Foto: Vlees!

COLUMN - Ik ben er een geworden. Ondanks dat ze eigenlijk niet bestaan. Maar toch.

Maar laten we bij het begin beginnen: de vleesconsumptie, bij ons in het westen maar ook in het algemeen, ligt veel te hoog. Dat is dramatisch voor het klimaat. Slecht voor de gezondheid. Er is allerlei gerotzooi in de vleessector. En last but not least is het ook heel zielig voor de dieren. Hoewel ‘zielig’ niet helemaal de lading dekt, als het gaat om het in erbarmelijke omstandigheden gevangenhouden van miljarden levende wezens.

Een deel van de lezers ben ik nu al kwijt, die zitten, al het bewijs ten spijt, al schuimbekkend een commentje te tikken. Want zo gaat dat, als het gaat over minder vlees eten, dat roept heftige emoties op. Ook al zijn er eigenlijk wel belangrijkere dingen, zoals in dit geval het milieu en onze gezondheid. Zo zij het, ik schrijf dit stuk niet voor hen die nu al een rood waas voor ogen hebben.

De termen voor mensen die geen of minder vlees eten zijn grotendeels wel bekend, al betekenen ze niet voor iedereen hetzelfde. De vegetariër, die geen dode dieren eet (maar soms dan wel weer vis, gevogelte, of insecten). De flexitarier, een uitvinding van Natuur en Milieu, die af en toe het vlees achterwege laat.* En de veganist, de in de beeldvorming wat militante radicalo die alle dierproducten rücksichtslos afzweert. Ook als het gaat om die leren bank of schoenen, die lepel honing in de thee, of iets met kleurstof gewonnen uit geperste rode luizen.

Het gelijk van de veganist

Het is niet zo gek dat er geen ‘light’ variant is van de veganist. Veganist worden is namelijk een best heftige stap. Je ontzegt jezelf ontzettend veel lekkere dingen, in veel grotere mate dan vegetariërs dat doen. Je legt jezelf op dat je tijd en energie moet steken in het zorgen voor een evenwichtig en gezond voedingspatroon. En in het vinden van vervangende producten, niet alleen voor voedsel, maar ook qua kleding en voor huishoudelijk gebruik. Iets buiten de deur eten verzandt al gauw in een speurtocht naar iets dat / ergens waar je überhaupt wat kan eten.

De ellende is: die veganisten hebben eigenlijk best een punt. Want wie op bovenstaande linkjes heeft geklikt, heeft bijvoorbeeld kunnen zien dat ook het eten van kaas een behoorlijk grote impact heeft op milieu en klimaat. En gruwelen van de bio-industrie zijn net zo goed van toepassing op een melkkoe als op een koe die wordt opgegeten. Natuurlijk kun je dat deels ondervangen door biologisch eten, beter-leven keurmerken en al wat dies meer zij. Maar ook voor biologische eieren gaan de 1 dag oude mannetjeskuikens ‘gewoon’ in de versnipperaar of naar de gaskamer.

Oer-Hollands

Ik probeer te letten op wat ik eet. Fulltime veganisme gaat ‘em echter om meerdere redenen niet worden. Maar, vroeg ik me af: hoe moeilijk zou het zijn om deels over te stappen op een veganistisch dieet? Als soort van flexitarier, alleen dan veganistisch. Bijvoorbeeld bij een of twee maaltijden per dag, een paar dagen in de week? Het korte antwoord is: dat kost aan nietsheid grenzend weinig moeite.

Voor het avondeten is er een heel scala aan alternatieven beschikbaar. Van noten en gedroogde vruchten, tot peulvruchten, tot allerhande vleesvervangers op (onder andere) soja-basis. Als je een beetje kan koken, kom je er echt wel uit.

Bij het ontbijt en de lunch word ik in mijn flexinistisch bestaan gesteund wordt door verschillende oer-Hollandse producten. Pindakaas**. Jam. Appelstroop. Niet dat het me wat interesseert, of iets traditioneel Hollands is, maar sommige mensen schijnen het belangrijk te vinden. Ook die kunnen dus prima aan hun trekken komen, als ze willen. En vooruit, de duizenden soorten niet-Hollandse hummus helpen ook bij de nodige variatie.

Conclusie: ik ben een contente flexinist. Geen moeite, wel een gezonder, milieubewuster en diervriendelijker leefpatroon. Zijn er meer gegadigden, wellicht?

