In perspectief: de redding van SNS versus bezuinigingen

ANALYSE - Hoeveel bedraagt de steun voor SNS? En hoe verhoudt zich dat tot de bezuinigingen? Spoiler alert: alle bezuinigingen op zorg, welzijn, onderwijs en jeugd zijn in een klap zinloos. Een visualisatie.

Update onderaan:

De miljarden vliegen ons weer eens om de oren. Daarom een vergelijking van de redding van banken en de bezuinigingen die ons thans boven het hoofd hangen. Wat zijn de verhoudingen?

Eerst de redding van SNS. Directe steun is 3,7 miljard. Dat is geld dat SNS niet hoeft terug te betalen, dat extra is verkregen en dat voor het afstoten van de giftige vastgoedportefeuille is uitgetrokken. Daarnaast komt er een directe lening van 1,1 miljard euro en wordt er nog vijf miljard aan garanties uitgezet. Totaal (hoewel niet alles wordt uitgegeven, maar niet voor andere doeleinden kan worden aangewend) 9,8 miljard.

Op het eerste gezicht kost de redding van SNS bank bijna net zoveel als de bezuinigingen op zorg en welzijn en de sociale zekerheid opbrengen.

Als we de andere reddingsoperaties erbij zetten, krijgen we een heel ander beeld.

Het is niet helemaal eerlijk, want zowel ABN Amro als ING hebben al een flink deel van hun schuld afbetaald, met premie. Aan de andere kant is het geld toentertijd wel uitgegeven en drukte het op de Nederlandse schuldenlast (en heeft u al een VVD’er gaan piepen over de begrotingsnorm van drie procent?).

Ik moet erbij vermelden dat het een lastige vergelijking is. De cijfers voor de bezuinigingen zijn afkomstig van een update van het ministerie van Veiligheid en Justitie van deze week en representeren de laatste stand van zaken (daarover binnenkort meer op Sargasso). De bezuinigingen zijn een mengsel van structurele en incidentele kostenbesparingen voor de overheid. De vergelijking met de (als het goed is eenmalige) redding van de banken is dus niet helemaal eerlijk. Dit om alvast in te springen op de discussie. De bedoeling van dit stuk is louter om even een beeld te geven van de omvang van de bedragen.

Update: in de discussie worden wijze (en minder wijze) woorden gesproken. Zoals in de alinea hierboven staat, geef ik zelf al aan dat een vergelijking moeizaam is. Ook geef ik aan dat een flink deel van het geld gewoon terugverdiend wordt. Ik heb inderdaad niet alle begeleidende stukken gelezen, maar mij gebaseerd op een financieel overzicht in NRC Handelsblad.

Overigens kun je er ook bij opmerken dat het met de bezuinigingen nog helemaal niet duidelijk is. Er staat voor zo’n 19 miljard ingeboekt, maar ik kan mij eerlijk gezegd niet voorstellen dat al die miljarden daadwerkelijk op de voorgeschreven wijze gehaald worden. Dus ook daar zit nog een flinke speling. Dus ja, meneer Van Rooijen en meneer Mol, u heeft helemaal gelijk.

Reacties (38)

#2 Raymo

en heeft u al een VVD’er gaan piepen over de begrotingsnorm van drie procent?

VVD’ers en economie gaan ook niet samen, hoezeer ze die indruk wel willen geven (en dus maar blijven herhalen).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 hansje ter horst

Er staat dus die groepen die nu al tot op hun gebeente worden gestript nog wat te wachten, zo te zien.

Maar die meneer die daar de boel gaat leiden krijgt WEL 550.000 per jaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Raymo

@3: maar dat is natuurlijk omdat die meneer anders naar het buitenland gaat, want zulke capabele mensen verdienen dergelijke bedragen. Kijk maar anders wat er gebeurd als je minder capabele mensen minder betaald: die kneusjes kunnen enkel nog minister-president worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Ernest

Heftig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 pim

Ik weet niet meer waar ik dit gevonden heb op het internet ,maar het klopt wel min of meer :

redactie: knip copy-paste. Zie beneden in de comment van Kalief de link waar je de tekst elders kan vinden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Marius

Laten we wel de nuance en correctheid van beweringen in de gaten houden. Hier wordt een te negatief beeld geschetst, om het woord misleidend maar niet te gebruiken. 1. Waarom wordt in de grafiek aan de bezuinigingskant een onderscheid gemaakt tussen diverse posten en aan de SNS-reddings kant niet? Het betreft immers een kapitaalinjectie maar ook een lening en garanties. De kapitaalinjectie is maar een klein deel. 2. Onvermeld blijft dat een miljard bij de banken vandaan gehaald wordt en niet bij de belastingbetaler. 3. ‘Terugbetalen’ of niet is irrelevant. Want 4. De bank is in staatshanden. En wel op een manier die private verliezen bij beleggers, obligatiehouders en geldverstrekkers legt 5. De bank heeft ook bezittingen en cashflow, dat wordt even vergeten 6. De winst die de staat op de ING steun gemaakt heeft is ruim 3x zo groot is als het verlies op de eerste SNS lening die nu wordt afgeschreven.

