De VVD komt op voor de hoge inkomens en hun recht op hypotheekaftrek. Maar bij de motivatie gaat het een beetje mis. De getallen kloppen niet en geven door de formulering een verkeerd beeld.
Het betreft hier dit stuk over een voorstel van de VVD over een volledig vrije huurmarkt. In het interview hierover komt dit bijzondere stuk voor:
Maar die aftrek is toch net zo marktverstorend als de subsidie op de huurmarkt?
“Je kunt het niet vergelijken. De huursubsidie is bedoeld voor mensen die het niet kunnen betalen. Bij de koopmarkt moet je het terugvoeren tot de inkomstenbelasting. Die is in Nederland het hoogst. De inkomens boven de 65.000 euro betalen 90 procent van alle inkomstenbelasting.”
De redenering kan ik niet volgen. Maar de laatste zin is duidelijk een feitelijke uitspraak. En die moet je dus kunnen reproduceren.
Dat lukt helaas niet helemaal.
Dit komt ten eerste door de uitspraak “de inkomens”. Ik kan namelijk nergens een overzicht vinden waarin de verdeling van inkomen naar personen staat EN de geheven inkomstenbelasting. We moeten het dus doen met wat wel achterhaalbaar is, inkomen per huishouden.
Wat staat hierboven? Alle huishoudens met een inkomen in 2009 zijn in tien even grote groepen verdeeld. Dus iedere groep bevat evenveel huishoudens (ongeveer 750 duizend). Ze zijn gegroepeerd naar gezamenlijk inkomen voor dat huishouden. Dus de 10% huishoudens met de minste inkomsten zitten onderin het lijstje, de huishoudens die de meeste inkomsten hadden bovenin.
Ter indicatie staat erbij wat het gemiddelde bruto inkomen was voor die huishoudens (tweede kolom).
Vervolgens hebben we voor al die groepen gekeken hoeveel zuivere inkomstenbelasting (IB) (dus geen premies) er geheven is. Dat hebben we vervolgens uitgedrukt als percentage van de totale opbrengst van deze inkomstenbelasting (derde kolom).
Daarna hebben we dat cumulutief gemaakt in de laatste kolom, van boven naar beneden. Dus bijvoorbeeld de bovenste 20% van de huishoudens qua inkomen, is goed voor ruim 67% van de inkomstenbelasting.
Dan kunnen we nu de uitspraak van de VVD toetsen. Met een inkomen van meer dan 65.000 euro zit je ergens tussen percentiel 7 en 8. Daarmee komt het aandeel dus ergens rond de 82% uit. Geen 90%. En voor huishoudens, niet voor losse inkomens.
Wil je spreken over 90% moet je uitgaan van alle huishoudens met een inkomen van meer dan 50.000 euro. Meer dan 40% van Nederland.
Die 40% is overigens ook goed voor 23,5 miljard euro belastingteruggave voor de hypotheekrente aftrek in 2011. Dat is ruim 70% van de 33 miljard euro die terug gaat naar de mensen met een koopwoning.
Oh ja, er gaat ergens tussen de 2 en 3 miljard euro aan huurtoeslag naar de huurders aan de onderkant.
Lees gerust het voorstel van de VVD nog een keertje.
Overigens is de uitspraak: De 10% rijkste mensen betalen meer inkomstenbelasting dan de overige 90% bij elkaar wel verdedigbaar. Mits je alleen praat over huishoudens en alleen over inkomen en inkomstenbelasting.
Foto flickr cc Maarten Dirkse
Reacties (28)
Dat “zeker nu”, zou de VVD daar eens mee kunnen stoppen? Het wordt na (minstens) vijf jaar toch wat ongeloofwaardig.
HRA kost 33 miljard per jaar, huursubsidie 3 miljard. Waar zullen we eens op gaan bezuinigen? De VVD weet het wel.
Ook hilarisch dat de VVD meent dat huren volledig vrijgeven goed is voor de huurders zelf. Want anders blijven die maar in te goedkope woningen wonen. Terwijl de huren de laatste jaren al fors gestegen zijn.
Ook hilarisch dat de VVD meent dat huren volledig vrijgeven goed is voor de huurders zelf.
Dit leek me eigenlijk eerder een regelrechte leugen, waarvan ze zelf prima weten dat het niet waar is, maar waarvan ze hopen dat de kiezer het niet meteen doorheeft.
“Vervolgens hebben we voor al die groepen gekeken hoeveel zuivere inkomstenbelasting (IB) (dus geen premies) er geheven is.”
Waarom zou je dat willen bekijken? Dat hele onderscheid is vals; een zinloos bedenksel om te kunnen pretenderen dat veelverdieners “te veel” belasting betalen.