 

* Wel slim verzonnen, want het effect van heel veel mensen die af en toe een lapje vlees laten staan is natuurlijk groter dan een handvol mensen die helemaal niets eten.

**al dan niet met wat minder Hollandse sambal.

Reacties (35)

#1 Arduenn

Bij ‘flexinist’ moet ik toch eerder aan dit denken:

Is ‘vlesetariër’ niet een veel betere benaming voor de twijfelvegetariër?

  • Volgende discussie
#2 Riche

Ik ben al jaren flexitarier zoals dat dus heet en je zal merken dat je eigenlijk helemaal niet zo veel mist als je je vleesconsumptie beperkt. Sterker nog je leert eten meer waarderen is mijn ervaring. Ik zie ook niet in waarom je elke dag vlees zou moeten eten, helemaal niet noodzakelijk. Daarnaast helpt het ook om niet zo vet te worden en zoals best veel mensen om me heen beginnen te lijken op barbapappa.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 HansR

Ik ben gewoon alleseter. laten we zeggen 3 dgn/week vlees (60% gevogelte, rest: varken en schaap), 2dgn/week vis en een keer vegetarisch. Bevalt prima. Overigens bestaan er zulke goede vegetarische kookboeken tegenwoordig dat je gewoon spontaan vegetariërs wordt. Was Ottolenghi al genoemd? Maar hij is niet alleen hoor.

Overigens de eerste keer, dat ik De Speld min of meer serieus als ref. zie. Of is dit artikel toch behorend bij De Speld? Dan ben ik goed in de maling genomen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Mozzarella

De mens is een omnivoor. Een strikt veganistisch dieet is niet volwaardig en leidt tot een vitamine B12-tekort. Dat vertellen veganisten er meestal niet bij.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Le Redoutable

“die zitten, al het bewijs ten spijt, al schuimbekkend een commentje te tikken” Waarom zou iemand gaan schuimbekken als iemand het zielig vindt om dieren te eten, dat zal een vleeseter toch worst wezen?

Het is eerder andersom, fundamentalistische vegetariërs gaan meestal schuimbekken als ik mijn sappige kiloknaller aan het verorberen ben. Waarschijnlijk uit afgunst omdat ze ook wel weten dat het een stuk lekkerder is dan hun droge hap sojameel. Niet voor niets dat ze zo’n plak gepaneerd meel een vleesnaam geven en van de “vegetarische slager” halen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Anton

@4: In vleesvervangers zit best vaak b12 toegevoegd. En als het echt niet anders kan pak je een pilletje.

Veganisten doen er overigens totaal niet geheimzinnig over dat b12 een ding is. En anders hoor je het wel binnen no-time van een vleesfanaat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Lutine

@4

De eerlijkheid gebiedt wel te zeggen dat een strikt veganistisch dieet tot gezondheidsklachten kan resulteren. Mogelijk zullen er tegenbeweringen zijn die zeggen dat je vitamientje of supplementje zus of zo moet slikken. Maar er zit wel een gokelement met je gezondheid in.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Lutine

@6

Doen ze ook niet geheimzinnig over vitamine D?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Anton

@5: Het werkt echt 2 kanten op. Zodra mensen door hebben hoeveel vlees ik eet, dan schieten de tegenwerpingen mij om de oren.

Precies dat verwijt dat veganisten veelal krijgen (moral highground), dat doen vele vleeseters precies zo. Of iemand zo’n irritante betweter is heeft niks te maken met hoeveel vlees hij/zij wel- of niet eet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Anton

@8: Wie bedoel je met ze? Ik hoor het zojuist van jou, dus er is wederom niks geheimzinnigs aan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Twan

Aardig stukje. Om je punt te ondersteunen: mijn ervaring is dat sommige dingen opeens vanzelf gaan. Wij eten vrijwel altijd vegetarisch. Toen mijn vriendin opperde een paar dagen in de week veganistisch te eten, leek mij dat een gruwel (omdat ik het associeerde met kleurloos eten uit een krakerscafé) maar bleek het hele plan overbodig, omdat we in de praktijk al een paar dagen per week veganistisch aten zonder het zelf door te hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Lutine

@10

Wie bedoel je met ze?

Ik reageer op jouw @6 Daar heb je het over veganisten. Die bedoel ik dus.