Het kan zo maar zijn dat met het miljard van de andere banken en de winst op ING dit verhaal kostenneutraal is. Als het gezonde deel van SNS verder kan bespaart de overheid hiermee verder een enorme depositogarantieclaim. Resultaat is dan dat de vastgoed bad bank in overheidshanden is. Er is echter al veel op het vastgoed afgeschreven. Ja het is een risico maar er zijn bezittingen, cash flow en met wat gevoel voor timing is winst niet denkbeeldig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Kalief

Zo’n belachelijk lange lap #6 heeft hij vast niet zelf zitten inkloppen.
En inderdaad: http://www.google.com/search?q=Hoe+langer+dit+crimineel+geldsysteem+aanblijft

Pim, copypaste-trol! Sterf! (Voor de webcam.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 pim
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Kalief

Ga je lekker met je gespam?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Spam

ja, leuk verhaal. maar bij bezuinigingen heb je het over jaarlijkse uitgaven en de SNS koop je maar een keer. bovendien krijg je er een bank voor terug. het kan allemaal minder waard blijken dan je hoopt, maar het is wel gewoon een investering.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 gronk

bovendien krijg je er een bank voor terug.

Moet dat een argument voorstellen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 rj

@6: Het is een beetje lang van stof en beroerd opgeschreven, maar het wel snijdt hout, m.i. Ik lees net iets wat misschien vergelijkbaar is. John Joyce, de vader van James (de schrijver van die naam, niet Joyce James, de kapster van de acteurs in The Servant) (ik digresseer) (waarvoor excuses), John Stanislaus Joyce dus, die beleende op een gegeven moment zijn pensioen om een huis te kopen. Hij had dus 0 komma niks toen, want z’n hele pensioen ging naar de bank van lening. Maar hij had wel een huis waar hij diezelfde dag nog een hypotheek op nam. More money in your pocket! Ik moet erbij zeggen dat dit piramidespel natuurlijk ook niet goed afliep, evenmin als het goed lijkt te zullen kunnen gaan aflopen met het monetaire spel van de dollar/europiramide, denkelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 warumbel

Voor dat bedrag mogen ze mijn bank ook wel hebben. Hij is wel wat smoezelig want die rothond springt er steeds met z’n modderpoten op.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 pim

@11: De kalief die een kalief wil worden zegt wat over trollen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 kim

@10: Gevoelig snAAArtje geraakt

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 MrOoijer (Jan van Rongen)

Sorry hoor, maar dit is wel héééél erg appels en peren vergelijken. Kan in het vervolg een redacteur met meer financiële kennis hier over schrijven? Dit is niks.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 kim

Misschien heeft omroep MAX wel gelijk met het terugbrengen van de media naar het oude stelsel .Het stelsel van voor de NEUro en dat dan liever vandaag als morgen ,liefst nog voordat Brussel en Draghi hier nog meer de lakens gaat uitdelen .
Binnen het VVD-ECBrussel media stelsel hoor je natuurlijk nooit meer iets over straatarme landen als Griekenland door hun toedoen ,nee ,daar hebben we de BBC dan weer voor nodig.
Brussel is kwa media en democratie zelf niet transparant ,hoe halen ze het dan in hun hoofd om te bedenken dat het nodig is om hier een media inspecteur en permanente spion bij de overheid te installeren ?
http://www.telegraaf.nl/binnenland/21259607/__EU-spion_met_pek_en_veren_land_uit__.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Anna

“Professor Zonnebloem onteigent SNS met unieke actie” laat het FD vandaag weten. Niet iedereen is het daarmee eens.
http://biflatie.nl/artikelen/crisis/privatiseren-van-winst-nationaliseren-van-verlies/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Kalief

#20 De partij van Wilders ziet er meer heil in om een vaste Nederlandse controleur in Brussel te stationeren die kan toezien op juiste besteding van het Nederlandse belastinggeld.
Die controleurs zijn er al. Dat zijn de EU-parlementsleden en commissarissen. En journalisten en andere geïnteresseerden. En als we niet willen dat belastinggeld wordt verspild dan moeten de de bewaking van Wilders maar afschaffen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 MrOoijer (Jan van Rongen)

