ANALYSE - Carola Schouten (CU) zei in Pauw en Witteman over de Anw: ‘De omvang van de groep is vrij stabiel. Het is niet een regeling die explodeert, of wat dan ook.’
Dat is een..
(deels)
Carola Schouten doelt op het aantal personen dat een uitkering krijgt in het kader van de Algemene Nabestaandenwet. Over deze wet is deze week gedebatteerd in de Tweede Kamer. Staatssecretaris Klijnsma wil op de wet bezuinigen door de maximale duur van de uitkering te verkorten tot één jaar. Bij veel kamerleden, waaronder Schouten, is deze ‘bezuiniging op rouwen’ in het verkeerde keelgat geschoten.
In dit kader zat Carola Schouten dinsdag 2 april bij Pauw en Witteman en stelde ze dat de omvang van de groep die een uitkering krijgt in het kader van de Anw vrij stabiel is, en niet explodeert. Wij concluderen dat het aantal personen dat Anw ontvangt inderdaad niet ‘explodeert,’ maar we zouden de groep toch ook niet als ‘vrij stabiel’ willen karakteriseren, aangezien ze al jaren gestaag afneemt.
Om hoeveel mensen gaat het?
Het CBS publiceert maandelijks cijfers over het aantal Anw-uitkeringen. Deze tabel begint bij 2008.
Uit deze cijfers blijkt dat het aantal uitkeringen al sinds het begin van de publicatie daalt van 123 duizend (januari 2008) naar 75 duizend (december 2012, voorlopige cijfers). Het klopt dus dat de regeling niet ‘explodeert’, maar gezien de daling (hoewel deze vrij constant is) zouden wij hem ook niet ‘vrij stabiel’ durven noemen.
Ook wat betreft kosten explodeert de regeling niet.
De Algemene nabestaandenwet is ingevoerd in 1996, als opvolger van de Algemene Weduwen- en Wezenwet. Tussen de invoer van de Anw in 1996 en 2012 zijn de totale uitgaven gedaald van 2,11 miljard euro naar 0,84 miljard euro.
Deze afname is grotendeels te verklaren doordat de Anw strengere toegangsregels heeft dan haar voorganger. Zo is ze inkomens- en leeftijdsafhankelijk. Daarom is er minder instroom in de uitkering. Het aantal uitkeringen daalt sterk door het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd van uitkeringsontvangers die nog onder de oude AWW vielen.
Wie komen in aanmerking voor een Anw-uitkering?
De Algemene Nabestaandenwet is bedoeld als financiële compensatie voor personen van wie de (ex)partner of ouder is overleden. Er zijn drie verschillende Anw-uitkeringen.
1. De nabestaandenuitkering. Voor partners en voor expartners die alimentatie ontvangen.
2. De halfwezenuitkering. Voor ouders of verzorgers van kinderen onder 18 jaar van wie één ouder is overleden.
3. De wezenuitkering. Voor kinderen tot 16 jaar van wie beide ouders zijn overleden.
Op 26 maart heeft de Eerste Kamer besloten dat de halfwezenuitkering komt te vervallen, en dat in plaats daarvan de nabestaandenuitkering voor nabestaanden met een kind wordt verhoogd.
Weduwen en weduwnaars komen in aanmerking voor een Anw-uitkering als zij nog geen AOW ontvangen en de overleden partner verzekerd was voor de Anw. Daarnaast moet worden voldaan aan minimaal één van de volgende voorwaarden:
1: De nabestaande is geboren voor 1950.
2. De nabestaande heeft een kind, jonger dan 18 jaar.
3. De nabestaande is voor meer dan 45% arbeidsongeschikt.
Rutte II wil de maximale uitkeringsduur inkorten tot één jaar.
Wat levert deze bezuiniging op?
Volgens het regeerakkoord moet het terugschroeven van de maximale uitkeringsduur structureel (na 2017) een besparing opleveren van 74 miljoen euro. Ter vergelijking: Rutte 2 wil in totaal op Sociale Zekerheid structureel 4,877 miljard euro bezuinigen. De bezuiniging op de Anw is dus goed voor 1,5% van de bezuinigingen op Sociale Zekerheid.
Bronnen
CBS Statline: aantal Anw-uitkeringen
CBS Statline: kosten Anw/AWW
Rijksoverheid
Regeerakkoord Rutte II
Via The Fact Club.
Reacties (7)
“Weduwen en weduwnaars komen in aanmerking voor een Anw-uitkering als zij nog geen AOW ontvangen”
“De nabestaande is geboren voor 1950.”
Volgens mij gaat deze wet sowieso binnen nu en vier jaar naar €0 uitgaven. De bezuiniging is dus niet bepaald structureel. De omvang van de groep is dus niet structureel, maar stort volledig in en is over een paar jaar uitgestorven (het lijken wel Limburgse vuursalamanders).
Haha @1, dan is de stelling iig niet waar. FABEL dus.
Immers : De omvang van de groep is vrij stabiel is dus niet waar (reduceert tot 0)
en
Het is niet een regeling die explodeert, of wat dan ook. is ook niet waar. De regeling explodeert niet maar implodeert. Dat mag je toch onder … of wat dan ook scharen.
Nee jongens, echt weer een fabel.
Verbuigen of verbergen van waarheid.
Wel een effectieve bezuiniging zo: je doelgroep verdwijnt, wet overbodig, uitgaven naar NUL. Lekker hoor die politiek. Maar waarom eigenlijk nu bezuinigen als je uitgaven al snel aan het dalen zijn – in 2020 is het afgelopen zie grafiek van aantal uitkeringen?
En wat zegt de factclub hierop?
@1. Dat is een sterfhuisconstructie, net zoals met de sociale werkplaatsen, uitgerekend in 2045 de uitvaart.
@2: In 2017 al zelfs. Maar ja, als je de kans niet aanpakt om die toch al uitstervende wet nog even voortijdig uit te melken, kun je niet zeggen dat je bezuinigt. Ik gok dat Rutte meende even makkelijk een paar miljoen bezuiniging te hebben gevonden.
Van de andere kant is dit wel weer zo’n typisch CDA-punt om over te zeuren: Het gaat hier feitelijk om aanrechtsubsidie (u weet wel, werkende manlief is overleden en vrouwtje dat haar hele leven thuis heeft gezeten zit ineens zonder inkomen).
PS @2: De Fact Club geeft trouwens wel vaker een volledig eigen interpretatie aan hetgeen gezegd is (denk bv. ook aan de check van de alcoholproblematiek onder jongeren).
Gezien de huidige (regerings-gestuurde)trend in de gezondheidszorg zou het aantal Anw’ers wel eens kunnen toenemen ;-)
Overigens moet ik bij die feitenverhaaltjes steeds aan een oud rijmpje denken:
“Het is een feit dat een koe meer schijt dan een geit, als de geit dat had geweten had hij vast meer gescheten!”
Of dat dat nu komt door een beginnende dementie of de belangrijke feiten, weet ik niet ;-)
@5: Het is een feit dat een koe meer doet dan geit, want als een musje evenveel deed als een koe, waar moest dan al die stront naartoe.
Grappige is natuurlijk dat Carola Schouten, als alleenstaande moeder (http://nl.wikipedia.org/wiki/Carola_Schouten) die een stevige baan heeft als Kamerlid, het opneemt voor wat in essentie natuurlijk niets anders is dan een aanrechtsubsidie, zoals reageerder Bismarck terecht opmerkt.