Geen bal op tv | Lou Reed

COLUMN - Lou Reed is dood. In De Wereld Draait Door zaten Joost Zwagerman en Nico Dijkshoorn om dit verlies te duiden. Gelukkig zond Nederland 3 later op de avond Classic Albums: Transformer uit.

Lou Reed was een chagrijnige brompot. Dat weet iedereen. Je krijgt het ook altijd te horen als het over Lou Reed gaat. Dit stukje vormt daar inderdaad geen uitzondering op. Joost Zwagerman vertelde er gisteren in De Wereld Draait Door nog over. Hij kreeg de kans Lou Reed te interviewen toen deze in 2007 de Andy Warhol-tentoonstelling in het Post CS-gebouw opende. Hij en zijn collega-interviewers kregen te horen dat er vier taboes waren: The Velvet Underground, Andy Warhol, pop-art en politiek. Bracht je dat ter sprake, dan werd je de deur gewezen. 

Zwagerman zag door de wol geverfde interviewers na twee minuten als bange schooljongetjes weer naar buiten komen. Toen Zwagerman aan de beurt was, vroeg hij of Lou Reed wist dat Perfect Day op de crematie van Theo van Gogh werd gedraaid. Dat dit het favoriete nummer van Theo van Gogh was. Zwagerman werd er bijna uitgegooid omdat de moord op Van Gogh Lou Reed te veel aan politiek deed denken.

‘Kijk’, zei huisdichter Nico Dijkshoorn, de tweede gast die de dood van Lou Reed mocht duiden, ‘dit is precies waarom ik zo van Lou Reed hou.’ Waarna Dijkshoorn vertelde dat hij Lou Reed als lakmoesproef gebruikt. Elke keer als hij een voorstel krijgt, waarvan hij bij zichzelf afvraagt of hij het wel moet doen, vraagt Dijkshoorn zich af: ‘Wat zou Lou Reed doen?’ Zo werd hij een tijdje geleden gevraagd of hij wilde meedoen aan ‘Wie is de Mol’. Zou Lou Reed het hebben gedaan? Nee. Dan Nico ook niet. Kortom, een bruikbaar idee van Dijkshoorn. Wellicht leuk om er een app van te maken. What would Lou do?

Zwagerman & Dijkshoorn, voor al uw duidingen. U begrijpt: Lou Reed laten bezingen door een wandelende Wikipedia en een aardsromanticus die een gedicht declameert waarin hij zwelgt in zijn overbekende Titaantjes-nostalgie, daar schiet een mens niet zoveel mee op.  Gelukkig werd later op de avond “Classic Albums: Transformer” herhaald. Wat mij in mijn overtuiging sterkte dat alle grote artiesten eigenlijk de laatste decennia van hun levens in navolging van Johnny Cash hun favoriete nummers (van henzelf en van anderen) moeten opnemen. De akoestische versies van de nummers op Transformer, die Lou Reed hier speciaal voor de camera speelde, smaakten naar veel meer.

Transformer werd geproduceerd door Mick Ronson en David Bowie. Lou Reed liet zich begeleiden door sessiemuzikanten. Een van hen had nog nooit van “The Velvet Underground” gehoord toen hij werd gevraagd. En uitgerekend hij bleek verantwoordelijk voor het tweestemmige basloopje op “Walk on the Wild Side”: laag op de contrabas en een paar octaven hoger op de basgitaar. Niet omdat hij dat mooier vond, maar omdat hij door hetzelfde op twee verschillende manieren te spelen, twee keer zoveel geld kon verdienen. Kijk, dat soort informatie, daar doe je het voor.

Overigens kwam Lou Reed als een bijzonder beminnelijk mens naar voren. In plaats van zijn eigen rol op te hemelen, zien we hoe hij bewonderend geniet van Mick Ronsons strijkarrangement waarmee Perfect Day eindigt. ‘Isn’t that beautiful?’, vraagt hij. En tijdens de analyse van Satelite of Love prijst hij David Bowie’s falset de hemel in.

‘Het is een album’, zei Lou Reed over Transformer. ‘Met liedjes. Daarna ging het leven verder.’ Tot afgelopen zondag dan. Sweet guy.