@18: Nou dan iets duidelijker:
(a) van de 3,7 miljard zat 0,8 al in de staatsschuld;
(b) de banken dragen 1 miljard bij, maar minus aandeel ABN (is immers van de staat), dragen de andere banken maar 0,8 bij.
==> schuld stijgt nog maar 3,7 – 1,6 = 2,1 miljard.
(c) de SNS zal, als gesaneerd, echt wel een paar miljard in de verkoop opbrengen.
(d) die 5 miljard garantie is voorlopig niet meer dan dat: garantie en geen geld dat al de deur uit is.

Conclusie is dat de staat hier op termijn waarschijnlijk aan gaat verdienen. Laten we dus maar even afwachten wat het CPB eind deze maand voorspelt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 kim

.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Anna
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Kalief

Als er een de weg kwijt is dan is dat wel Holman, die na de dood van Van Gogh de hele wereld als vijand ziet.

En ja, Nederland is inderdaad een democratie. En als jij je daar niet in thuisvoelt moet je maar naar Noord-Korea verhuizen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Anna

Sukkel! Je leest niet!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 McLovin

“Conclusie is dat de staat hier op termijn waarschijnlijk aan gaat verdienen. Laten we dus maar even afwachten wat het CPB eind deze maand voorspelt.” Ah ok, maar als de staat hieraan gaat verdienen, en de private sector er een zooi van maakte, dan neem ik aan dat we de banken maar gewoon in staats handen laten voortaan? Of gaan we dan weer piepen dat de overheid inefficient etc is en dat de markt alles beter doet?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Raymo

Kan in het vervolg een redacteur met meer financiële kennis hier over schrijven? – #18

Ja, laten we een (oud)bankier nemen, het liefst van de SNS of ABN, die in het verleden bewezen hebben dat ze zulke goede kennis van financiële zaken hadden (en er ook naar betaald kregen, want nu eenmaal een zeer capabel persoon). Of zo’n topeconoom die alles achteraf aan zag komen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Prediker

Kan in het vervolg een redacteur met meer financiële kennis hier over schrijven? Dit is niks.

@18 – Hier is een idee: we besteden dit soort stukjes voortaan uit aan Jan van Rongen. Scheelt Jan van Rongen weer een brok ergernis, en de kwaliteit en diversiteit van Sargasso schiet meteen omhoog. Iedereen gelukkig.

Wanneer begin je?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Weerman

Toen ik dit filmpje begin 2008 (!) zag wist ik niet dat ze zo gelijk zouden krijgen…
http://www.youtube.com/watch?v=lWDdcD-1xoo&feature=youtube_gdata_player

OT: alleen “To Big T Fail” banken worden gered. Vreemd dat alle NL grootbanken To Big To Fail zijn. Fortis was een systeembank, ABN is een systeemba, ING is een systeembank, Rabo is een systeembank… je vraagt je haast af waarom die banken niet opgeknipt worden. Liever 40 banken met 300.000 klanten per bank dan 4 banken met 12 miljoen klanten. Dan kunnen de banken tenmiste failliet gaan. De tucht van de markt geldt nu namelijk alleen voor alle bedrijven_ BEHALVE_ de systeembanken, en dat is nogal wrang.

Waaro moet ik kromliggen om mijn studieschuld af te betalen als er voor een systeembank een vangnet ter waarde van tig miljard klaarstaat? Tel mijn schuld daar ook maar bij op. In mijn microeconomische habitat ben ik namelijk óók To Big To Fail.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Kalief

#30 Dat zou inderdaad misschien wel een goede stap zijn: alle banken omvalbaar maken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 Weerman
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Diener

@31: Dan moet je eerst het geldsysteem fundamenteel hervormen. Het fractioneel reservesysteem van geldcreatie in de vorm van schuld, door commerciele banken, die daar hun brood aan verdienen. Geld uitlenen dat je voor het grootste deel zelf hebt gemaakt en daar dan rente over berekenen: all animals are equal, but some are more equal than others…
Het absurde is dat de staat, dat zijn wij dus, nu ook eigenaar zijn van inmiddels twee van die banken die te groot zijn om te laten omvallen. Die eerst maar eens opsplitsen dan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Cor Mol

#29 Prediker
“Lucht en leegte, alles is leegte.” ( Prediker 1:2-3 )

