Kunst Op Zondag | Vincent Van Gogh

Deze week: Vincent “oor ik daar iets?” Van Gogh, één van de drie Dutch Hypes. Geboren met genoeg slag van de molen om zich slecht in zijn vel te voelen, en vooral: historisch gemaakt om in te spelen op die romantische idee dat een kunstenaar moet LIJDEN – “anders is mijn geïnvesteerde geld voor NIETS geweest”. De gedachte dat een kunstenaar lekker een miljoen op zijn bank/in zijn sok ziet belanden telkens hij een stuk beschilderd linnen verkoopt is voor vele mensen nog steeds een ongemakkelijke. Ironisch natuurlijk, want wat iedere dweper voor Van Gogh doet vallen is precies zijn ruwe bolstergehalte, zijn gestoorde brein, zijn alles opgeven voor de kunst, zijn en last but not least: het feit dat hij (“hoe zielig!”) geen enkel werk tijdens zijn leven heeft verkocht.
Als je door een museum loopt wat staat maakt op een aantal algemeen erkende meesterwerken kom je vaak veel interessantere en beter gemaakte schilderijen tegen dan de publiekstrekkers die de koekenrommels sieren. Dat ligt voornamelijk aan de vertelbaarheid van het werk. Een Giaconta? Niet slecht, ook niet echt bijzonder – maar wat een story: Dan Brown, meer van dattum! De Maya van Goya? Zeer flauw, beetje bangig routineus gewreven doeken- maar wat een story: rukte de Spaanse koning zich der echt bij af? Whoow!…

Uiteraard zijn er een groot aantal meesterwerken die wel die naam waard zijn, maar er zijn er nog veel meer die vanuit hun verf verteld, stukken boeiender zijn – en volkomen onbekend bij de Japanse toerist: dodelijk.

Dat probleem is er één waar onze arme Vijnsaant Van Goowff nu eens niet mee worstelt: met bossen drommen en dringen verlekkerde fans en groupies voor de lustige streken van de gek met z’n oor eraf.

Is dat enkel zijn grote (veilige want hij is dood) aaibaarheidsfactor? Welnee. Moest onze sympathieke gek enkel ècht gestoorde werken gemaakt hebben, dan spraken we niet eens over de goede man.
Nee, het ‘grote geheim’ wat Van Gogh zo populair maakt leest u na de more…

Hij was een postkaartenschilder! En als u mij niet gelooft: kijk eens naar dit willekeurige samenraapsel van zijn œuvre. Elk van deze memoryspelplaatjes kan je zo aan de muur van elke kamer in elke woning hangen. Van tokkie tot Tokyo, van de meisjeskamer tot de executive. Van coker tot kenner. Ook u zou het niet slecht staan vinden daar zo links in het midden van naast de deur. Het werk is zo glad als een aal! Slikt als koek, drinkt als koffie. Een uiterst talent als windowdresser, componist van vormen, en sluw gebruik van primaire kleuren.
Onderschat die brave man dus niet: zijn gekte draaide om een waanzinnige behoefte aan graag gezien worden – een popster/acteur-eigenschap heden ten dage, maar zijn schilderen was uiterst bestudeerd, economisch en schaamteloos op effect berekend. Hij was de eerste die zijn schilderen ondergeschikt makte aan het schilder zijn.

Verdienste? Hij heeft zonder enige twijfel op een bewonderenswaardige manier de bestaande schilderkunst gesampled en er een geniale MacDonalds van gemaakt. Het maakt hem terecht tot de eerste uit de geschiedenis gerecycleerde postmodernist.
Verder: we hebben dus te maken met een uiterst populistisch (ja hoor, er was ooit een tijd dat schilderen mensenmassa’s boeide) vakman, die geen enkel truukje uit het boek uit de weg ging om de schilderkunst ‘naar de goegemeente te brengen. Jammer voor hem misschien dat die goegemeente wat lang wachtte met erkennen, jammer dat sinds de publieke smaak Vincent met een voornaam bedacht, er zoveel gestoorden ook zonodig aan de olieverf moeten, en jammer dat de kennersmeute met hippe brilletjes en zwarte rolkragen er zulk een schaamteloze grafschennerij en luchtbelwaarde hebben aan toegevoegd.
En nog dit: laat me de badination dimancheois eindigen met de verzekering dat, moest Van Gogh vandaag leven, hij een wereldbekende homosexueel geoute reclamegoeroe was geweest, nooit te beroerd om Amnesty te steunen en op een bizarre manier aan zijn eind komend – zonder één streek geschilderd te hebben.