Afgelopen vrijdag werd hij 87: Frank Stella, meester van minimalisme en puur abstract. In Nederland bekend van een reusachtige gebroken kruik. Wie in de laatste anderhalf jaar vanuit Harlingen naar Terschelling of Vlieland is overgestoken, heeft de enorme sculptuur wel gezien.
Dankzij inspanningen van Joop Mulder (oprichter Oerolfestival en culturele ontwikkelorganisatie ‘Sense of Place’) heeft de gemeente Harlingen het beeld nu in bruikleen. Mulder heeft de installatie van het werk niet meer mogen meemaken. Hier een timelapse filmpje met het plaatsen van het werk.
De bruikleen kost de gemeente 10.000 euro per jaar, maar dat denkt de gemeente te kunnen dekken door het parkeertarief met een kwartje te verhogen.
Daar kwam natuurlijk kritiek op van ‘eilandgangers’. Twee weken naar Vlieland werd ineens 3,50 euri duurder. Met die kritiek rekende een van de Harlingers af: “Ze veroorzaken meer overlast dan dat ze iets bijdragen aan de toeristische sector hier in Harlingen” (bron: Harlinger Courant, 26-2-2021)
Een kleinere versie (zo’n 3 x 4 x meter) van de 14 meter hoge Harlinger kruik (waar deze ‘eye of the beholder’ meer een slakkenhuis in ziet) is in bezit van het Berardo Museum in Lissabon.
Hoe anders van stijl is de kruik, vergleken met Stella’s andere werken voor de openbare ruimte. Even abstract, maar meer barok is dit fraai stuk junk-art in Luxemburg. Het steekt behoorlijk af tegen de strakke architectuur er om heen.
Sarreguemines, 1993
Weer anders is de installatie van twee sculpturen, te zien geweest bij beeldenroute ArtZuid 2015 in Amsterdam.
Inflated Star and Wooden Star, 2014
Verschillend maar herkenbaar?
Zo verschillend zijn sculpturen zijn, zo verschillend zijn door de jaren heen ook zijn schilderijen, collages en grafische werken. Zou je bij zulk abstract werk, als je ze los van elkaar tegenkomt, zonder bijhangend verklarend bordje toch de hand van de meester herkennen?
Franks Stella in Nederland
Bijna zou Nederland al veel eerder een groot, monumentaal werk van Stella kunnen hebben. Hij is gevraagd een ontwerp te maken voor een van de paviljoens van het Groninger Museum. Het ging niet door omdat de Groningers de teflon-tent te duur en niet veilig genoeg vonden. Stella wenste niets aan zijn ontwerp te veranderen. Einde verhaal (meer lezen? Kunstpuntgroningen en Trouw (1992. betaalmuur).
Er zijn 20 werken van Frank Stella in Nederlandse musea. Op één na allemaal in depot.
Het Stedelijk Museum Amsterdam heeft 13 uiteenlopende werken. Tot en met 16 mei is ‘Newstead Abbey’ nog te zien in de expositie ‘Everyday someday and other stories’.
Museum Boijmans van Beuningen (Het Depot), Rotterdam – 2 werken: Marsamxett Harbour A1 en The Butcher Came and Slew the Ox.
Van Abbemuseum, Eindhoven – 2 werken: Effingham I en Tuxedo Junction.
Kunstmuseum, Den Haag – 2 werken: Uzlany II en The Whale as a Dish.
Museum No Hero, Delden -1 werk: WLID.
Beste musea, ik daag u uit. Haal die werken uit de depots en hang ze in het gemeentemuseum Het Hannemahuis, Voorstraat 56, Harlingen (hee, een Voorstraat!). Geen 1 op 1 ontmoeting zoals men met het Rijksmuseum Amsterdam heeft afgesproken. Nee, gewoon die 20 werken ophangen tussen de oude klokken, in de kunsthandelkamer en de jeneverstokerij. Een uitdaging die te doen moet zijn. Wie pakt die op?