heeft maakte dat wereldnieuws. Waarom lukt het ons toch niet om maatregelen te nemen, terwijl de Duitsers al een hele Energiewende hebben ingezet?
Deels ligt dat aan onze luiheid, laat een Duitse studie zien. De keuze voor groene energie is meestal geen weloverwogen beslissing. Via de website van een grote energieleverancier konden potentiële klanten een contract aanvragen. De klant vult eerst zijn postcode en geschatte jaarlijkse energieverbruik in. Met één vinkje kan hij zijn eventuele voorkeur voor groene energie aangeven. Dan volgt een pagina met een uitgewerkt contract. Groene energie is gemiddeld 1.3% duurder, wat neerkomt op 9 euro verschil per jaar. Dat verschil is zo klein omdat een gemiddelde Duitse energierekening al voor de helft uit belasting en subsidies voor duurzame energie bestaat.
Dat ene vinkje bleek een enorm obstakel in de Duitse Energiewende naar groene energie. Wat de Duitse consumenten die via deze website een contract afsloten niet wisten, was dat ze deelnamen aan een experiment. In de helft van de gevallen stond er al een vinkje bij ‘groene energie’ toen de klanten op de pagina kwamen. In de vier weken dat het experiment liep, vroegen 46.000 mensen een offerte aan via de website. 4720 van hen sloten daadwerkelijk een contract af. Bij degenen bij wie het hokje niet vantevoren was aangekruist, was 7% van die afgesloten contracten groen. Dat is minder dan het huidige percentage huishoudens met groene stroom in Duitsland (23%). Als het hokje ‘groene energie’ vantevoren was aangevinkt, was 69% van de contracten groen. Dat kwam niet doordat de extra kosten ervoor zorgden dat minder mensen een contract afsloten, want dat aantal was gelijk in beide condities. Het was echt de standaard die zoveel invloed had op het koopgedrag.
Dit was geen gedachtenexperiment of een laboratoriumexperiment. Het draaide om echte stroom en echt geld van zo’n 5000 mensen. Wat zorgt ervoor dat wij zo gevoelig zijn voor die standaardsettings? Het aanklikken van het hokje is niet echt veel werk. Maar er zijn aanwijzingen dat een seconde al bepalend is. Uit een studie over kijkgedrag naar televisieprogramma’s bleek dat mensen zelfs te beroerd zijn om het knopje op de afstandsbediening in te drukken. Van iedere 10% procent extra kijkers blijft 4% hangen in het volgende programma, wat dat ook is. Dat komt echt niet doordat we alle spelshows even leuk vinden.
Onze luiheid kan ons dus een hak zetten, maar kan ook ten goede aangewend worden. Dat geldt in elk geval voor de beslissingen van consumenten. Maar ambtenaren zijn, net als consumenten, ook maar mensen – en wie weet zorgt de uitspraak van de rechter ervoor dat het nemen van klimaatmaatregelen de standaardoptie wordt.
Reacties (22)
“Dat verschil is zo klein omdat een gemiddelde Duitse energierekening al voor de helft uit belasting en subsidies voor duurzame energie bestaat.”
Da’s hier niet anders hoor.
Wat heeft de Nederlandse overheid beloofd?
1. 20% reductie in 2020
2. 14% duurzame energie in 2020
Beide doelen zijn haalbaar en er wordt heel hard gewerkt deze te halen. 25% reductie is door de Nederlandse overheid nooit beloofd. Dat is de warrige interpretatie van een rechter die het niet helemaal op een rijtje heeft.
Maar goed, het onderwerp van dit blog is luiheid en niet de CO2 doelstellingen. Interessant onderwerp.
Het enige wat de Nederlandse regering hoeft te doen om de milieu-doelstellingen te halen is de Chinezen vragen het standaardvinkje op groen te zetten.
@0: Dit had iedere online/direct marketeer je van te voren kunnen vertellen…
Wat dit land nodig heeft is een minister voor klimaat. Een gemiste kans voor PvdA leider Diederik Samson. Het is nog niet te laat om een beetje terug te komen. Het voornemen om werkenden een voordeel te geven op kosten van niet-werkenden gaat dit niet leveren. Dit is gewoon ouderwets liberalisme en geen sociaal-democratie.