Dat je het zojuist van mij hoor is een veeg teken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Janos

@3 Nou ja, De Speld heeft natuurlijk gelijk dat er een absurd aantal varianten te krijgen is. Dat zij vervolgens in de overdrijfmodus schieten, wat hun werk is, doet daar niets aan af. Dus eh, ja, eigenlijk wel serieuze referentie :)

@5 Dank voor het bevestigen van mijn punt. En over smaak valt niet te twisten, maar als je je met water volgespoten ‘sappige’ kiloknaller echt zo lekker vindt, zou ik me eens afvragen waarom goede restaurants vaak werken met biologisch vlees, waarbij het dier daadwerkelijk rond heeft kunnen lopen en spieren heeft kunnen ontwikkelen. Maar ach, ieder zijn ding. Goed dat je tot de tweede alinea bent gekomen voor je in de voorspelde stand schoot!

@11 Thnx, en eens. De grappen over ‘grijze en bruine prut’ als eten bij veganisten zijn spreekwoordelijk. Terwijl in de praktijk die mensen juist vaak heel goed kunnen koken (logisch, zijn ook veel bezig met voeding).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Arduenn

@5

Natuurlijk loop je gewoon te stoken met je sappige kiloknaller. Maar in de supermarkt sta je wel te watertanden bij het schap met de Quornstukjes.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 6822

@4: http://www.at-a-lanta.nl/boek-1993-B12.html

Beter opletten, minder snel in de pen kruipen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Mozzarella

@15: Ik snap niet wat je bedoelt. In je link wordt mijn bewering bevestigd:

Er is echter een probleem: anders dan vaak wordt gedacht komt B12 niet voor in plantaardig voedsel; veganisten zullen deze vitamine dus apart tot zich moeten nemen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 6822

@16: Jij deed het m.i. voorkomen dat het B12 probleem de verzwegen, de opzettelijk geheimgehouden achilleshiel van het veganisme is.
Die achilleshiel klopt. Het verzwegen en geheimgehouden gedeelte niet, zo blijkt uit de link waarin te lezen valt dat iig al sinds 1982 discussie over het onderwerp gevoerd wordt, en e.e.a aan literatuur al sinds 1993 verzameld, samengevat en uitgegeven is door zeer fanatieke veganisten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Anton

@12: Nee mijn stelling was: Komen de waarschuwingen niet van veganisten, dan komen ze wel vanuit de vleeseters. Geheimzinnigheid is echt geen issue.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 beugwant

Het wordt nogal eens zwart-wit teruggebracht tot wel of geen vlees eten, maar we zouden gerust dagelijks met minder toe kunnen. 80gram vlees per dag is genoeg. Al is het dan wel weer even zwoegen als je in een restaurant ineens weer driekwart pond vlees weg mag werken.

@13: @5: Correct me if I’m wrong, maar een keurmerk of etiket ‘biologisch’ in de supermarkt slaat enkel op de voeding van het beest, niet op de huisvesting of de sportfaciliteiten. Als je weer wáár, dan is dat idyllische vrije uitloopvlees zoals op het etiket graag wordt voorgespiegeld echt wel te koop, maar aan een prijs waardoor je vanzelf deeltijdvegetariër wordt.
Wat natuurlijk ook niet helpt is de wildgroei aan keurmerken. Niettemin zijn er genoeg kleinere producenten die tegen de strenge Demeter-eisen aanschurken en zeker de moeite waard zijn; Ze te vinden en te bezoeken kost echter tijd en dat is iets dat de moderne hypotheekaflossende fileforensende tweeverdiener wordt onthouden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Krekel

@19:

Correct me if I’m wrong, maar een keurmerk of etiket ‘biologisch’ in de supermarkt slaat enkel op de voeding van het beest, niet op de huisvesting of de sportfaciliteiten.

Volgens mij is dit niet juist, en slaat ‘biologisch’ juist wel op diervriendelijkheid en milieu. Zie bijvoorbeeld het Voedingscentrum:

Bij de productie van biologisch voedsel wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met milieu en dierenwelzijn.

Of Stichting Wakker Dier:

Biologisch vlees wordt geproduceerd met respect voor natuur, milieu en de dieren. De dieren krijgen veel leefruimte, hebben stro en mogen naar buiten. Pijnlijke ingrepen zijn verboden. Het voer is biologisch en het gebruik van antibiotica is zeer beperkt.

