In de auto richting het midden des lands luisteren wij naar Radio 1, waarop het programma Tros Kamerbreed bezig is. Arie Slob, Jolande Sap en Thijs Berman zijn aanwezig om te praten over de consequenties van het Lente-in-Kunduz-akkoord.
Terwijl mijn zoon achterin om zijn speentje jengelt, hoor ik hoe met name Jolande Sap het zinloos zwaar te verduren krijgt dankzij de vragen van de mannelijke helft van de twee interviewers. De interviewer heeft een onwaarschijnlijk zeikstem, de verzuurde zelfgenoegzaamheid sijpelt uit de luidsprekers en brandt zich een gat in de vloer waardoor er imaginaire walmen ontstaan die de beperkte ruimte in onze gehuurde Volkswagen Polo zodanig vullen dat het, ondanks de wind die door de open staande ramen raast, niet te harden is. Maar wij blijven luisteren, uit solidariteit en piëteit met Sap. Zo zijn wij. In- en ingoede mensen.
De man vraagt aan haar wat ze ervan vindt dat Stef Blok heeft gezegd dat het belasten van de reiskostenvergoeding wat de VVD betreft in de toekomst gecompenseerd zal worden. Zij zegt geen problemen te hebben met die uitspraak. Er is een akkoord, waarover door vijf partijen is onderhandeld. Je hoeft, als deelnemer aan de coalitie, niet elk punt van het akkoord te blijven verdedigen. Als politieke partij heb je de plicht om aan de kiezer uit te leggen waarvoor je staat. Dat je het niet op alle punten eens bent met het akkoord dat mede door jouw partij tot stand is gekomen, is volstrekt legitiem. Daarom heet het ook een akkoord: het hangt aan elkaar van compromissen, het is geven en nemen, het heeft geen enkele zin om geheimzinnig te doen over de maatregelen waarmee je moeite hebt.
Het standpunt van Sap klinkt vrij logisch. Ze legt het bovendien helder en geduldig uit. Toch blijft de interviewer doen alsof hij haar niet begrijpt, alsof hij een contradictie op het spoor is, alsof hij tegenover een draaier zit die zich niet aan de gemaakte afspraken durft te committeren.
Waarschijnlijk denkt de man dat hij een goed interviewer is. Dat een goed interviewer alleen maar bezig moet zijn om de geïnterviewde uit de tent te lokken en op inconsequenties te betrappen. Ik ben al een aardig aantal jaren een snel groeiende hekel aan het kweken voor de Hilversemse overtuiging dat wij, kijkers en luisteraars, liever mensen op hun bek zien gaan dan dat we hen iets horen vertellen wat ervoor kan zorgen dat wij iets opsteken, een verhelderend inzicht krijgen of een afgewogen oordeel kunnen vellen over hetgeen men te bieden heeft.
Dat soort interviewers is, over het algemeen, vooral geïnteresseerd in zichzelf.
Reacties (18)
Goed stuk!
Was het Kockelmann?
Ik dacht ook meteen aan Kokkelman bij dit verhaal. Interviewen heeft vaak weinig met belangstelling en nieuwsgierigheid te maken. Ik vond Arie Boomsma altijd goed op de radio omdat hij – en het is ernstig dat dat opvalt – luisterde naar zijn zijn gesprekspartner.
“Dat soort interviewers is, over het algemeen, vooral geïnteresseerd in zichzelf.
Dat hoeft niet per se de hele waarheid te zijn; er is nog een andere verklaring mogelijk.
Er is ook nog zoiets als het idee dat rondwaart dat je als onderzoeker c.q. journalist objectief moet zijn, en dat je dus geen standpunt in zou mogen/ moeten nemen.
Ik neem hierover (nu) zelf even ook geen standpunt in maar ik constateer wél dat áls je dat idee aanhangt, dat dan het gevaar op de loer ligt dat je kijkers/ lezers/ luisteraars van je vervreemdt op de manier zoals die door Molovich zo herkenbaar in beeld gebracht wordt, want dan zal de journalist in kwestie zich eerder op vorm-dingen richten dan op inhoudelijke dingen. (Want anders laat je te gemakkelijk blijken wat je eigen positie is, en dan zou je dus niet objectief genoeg meer zijn).
(PS ik wil ook nog even gebruik maken van de mogelijkheid om me aan te sluiten en mijn instemming uit te spreken voor reacties #2 en #3, persoonlijk had ik ook dat soort types als Kockelman voor ogen)
Dat soort interviewers is, over het algemeen, vooral geïnteresseerd in zichzelf.
En jij schrijft zure zeikstukjes op een blog voor het algemeen nut? Of toch een beetje voor je eigen ego…
Het was TROS Kamerbreed, dus natuurlijk was het niet lamstraal Kockelman (KRO). Het was de minstens even zo erge Kees “ik-weet-alles-al” Boonman. Ik moet als ik hem hoor altijd denken aan winkelier Grootgrut uit Rommeldam (en dan dus het stemmetje uit ‘Als u begrijpt wat ik bedoel’). En dat is dat weer een zeikstemmetje van Paul Haenen. Hèt voorbeeld van cynische journalistiek.
Mag allemaal waar wezen, zolang Sap maar niet zielig wordt gevonden, of onheus bejegend. Ze kan ook niet gaan tenslotte.