Wat off topic, maar goede reden om over te stappen:
http://nos.nl/artikel/2044577-eneco-investeert-niet-meer-in-groene-energie.html
@1 alleen krijgen Duitsers er al jaren duurzame energie voor, da’s hIer in Nederland nog niet echt gelukt…
@2 Doel 2 gaan we volgens PBL niet halen: http://www.pbl.nl/publicaties/nationale-energieverkenning-2014
En wat is er mis mee om meer te doen dan het minimum? Veel strategisch voordeel haal je over het algemeen ook niet met een achterblijvers strategie. De kans dat je blijft zitten met overbodige infrastructuur als je niet om tijd overstapt Is zelfs erg groot. Kodak momentje…
@3 geen zorgen, China haalt ons links en rechts in met duurzame energie en verlagen van CO2 intensiteit van hun economie. Vorig jaar investeerde China meer dan welk land dan ook in duurzame energie.
@6 iets te vlot geconcludeerd. Eneco geeft aan dat als de splitsing wordt doorgezet en ze hun netwerkbedrijf moeten verkopen er 400 miljoen Euro minder geïnvesteerd kan worden in duurzame energie, omdat hun financieringskosten dan oplopen.
@Krispijn Beek: “krijgen Duitsers daar al jaren ….”
Duitsland heeft een maakindustrie en maakcultuur, die bouwen hun eigen installaties..
Nederland heeft vooral een handelsgeest en men handelt daardoor ijverig in groene stroom. Een soort windhandel die er voor zorgt dat de stroom van veel Noren grijzer is geworden zonder dat ze dat zelf in de gaten hebben.
Ter verdediging moet gezegd worden dat Nederland een dicht bevolkt land is. Dat maakt het lastiger om dingen te realiseren (NIMBY-effect). Zelfs op zee/IJsselmeer spelen NIMBY-effecten een rol in Nederland.
Frankrijk verslaat ons beide wat betreft ruim wat betreft CO2/kWh in elektriciteitsopwekking. Ze hebben minder dan 10% fossiel. Duitsland zit nog altijd boven de 50% fossiel.
@8
In de jaren ’80 liep Nederland voorop met zo’n beetje alles wat met milieu en duurzaamheid te maken had. We waren toen allerminst alleen maar handelaars die met windhandel probeerden te profiteren van milieuproblemen hier of elders.
Het ambitieuze en vaak innovatieve beleid van destijds leverde een hele hoop kennis en technologie op die vervolgens over de hele wereld werd (en deels nog steeds wordt) geëxporteerd.
Als we nu alleen nog maar aan windhandel doen dan lijkt me dat eerder een gevolg van het slappe beleid dan de oorzaak.
@7: Ik ben wat argwanender en heb het idee, dat ze kolencentrales in Rotterdam en de Eemshaven graag volop gebruiken ;-)
Wat mij verbaast is dat het niemand verbaast dat je meer betaald voor groene stroom. Dat zou precies andersom moeten zijn. Ik heb toen 20 jaar geleden de spaarlampen betaalbaar werden, niet de gloeilampen nadat ze kapot waren vervangen door spaarlampen omdat dat goed zou zijn voor milieu of klimaat, maar uitsluitend gehandeld uit welbegrepen eigen belang. Een spaarlamp gaat veel langer mee en verbruikt veel minder energie. De investering is in notime terug verdient. Om de zelfde reden vervang ik mijn spaarlampen nu door led-lampjes die nog veel minder energie verbruiken. Het enige probleem is dat het licht van deze krengen koud is. Maar met het stroomverbruik van deze dingen is het onmogelijk om behalve het licht ook de nodige warmte op te wekken. Iedere expert kon me dat vertellen en heeft mij dit ook verteld. Er is maar en manier om warm licht te krijgen en dat is met behulp van gloeilampen. Maar ja dat is eenvoudig onbetaalbaar geworden vandaag de dag. Om een lang verhaal kort te houden, mensen kiezen niet voor het milieu of het klimaat. Ze kiezen voor hun portemonnee.
@Raymond Horstman: Ledverlichting is er in verschillende kleuren, ook in meer warmere kleuren. Wat wel zo is is dat ledlampen ongeschikt zijn om te gebruiken als straalkachel.
Het heeft geen zin om groene stroom goedkoper aan te bieden. De aanbodkant zal dan nooit in het zelfde tempo mee kunnen groeien. Wat nu allang gebeurt is dat er vaak Scandinavische certificaten worden gekocht om groene stroom te kunnen leveren aan Nederlandse klanten. Voor een groot deel is groene stroom windhandel.