Al deze volksverzekeringen zijn immers verplicht.
Ook al ben je een gezonde jongere en heb je gedurende enkele jaren zelf geen enkele medische hulp nodig, dan nog betaal je mee aan nieuwe heupen en rollators.
Ook al heb je een erfelijke ziekte en word je niet ouder dan 45 dan nog betaal je mee aan de AOW (die trouwens niet eens een verzekering is maar een omslagstelsel).
Dit werkt niet wezenlijk anders dan dat ook pacifisten meebetalen aan nieuwe pantserwagens voor de landsverdediging.
Het enige verschil is dat de overheid ooit heeft bedacht bepaalde geldstromen van specifieke labels te voorzien. Maar ook als dit nooit gebeurd zou zijn (of inmiddels al weer zou zijn afgeschaft), dan nog zouden Nederlandse burgers van de overheid verwachten dat deze significant zou bijdragen aan het zorg- en pensioenstelsel.
Kortom: het onderscheid tussen premies en inkomstenbelasting is cosmetisch, niet reëel.
Dat weet ik. Zie ook een eerder stuk (en discussie) daarover:
https://sargasso.nl/archief/2011/03/29/sterkste-schouders/
Maar voor een toetsing van de uitspraak moest ik me wel daartoe beperken.
door premie voor iets te betalen heb je daar ook recht op, je hebt immers voor een bepaalde dienst betaald, dat is heel wat meer dan verwachten en alles behalve cosmetisch
De uitspraak mag dan feitelijk niet geheel juist zijn, het punt van de VVD dat de sterke schouders de lasten al dragen is duidelijk overgekomen. Je onderbouwing sterkt het verhaal m.i. – aldus een zwevende kiezer
Dat komt misschien omdat Steeph het alleen over de inkomstenbelasting heeft. Daarnaast worden de inwoners (en zelfs bezoekers) van Nederland nog aan een aantal andere belastingen en accijnzen blootgesteld, die een aanmerkelijk andere verdeling hebben over de inkomenspercentielen. Als die meegenomen worden (de VVD doet dat natuurlijk niet, want dat komt hun verhaaltje niet ten goede), blijkt dat verhaal van de zwaarste lasten op de sterkste schouders toch vies tegen te vallen, al zeker als je in plaats van het aandeel in de totale belastingpot eens kijkt naar het aandeel in het inkomen, want uiteindelijk gaat het toch vooral erom hoeveel je over houdt voor jezelf.
@Bismarck
Een belangrijk deel van die belastingen en accijnzen zijn afhankelijk van je consumentengedrag; als je meer rookt of auto rijdt, dan betaal je ook meer.
Maar nogmaals het is overduidelijk dat qua inkomstenbelasting de sterkste schouders, de zwaarste lasten dragen. Verdere nivellering en eerlijke verdeling lijkt hiermee overbodig.
Iemand met een inkomen van een miljoen die 500.000 euro inkomstenbelasting en volksverzekeringen aftikt (laten we er even van uitgaan dat hij huurt) draagt een zwaardere last dan iemand met een inkomen van 20.000 die daarvan 5.000 euro kwijt is? Bij een laag inkomen ontkom je er overigens echt niet aan om een heel groot deel van je inkomen te besteden aan “consumentengedrag” en dus BTW te betalen over een groot deel van je inkomen, waar een hoger inkomen daar relatief veel meer keuzevrijheid in heeft.
@ Bismarck Degene met het inkomen van 1 mln draagt inderdaad zwaardere lasten zowel procentueel als nominaal, overduidelijk zelfs. Ik ben het wel met je eens dat het zwaarder leven zal zijn met 20K als inkomen, want dat is wat je bedoelt denk ik
Ik had al een vermoeden dat je op die wijze dacht. Ik ben bang dat ons meningsverschil onoverbrugbaar is.
@Jeroen,
Omdat de premies een plafond kennen waardoor bij de hogere inkomens relatief minder geheven wordt, zou de berekening inclusief premies niet in het voordeel van het VVD-standpunt zijn.
Het hele traject is te volgen op basis van CBS gegevens en het artikel van
Rens Trimp, Flip de Kam, “De drukverdeling van collectieve lasten”, ESB, 25 november 2011, http://esbonline.sdu.nl/esb/images/698kam_tcm445-613491.pdf
Het hele traject per inkomensdeciel uitgewerkt, van bruto inkomen tot besteedbaar inkomen is zo te volgen. Je kunt dan zelf kijken wat je wel of niet meeneemt. Niet dat argumentatie veel zin heeft: de VVD liegt nooit, want dat doe je bewust, het is gewoon hun tweede natuur.
http://tinyurl.com/chhb27c
Dank hiervoor! Ik wist dat het rapport ergens was, maar kon het niet vinden.
