OPINIE - Die Europese verkiezingen – het is een zooitje. Iedereen stemt op zijn eigen moment voor zijn eigen politieke partijen in zijn eigen land, om de plaatsen te vullen die voor het desbetreffende land zijn ingeruimd in Brussel. Dientengevolge zijn het steeds verkiezingen met een nationaal in plaats van een Europees smaakje.
Italië
Case in point: Italië. Elke verkiezing hier, en dat zijn er nogal wat, wordt gezien als een peiling van de populariteit van de zittende nationale regering. Het behoeft geen betoog dat dat één van de oorzaken is van de beruchte instabiliteit van Italiaanse kabinetten – een paar procentjes minder en iedereen gaat aan de coalitie hangen in de hoop deze tot zinken te brengen.
En zo kan het gebeuren dat de Movimento 5 Stelle van Beppe Grillo verkiezingsposters (de gele plakkaten op de foto) maakt met daarop: Of wij, of zij. Onze kandidaten: niemand in gerechtelijk onderzoek, niemand met strafblad, geen ‘gerecyclede’ politici, geen beroepspolitici. Dat is geen Europese maar een nationale thematiek. Op hetzelfde billboard rechtsonder PD-posters: Het Zuiden spreekt Europees. Een mooi gevalletje provincialisme op Europees niveau. Het buitenland lonkt, maar het dorpsplein is vertrouwd.
Nederland
Nederland heeft 26 van de 766 zetels in het Europees parlement. Dat is 3,4%, oftewel vertaald in Tweede-Kamerzetels 2,3 zetels. Niveau Partij voor de Dieren dus, of erger nog 50Plus. En dat dan weer verdeeld over allerlei Europese partij-conglomeraten. Is het dan gek dat er geen hond komt opdagen bij de verkiezingen? Het lijkt allemaal nogal zinloos, zeker als je daarbij bedenkt dat het Parlement de macht deelt met de Raad van de Europese Unie – waar u helemaal niet voor kunt stemmen omdat deze bestaat uit vakministers uit elk land. En die worden, zoals u weet, benoemd aan de hand van de uitslag van nationale verkiezingen.
Een ander Europa
Kijk nog even naar de foto hierboven. Wij konden hier stemmen op Het andere Europa met Tsipras, een Italiaanse lijst met onder andere de Rifondazione Comunista – de ‘herstichte communisten’. De in eigen land populaire extreemlinkse Griek heeft daar wel een kunstgreep voor moeten uithalen, want hij mag niet op een Italiaanse kieslijst.
En dat is nu precies het eerste wat moet veranderen. Waarom moet ik op een Italiaan stemmen? Wat deden de in Europa onverkiesbare Matteo Renzi, Beppe Grillo, Silvio Berlusconi en Angelino Alfano de afgelopen weken in onze media? Dit is precies de soort aan de lidstaat gebonden politiek waar we niet mee vooruit komen. Zo blijven Europese verkiezingen nationale aangelegenheden. Ze zouden tegelijkertijd moeten worden gehouden, volgens dezelfde kieswet, en met dezelfde kieslijsten.
Alleen zo zal het debat eindelijk eens over Europa zelf gaan, en alleen zo heeft ook de burger van een klein land de kans om zich goed vertegenwoordigd te voelen. Het maakt dan namelijk niet meer uit of je in Malta woont of in Duitsland. Uitslagen kunnen niet meer worden uitgelegd als pop polls van de nationale partijen en politici kunnen voor hun dan internationale gehoor niet meer aankomen met nationale of regionale issues. En Europa is geen stortplaats meer voor beschadigde of krukkige nationale politici.
En alleen zo gaan we nog eens ontdekken of de burger werkelijk niet geïnteresseerd is in Europese politiek. Want de politici zullen het noodgedwongen moeten uitleggen.
Reacties (3)
Ben helemaal voor Europese lijsten. En 700+ parlementariers lijkt me wel erg veel, dat is ook ingegeven door de wens om ieder land een substantieel aantal parlementariers te geven. Terugbrengen naar 500 of minder, scheelt ook in de kosten.
“En Europa is geen stortplaats meer voor beschadigde of krukkige nationale politici.”
Dit voorkom je niet, denk ik. Europese lijsten hebben wel een nadeel: stel dat de Fransen en de Duitsers vooral hun eigen mensen op de Europese lijsten zetten, en kleine landen zijn kansloos?
Je zit nog in dezelfde nationalistische divide: een linkse Duitser en een rechtse Duitser verschillen meer dan een linkse Duitser en een linkse Fransman. Wat maakt het uit waar iemand vandaan komt?
Toch zullen er wel mensen stemmen op een local. Juist in de kleine landen zal dat bepalender zijn. Voor een groter land is er genoeg ruimte om je te differentiëren op het politieke spectrum en niet alleen op afkomst. Dus je hebt dan linkse en rechtse Duitsers in het parlement en een Maltees op het politieke midden.
Inderdaad, een 150 leden tellende kamer met Europese partijen. Veel beter dan dit geneuzel en veel goedkoper in de administratie. Goedkoper niet alleen geldelijk, maar ook in tijd. Het is gewoon dynamischer om met 150 mensen iets te organiseren zoals een vergadering en spreektijd dan met 766.