En luisteraars kunnen een andere zender kiezen: er zitten knoppen op het ding dat radio heet.
Goed stuk. Heel herkenbaar. Overigens komt het tegenovergestelde ook regelmatig voor. Namelijk dat de geinterviewde achter elkaar rammelende redeneringen en complete drogredenen uitbraakt, aangevuld met feitelijke onjuistheden die eenvoudig te weerleggen zijn. En dat de interviewer dan vrolijk verder kakelt alsof er niets aan de hand is. Vooral als de interviewer even tevoren wel ‘kritisch’ is geweest (meestal op de manier die Molovich schetst) zie je dit gedrag. De interviewer heeft dan bedacht dat ‘fair and balanced’ ook best belangrijk is, en dat het voortdurend tegenspreken van de geinterviewde, getuigt van partijdigheid van de interviewer. Zelfs als de geinterviewde uitsluitend objectief weerlegbare onzin uitkraamt.
Samengevat: je hoort maar zelden een interview van niveau op de radio.
Krijg ik nu het idee dat Max het opneemt voor Sap? Zou dat zijn nav de meerdere postjes hier waar ze lekker afgebrand werd? Zou het echt? En wat moet ik daar dan van denken…
En ja, interviewers luisteren vrijwel niet naar wat er wordt gezegd.
Maar dat terzijde.
En dat is niet uniek voor NL.
Heel transparant dat Sap erkent dat het haar te doen is om macht. Het blijft fout.
Aan Maarten, 010. Wat is er fout aan het erkennen dat het om macht gaat in de politiek? Dat is toch de enige manier om je partijprogrammapunten te realiseren? Of moet het anders op de Wilders-manier: obstructie via vier hoofdelijke stemmingen en een kort geding tegen een parlementaire uitspraak? (Deze blog hierover vond ik wel aardig: http://stophetgevaarwilders.blogspot.com/2012/05/verheven-boven-recht-en-regel.html ). Naar mijn mening valt Sap niets te verwijten.
Macht, als geld, is een middel. Als macht het doel is, corrumpeert het. Macht krijg je, of verdien je, maar je vraagt er niet om.
Maar Sap zet het hier toch in als een middel? GL krijgt een boel dingen gedaan in het akkoord.
Je kan de prijs te hoog vinden, en het er dus niet mee eens zijn, maar dat maakt nog niet dat het Sap ineens alleen te doen is om de macht.
Hoe zet je een middel in, waar je niet over beschikt? (Door andere kandidaten uit te sluiten voor het leiderschap).
Sinds Kunduz-akkoord nr.1 moet ik bij het horen/zien van Sap direct aan citroensap denken.
Maar eerlijk is eerlijk:
veel van het journaille blaat er zo dom op los en komt met argumenten/vragen die doen vermoeden, dat ze (zelfs) geen (“rugzakje-“) opleiding hebben.
Daarbij vergeleken is Mevrouw Sap een lust voor oor/oog ;-)
Kees Boonman wordt in de media bejegend als een grote autoriteit. Hij treedt ook op als politieke duider in 1-vandaag. Hij doceert ook journalistiek aan de Universiteit van Leiden.
Een paar jaar geleden was hij nog erger. Standaard vroeg hij bij politici bij herhaling naar diens ambities voor de toekomst. Ook al riepen ze 10 keer dat ze daar niets over wilden zeggen. Ik was blij als Margriet Vroomans het soms alleen deed, zonder Boonman. Maar inmiddels hebben ze een systeempje waarbij Kees de ‘slimme’ vragen moet stellen.
De vraag is echter hoe je de interviews kunt verbeteren. Punt 1 is de debatcultuur in de Nederlandse media. Altijd wil de interviewer scoren en lokt hij uit met tendentieuze vragen.
Kunnen we niet beter overgaan op de dialogen, zoals de Human probeerde over de verzorgingsstaat olv Clairy Polak en Ad Verbrugge (Het filosofisch kwintet)?
In Belgie, Canvas, kijk ik met genoegen naar Reyer Laat. Op dezelfde tijd als Pauw & Witteman of Kn&vdBr. Hij interviewt in zijn eentje, spreekt rustig (zoetgevooisd), terwijl je er een hoop wijzer wordt van de interviews van zijn gasten.
Graag zou ik ook betere interviewers zien. Laat Sveder van Wijnbergen eens premier-minister Rutte gaan interviewen, en Abram de Swaan minister Hans Hillen (defensie) of minister Jan Kees de Jager.
Yep scoringsdrang van beide zijden en zogenaamde professionalisering zorgt er voor dat interviewers alleen maar zuigen en hopen een scoop of schokkende uitspraak er uit te persen en dat geïnterviewden alleen vooraf ingestudeerde slogans en one-liners (geen eens antwoorden) uitkramen.
Ik denk als ik journalist zou zijn, zou ik een gigantische bokshandschoen op een veer spannen in een doos, en die dan aan Sap geven en als ze hem openmaakt, PATSSS!!!!! Daarna een microfoon onder haar gezicht en vragen: “WHAAAMMMM in your FACE!!!! Wat is hierop uw commentaar? HE? Waarom functioneert u niet onder druk?? HE??? NOU?? WHAAMMMM!!”
Latere generaties zullen me visionair noemen!