Dat niemand het opvalt dat als je 16,2 x zo veel verdient als de laagste 10% je 83x zoveel belasting betaald als de laagste 10%.
Iets is hier scheef gegroeid.
Nou, nee, dat is dus niet zo. Alleen als je de discussie tot genoemde cijfers beperkt. Maar ons belastingstelsel is wat uitgebreider.
Lees daarom de link van Cor Mol nog maar eens:
http://esbonline.sdu.nl/esb/images/698kam_tcm445-613491.pdf
Eigenlijk betaalt iemand met 16 keer zoveel salaris gewoon 16 keer zoveel belasting. Iedereen draagt naar vermogen.
En dan nu gaarne een rapport waarin dan alle inkomensafhankelijke regelingen voor de lagere inkomens zijn mee gerekend en dan gaat jou verhaal dus niet meer op.
Je begint toch zelf over belasting?
Al aan het begin van de vorige eeuw was er een meneer Pareto die ontdekte dat rijkdom zich altijd op een soortgelijke manier ongelijk verdeelt. Dit heeft niets mee hard werken of talent te maken; het is gewoon een eigenschap van het economische proces. Dezelfde verdeling zien we ook terug in heel veel andere processen.
Het is niet meer dan logisch en rechtvaardig dat voor deze inherente onrechtvaardigheid van de economie, dit proces van wealth condensation wordt gecompenseerd door hogere belastingen voor rijkere mensen.
Gek dat het proces van 1945 tot 1980 heel anders werkte dan sinds 1980. Hoe zou dat toch komen?
Het grootste verschil tussen kopen of huren wordt zelden genoemd. Bij kopen blijf een kapitale investering over, en bij huren niets.
Wat ook opvalt is dat de topverdieners al snel tussen de lagere inkomens weggemoffeld worden.
Zie bv. de Quote als alternatieve informatie, 500 verdienen netzoveel als de rest?
En moeten we dan geld van ze afpakken? Succes bestraffen en meer regels invoeren om het werken onmogelijk te maken? Nee, maar kunnen niet ontkennen dat alles steeds ingewikkelder wordt, dus zonder de regels en wetten aan te passen wordt het Wilde Westen weer werkelijkheid.
(g)een hypotheek is (geen) eigendom
links of rechts ()
Het is deels offtopic. Maar wat mij altijd opvalt is dat de suggestie bestaat dat beter bedeelden zich alleen suf betalen maar nooit of te nimmer gebruik zullen maken van voorzieningen, welke dan ook. Ze maken geen gebruik van wegen, worden nooit ziek, lopen niet tegen levensproblemen aan en er gaat nooit iets mis.
Daarbij wordt uitgegaan van een vermeende oneerlijkheid die ik zelden begrijp. Bijvoorbeeld de welbekende: ‘mensen die niet werken krijgen alle regelingen naar zich toe gegooid’. Er is een reden dat regelingen bestaan. Die is niet dat mensen vertroeteld moeten worden. De regelingen bestaan omdat mensen zonder die regelingen niet kunnen leven in deze maatschappij. Niet kunnen wonen, geen zorg kunnen betalen, niet kunnen rondkomen. We hebben daarnaast zelfs nog voedselbanken nodig. Welk persoon die goed verdient en daar hard voor werkt maar ook leuk van kan leven, raakt in hemelsnaam jaloers op mensen die het niet redden zonder voedselbank??
Ik vind het nogal wat dat de armste 50% maar 5% van de totale inkomstenbelastng betalen en daarbij ook vaak nog toeslagen krijgen en dus in feite netto ontvangers zijn.
Bovendien zijn er 1,5 miljoen ambtenaren voor hun inkomen direct afhankelijk van belastinggelden, tel daarbij op alle consultants en zzp-ers die voor de overheid werken en dan krijd ik toch het idee dat er, gezien de armoede, de voedselbanken, de schuldproblematiek de woningnood en de werkeloosheid onnodig veel druk wordt gelegd op de bovenste 50% (91,4%), en diezelfde overheid haar bestaansrecht ontleent aan de armere klasse.
De hoeveelheid regelgeving omtrent dit hele circus moet kortom toch veel simpeler kunnen waardoor er veel meer direct door burgers zelf kan worden uitgegeven, met positieve gevolgen voor de economie als gevolg en ook netto minder armoede.
Laten ze in godsnaam nou eens beginnen met het afschaffen van de hypotheekrente aftrek, dan kunnen er ook allerlei andere belastingen omlaag waarvan met name de onderste 50% het meest zouden kunnen profiteren.