Vandaag voltooien we het drieluikje over beeldende kunst en muziek. Na muzikanten die muziek maken geïnspireerd door een kunstenaar of een kunstwerk en kunstenaars die zelf muziek maken, kijken en luisteren we nu naar kunst die muziek maakt.
Niet dat je snel een paar schilderijen een bandje ziet vormen om er flink op los te jammen. Kunstwerken die muziek maken zijn vooral installaties waar de nodige technologie aan te pas komt. Het is een breed terrein waar op de meest uiteenlopende manieren beeld in geluid wordt omgezet of geluid juist tot beelden moet leiden.
Het leidt ook niet altijd tot muziek, in de zin van verteerbare melodietjes en navolgbare ritmes. Meestal gaat het om louter klankproductie. Wat die klank ook moge zijn.
Een poging muziek in beeld om te zetten deed de Letse band InsTRUmenti. Met wat speakers en verf maakten ze van hun cd-cover een aardig kunstwerkje.
Leuk, maar nu wat kunst waar geluid uit komt.
Fraai voorbeeld is Disarm van Pedro Reyes. Hij maakte van door het Mexicaanse leger vernietigde wapens mechanische muziekinstrumenten. In het filmpje hieronder aangestuurd door een computer en in dit filmpje bespeeld door muzikanten.
Tot 22 maart 2015 is in het Tropenmuseum de installatie Grand Parade van Jompet Kuswidananto te zien. Het mechanische orkest staat symbool voor de voortdurende veranderingen die individuen ondergaan als gevolg van de veranderingen in de wereld en hun eigen omgeving.
Het zal wel door het herfstweer komen, maar de volgende werken hebben allemaal iets met water te maken.
For whom the tides toll is een installatie van Ronald van der Meijs. Je moet het zien als een abstracte kaart van de vijf belangrijkste wateren in de Biesbosch. De orgelpijpen komen tot klinken door de getijden van het water. Dat gaat natuurlijk niet zo snel, dus toonwisselingen gaan uiterst traag.
Meer van Ronald van der Meijs is tot 14 november te zien in Arti et Amacitiae (onderdeel van een groepstentoonstelling) en later een solo-expositie bij het CBK Drenthe in Assen (opening 30 november, daarna van 2 december tot en met 28 februari 2015.
Waterdruppels op gloeiende metalen platen veroorzaken een willekeurig ‘ritme van de regen’. Een installatie van geluidskunstenaar Zimoun.
http://youtu.be/bl1126ESKWI
Het wordt al meer muziek als een installatie uit (onderdelen van) muziekinstrumenten bestaat. Dropper01 van Arno Fabre is een geluidsinstallatie die een muziekstuk in vijf delen ten gehore brengt.
In Liquid Percussion van Gerhard Trimpin vallen druppels water in plastic en glazen bekers. De frequentie waarin ze vallen wordt door midi-control gestuurd waardoor het ritme ontstaat.
Een hydraulophone, een uitvinding van Steve Mann, kan alle vormen hebben die een kunstenaar bedenkt. Het leuke is het bespelen van het ding, vooral geschikt als buitenkunst.
Zonder wolken geen regen. Maar hoe klinkt een wolk? David Bowen ontwierp een robot die een concertvleugel bespeelt en wordt aangestuurd door de wolken.
http://www.youtube.com/watch?v=Bc_M7yyszaY
Wie met de komende herfst- en winterdagen liever binnen blijft:Je kunt zelf mits in bezit van de goede apparatuur, muziek maken terwijl je tekent. Kijk hoe Richard Want het doet en naar het werk van Ki Chul Kim.
Prettige zondag.
Reacties (6)
http://www.youtube.com/watch?v=I3q7rFDpoxg
Ik moet zeggen: Kunst op Zondag had me al bij de eerste foto: dat popbandje (Steel Yard Art Rocks) dat bestaat uit afvalmateriaal – geweldig. De Witteveen+Bos Prijs (zeer prestigieus en financieel interessant) is dit jaar gewonnen door Geert-Jan Hobijn. Zijn muzikale kunstwerk, is op het moment gratis te bekijken in de Bergkerk in Deventer.
Ik moest denken aan het straatbandje uit de game “Machinarium” bij het zien van die eerste afbeelding.
Verder wilde ik de muziek @0 best interessant vinden maar bleef het teveel in gekunsteldheid hangen, naar mijn idee.
Het is meer geluidskunst dan muziek, hoewel de scheidslijn daartussen uiteraard vaag is.
Wat #2 en #3 zeggen.
Ik heb altijd wat moeite gehad met gerandomiseerde klankstructuren. En aangezien dat het merendeel is van de hierboven gepresenteerde werken boeit het me niet echt. Technisch soms interessant maar het geeft een leegte naar mij waar ik iig niets aan heb.
Het boeiendst vind ik Disarm die door mensen wordt bespeeld. Een soort zwaarden in ploegscharen. Ze maken er wel wat van. Het idee is dan het mooist.
@4: Je hebt dan waarschijnlijk ook niets met de muziek van John Cage. Toevalsmuziek . Wat er uit die orgelpijpen van Ronald van der Meijs komt klinkt erg hetzelfde als As Slow As Possible zoals een orgel in Halberstadt dat voortbrengt (zie Kunst op Zondag over Slow Music).
En ja, zoals @3 zegt: een paar voorbeelden kun je beter geluidskunst noemen.
In deze aflevering gaat het wel om werken waar het beeld even belangrijk is.
Je hebt dan waarschijnlijk ook niets met de muziek van John Cage.
Niets is teveel gezegd. Ik heb het over moeite met.
Ik vind het nog altijd wel een uitdaging om te proberen te begrijpen wat men er mee wil. Bij Cage lukt dat ondertussen beter dan bij veel anderen. Dat komt mede omdat daar wel heel erg veel over is gepubliceerd en gedocumenteerd.
Vaak vind ik toch de energie die ik moet steken in het achterhalen van de idee teveel. Bij random klanken moet ik lezen, kijken (soms nog meer) en begrijpen. Zo’n performance kan boeiend zijn als je er bij staat maar op youtube verliest het zijn glans. Het is mijn vak niet, het is mijn hobby.
Ik ben meer iemand van gestructureerde muziek. Maar die mag dan ook van alle tijden en stromingen zijn als het me maar boeit :)
(Ik vind het nu eenmaal mooi om de structuren te zien en te horen in alle lagen en dimensies die te verzinnen zijn).
NB: Die structuur van de Biesbosch eb/vloed vond ik trouwens ook mooi, dat komt dan weer richting een boeddhistisch klankpatroon, waarbij het herhalen van de tonen en hun samenhang een natuurverschijnsel op zichzelf wordt. Het is geen random effect.