Dat was inderdaad van toepassing op het stuk van Dimitri zoals Jan in #18 opmerkte en in #22 onderbouwde. Het is duidelijk dat Dimitri alleen de pers nakauwt zoals elke goede journalist tegenwoordig betaamt en niet de moeite heeft genomen de brief van Dijsselbloem echt te lezen.
De kosten van de SNS reddingsoperatie bedragen voor alsnog in mln:
a) 565 mln. afboeking lening. De 282,5 mln boete was nog niet ingeboekt. De lening was al gegeven en verhoogt de schuld dus niet, zover dus de 800 mln in de pers.
b) 700 mln vastgoed beheer (500+200) kan direct worden afgeboekt. Hiervan moet 500 mln worden geleend.
c) 1100 overbrugging lening die hopelijk terugkomt
d) 2.200 herkapitalisatie – hopelijk idem
e) garantie 5.000 voor beheer
f) 1000 heffing sector, waarvan respectievelijk 200 mln ABN-Amro en 70 mln SNS weglekt. Voor 270 mln een sigaar uit eigen doos of broekzak vestzak transactie.
g) extra vennootschapsbelasting 175 mln. in 2013 en 2014 doordat de banken voorlopig geen 700 mln in de DSG pot hoeven te stoppen, die ze van de belasting konden aftrekken.
h) marktconforme rente [c]en marktconforme garantiefee [e] , maar dit is ook sigaar uit eigen doos omdat staat 100% aandeelhouder van SNS is. Kosten 10 jaars staatslening 1,87%, dus ca 79 mln per jaar voor de 3,7 mld + 500 mln. Dijsselbloem was dus demagogisch met zijn “marktconform”.

Netto dus 360 mln kosten plus 79 mln per jaar aan rente. Tegenover echte schuldtoename (4,2 mld.) staan 3,7 mld. activa die je van de EU niet mag meerekenen (Chinees staatsboekhouden) Uit de bankencrisis hebben we al 42 mld. activa die we niet mogen meerekenen en waarop we overigens nog een flink bedrag moeten afboeken.

Als Bouwfonds in 2006 niet was verkocht was deze activiteit in ABN-Amro meegekomen. Vermoedelijk had dit de koopprijs van ABN-Amro niet beïnvloed. De negatieve exploitatiekosten en impairment afboekingen in SNS sinds 2008 waren dan ook voor rekening van de staat gekomen. Ook de liquidatieopbrengsten van SNS had de staat niet ontvangen (eigen vermogen en achtergestelde leningen). Per saldo is de staat dus waarschijnlijk zo beter af.

Voor dit soort bedragen kom ik tegenwoordig mijn bed niet meer uit. Het is dus volstrekte onzin dat we vanwege de SNS deal zouden moeten bezuinigen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 Inca

@34, laten we dan maar hopen dat de politiek dat ook op die manier bekijkt, en er niet nog wat maatregelen doorheen jast.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 keest

Wat ik nu raar vind, is dat in de berichtgeving over hoe-het-allemaal-zo-enorm-fout-kon-gaan, twee zaken stelselmatig buiten beeld blijven die er naar mijn bescheiden mening echt wel bij gehaald mogen worden. Ten eerste de verzelfstandiging/privatisering die in de jaren ’90 inzette (als ik het wikipedia-lemma erover mag geloven (http://nl.wikipedia.org/wiki/Bouwfonds), heeft de raad van bestuur daar in 1993 flink de sokken in gezet. Je wordt dan toch benieuwd naar de samenstelling daarvan, maar die kon ik nergens vinden. Onderzoeksjournalisten zouden deze dozen eens moeten doorpluizen: http://www.iisg.nl/archives/en/files/r/ARCH02237full.php En ten tweede de bouwfraude, waarin het bouwfonds ook een centrale plek innam. Hoeveel schade heeft die aangebracht? Leuk thema voor volgende uitzending van Harry Mens misschien?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 Dimitri Tokmetzis

@vanrooijen, @mol
Jullie hebben gelijk (zie update), en die nuance had ik ook aan het einde van het stuk aangebracht. Het is simpelweg geen eerlijke vergelijking en ja, een flink deel van het geld wordt gewoon terugverdiend. De 30 miljard die in ABN Amro is gepompt is niet verdwenen oid. En wie weet, hoeven we er inderdaad niets van te merken.

De inzet van dit stukje was dan ook een hele andere: gewoon eens laten zien over hoeveel geld dit nu gaat (hoewel al die bedragen – redding en bezuinigingen) nog behoorlijk volatiel zijn. Niets meer en niets minder.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#38 Cor Mol

#37 Sportieve reactie die vertrouwen geeft in de toekomst.

  • Vorige discussie