@11:
Als aanvulling op #12
zie
https://www.ledsrefresh.nl/nl/over-led/welke-kleurtemperatuur-voor-mijn-led-lamp
en je zult bij 2700 Kelvin uitkomen indien je “warmwit” willt :-)
@12 als je voor een nul op de meter woning gaat hoef je je geen zorgen meer te maken over de groenheid van je energieverbruik in huis. Op jaarbasis 100% groene stroom van eigen dak :)
“Wat de Duitse consumenten die via deze website een contract afsloten niet wisten, was dat ze deelnamen aan een experiment. “
Informed consent?!?
@7: Om de 14% te halen moet heel hard gewerkt worden en moet alles meezitten. Zoals bekent wordt door velen hardop aan getwijfeld of die 14% wel gehaald kan worden. Omdat 16% het doel in 2023 is gaat het werk gewoon door en wordt de 14% een half jaar later gehaald. Voor aanvullende maatregelen moet opnieuw de beurs getrokken worden en dus is dat aan de politiek. Ik denk dat indien wij op 12,5% uitkomen dat we een geweldige inhaalslag gemaakt hebben.
Voordeel haal je natuurlijk wel met een achterblijvers strategie, een zonnepaneel is vele malen goedkoper in 2019 dan in 2009. En die reden van de overbodige infrastructuur lijkt mij onzin. Gas gebruiken wij waarschijnlijk nog totdat alles op is en kolencentrales gaan in de mottenballen totdat CCS beschikbaar is. Welke infrastructuur heb je verder in gedachten? Geef eens een realistisch voorbeeld?
Als het vinkje standaard aan staat, zullen veel mensen gedacht hebben dat groene energie de standaard is en gewone energie de afwijking.
@2: “25% reductie is door de Ned. overheid nooit beloofd. Dat is de warrige interpretatie van een rechter die het niet helemaal op een rijtje heeft”
– onjuist, een eerdere regering beloofde zelfs 30% toen 2020 nog ver weg was, blijkbaar weet @7 dat niet!
@18: Hoeveel krantenartikelen zijn er verschenen de laatsten jaren over dat wij de beloofde 25% niet gaan halen?
Hoeveel blogs zijn er geschreven de laatsten jaren dat wij de 25% niet gaan halen?
Hoeveel Sargasso opinies heb jij gezien de laatste jaren die de regering aanspraken dat wij de beloofde 25% niet gaan halen?
Hoeveel TV programma’s zijn er gemaakt die de 25% belofte van de regering hebben aangekaart?
Hoe vaak heb jij een radioprogramma gehoord die de 25% target en het niet halen daarvan heeft besproken?
Hoeveel kamervragen zijn er de laatste jaren gesteld over het falen van de 25% belofte?
En als dan de antwoorden op deze vragen allemaal NUL zijn dan zijn er twee mogelijkheden: Het interesseert blijkbaar niemand wat of de belofte heeft nooit bestaan. Jij mag kiezen.
Kijk eens, dat in het verleden bewindslieden stoer hebben geroepen dat ze graag voorop willen lopen en bovenop de BELOOFDE 20% streven naar 30%, dat klopt. Maar belofte in de betekenis van een vastgelegde afspraak c.q. een verdrag, die bestaat niet. Er zijn nu nogal wat steden die dapper roepen dat ze wel eventjes klimaat neutraal zijn in 2025 of 2030. Deze steden gaan dat allemaal stuk voor stuk niet halen. Rechtszaken?
Wat als je een hokje voor grijze stroom neerzet? Blijft het effect van wel of geen vinkje dan hetzelfde? Nemen nog meer mensen dan groene stroom af?
@15: Iedere keer dat je een (grote) webshop bezoekt moet je er rekening mee houden dat je onderdeel van een test bent. Een goede shop/site test voortdurend. Je buurman krijgt een iets andere verkooptekst, fotootje of pagina-indeling dan jij.
Als je niet koopt maar een dag later weer op die pagina naar datzelfde product kijkt kan het zijn dat je een iets aangepaste pagina krijgt, speciaal voor terugkeerders of twijfelaars.
Niks mis mee. Maar ‘experiment’ klinkt als medisch/psychologisch met placebo’s en andere nep. Daar is geen sprake van.
@12, @13: Bedankt voor de tip. Ik wist niet dat men al zo ver was met de LEDjes. Ik zal me eens beter oriënteren. En ja je heb natuurlijk gelijk als je zegt dat echte groene stroom wel eerst beschikbaar moet zijn.