Meestal dragen biologische producten ook 3 sterren v/h ‘Beter Leven’-keurmerk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Mozzarella

@17: Het is wel mijn ervaring dat veganisten hier niet snel over beginnen. Ook in dit artikel wordt er niets over gezegd.
Of dit tot ‘opzettelijke geheimhouding’ moet worden gerekend weet ik echter niet..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 6822

@21: Veganisten verdiepen zich in het onderwerp, brengen er een wetenschappelijk onderbouwde brochure over uit, bieden deze te koop aan, en zo’n 14 jaar na de eerste druk wordt de brochure nog altijd, gratis nu, via internet aangeboden.

Wat ik mij wel kan voorstellen is dat de eerste de beste veganist die weeeer moet uitleggen wat het precies betekent, weeeeer moet aanhoren dat de ander “dat allemaal” niet zou kunnen missen, weeeeer moet gaan uitleggen waarom eigenlijk en daarna tot slot weeeeer de discussie moeten aangaan over zijn/haar 2de hands leren schoenen, niet uit zichzelf begint over “oh ja, ik slik ook pillen trouwens, anders krijg ik de bibberitus”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 6822

@22: haha, 24 dus. Dompie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 McLovin

[Waarschuwing; Sluikreclame]
http://www.piggypalace.nl/
https://schotsehooglanders.nl/
[/Waarschuwing; Sluikreclame]

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 beugwant

@20: ” wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met milieu en dierenwelzijn”
Maar hoeveel is er in de race to the bottom nog echt mogelijk? We kennen allemaal wel de vergelijking dat een kip op het bord nog de meeste ruimte krijgt. Verder beschouw ik het Voedingscentrum al lang voordat het die zonnezuivel in de schijf van vijf stopte als een dependance van Unilever, dus niet onafhankelijk.
Vanuit mijn standpunt lijkt Wakker Dier dan inderdaad een betere bron, maar ik heb zelf ondervonden dat het ene ‘biologisch’ niet het andere is. Botweg gezegd is supermarktbiologisch mij niet goed genoeg. En ik hoop dat ik mij die culinaire luxe nog lang kan permitteren of dat het supermarktbiologisch net zo goed gaat worden als de selectie die wel mijn kwaliteitstoets doorstaat. En ja, daarvoor maken we offers. Zowel in warenkennis, aankoop en bereiding steekt mijn huishouden bovengemiddeld veel tijd en geld. Dan maar geen stedentripje naar Dubai.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Lutine

@18

Ok. Ik lees toch echt in jouw @6 dat veganisten er niet geheimzinnig over doen. Verder geef je blijk van je ongeinformeerdheid in @10

Verder zal het me allemaal de rozen zijn. Er is vrijheid van al dan niet vlees, vis of gevogelte eten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Arduenn

Sommige van mijn beste vrienden zijn overleden aan veganisme. Begin er niet aan, mensen. Het is een complot van de groentenmafia. #B12 #MAGA

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 frankw

@27 weed is toch ook veganistisch? /vermoedt een AdvanderSteurtje…….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 beugwant

@27: Make Arduenn Great Again?
Dan zul je toch echt eerst die aardbeziën in kamelen moeten veranderen…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Janos

Overigens was zo’n grijze-smurrie-vreter er als de kippen (haha) bij om me er op te wijzen dat dit hokje wel degelijk al bestond, onder de naam ‘flexanist’. Dan denk je iets moois verzonnen te hebben…

Nou ja, dat toont dan maar weer aan hoe lastig het is om in deze wereld een origineel idee te hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Inkwith Barubador

“Pindakaas, jam, appelstroop”. Boordevol suiker en dus superslecht voor je.

Als je je gezondheid in de gaten wilt houden, zal je als flexiganist ook de suiker zoveel mogelijk moeten mijden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 Janos

@31 Ja, algehele voedingswijsheden (zoals niet te veel suiker) blijven natuurlijk van kracht, maar daar hoef je natuurlijk niet meer op te letten dan je normaal toch al doet. Pindakaas zit volgens mij niet per se vol met suikers, dat hangt af van het merk / type dat je koopt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 kneistonie

@32: klopt. Daarom altijd bammetje pindakaas met suiker. Ook op de flexdag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Lutine

@32

Er is zelfs pindakaas die gewoon uit alleen pinda’s bestaat.
Het enige wat er aan mankeert is dat je het telkens door moet roeren. Dat is natuurlijk wel wat veel gevraagd voor de moderne mens;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 Krekel

Tip: Helaes Pindakaas van de Aldi bevat weinig suiker: 2,9g per 100g (Calvé is 6,4g/100g).

En is goedkoper, uiteraard.

(én heeft leukere naam … )

  • Vorige discussie